Презентация на тему “Қазақ-жоңғар соғысы. Қазақстанның Ресейге бодан болуы”

білім бұлағы, Білім - өмір шырағы.

1. Оқушыларды сабаққа дайындау.
2. Сынып оқушыларын топтарға бөлу.

II-топ: “Жоңғар”тобы

көңіл-күйіңе сәйкес суретті

таңдап ал.

“Қазақ”тобы

Хан тағы” ойыны

“ Қазақ” тобы
Қазақ

хандары әулетінің арғы атасы кім?

II-топ: “Жоңғар” тобы
Аса маңызды мәселелерді шешу үшін не шақырылды?

I-топ: “ Қазақ” тобы
Шыңғысқанның үлкен ұлы?

II-топ: “Жоңғар” тобы
Қазақ хандарының тарихы қандай жылдар аралығын қамтыды?

I-топ: “ Қазақ” тобы
Қазақ хандығының негізін салушылар:

II-топ: “Жоңғар” тобы
Қазақ хандығы нешінші жылы құрылды?

Қазақ Ордасын ұзақ жылдар билеген хан? II-топ: “Жоңғар”

тобы 1841 жылы хандық билікті қолына алған Абылай ханның немересі ? I-топ: “ Қазақ” тобы 19 ғ-да қай елдің Қазақстанды отарлау саясаты хандық билікті түбірімен жойды? II-топ: “Жоңғар” тобы Әйгілі қазақ билері жасауға қатысқан әдеттік-құқықтық заң жинағын атаңдар? I-топ: “ Қазақ” тобы Дана әділдігімен атағы шыққан хан? II-топ: “Жоңғар” тобы Салқам, Жәңгір, Әз Тәуке хандардың билік құрған кезеңі қай тайпаның шапқыншылығымен тұстас келді?

Оқу - инемен құдық қазғандай .

Қазақстан тарихынан әңгімелер.
5-сынып.

Сабақ тақырыбы:

“Қазақ-жоңғар соғысы.
Қазақстанның Ресейге бодан болуы”




Тарих пәнінің мұғалімі:
Жантасова Айгуль Базарбаевна

“Өз тарихын білмеген халық, өзін де сыйламайды ”
(Н.Ә.Назарбаев)

Жаңа сабақ

тұту,
Қазақстанның дамуына өз үлесін қосу,

өмірде қолдана алу.

сұрақ–жауап жұмысы, ішінара ізденіс жұмыстары,

топтық жұмыстар,
ойын түрлері.

ә
ді
с
і

Жеке,
ұжымдық

ф
о
р
м
а
с
ы

С А Б А Қ Т Ы Ң

балалар Ұлы Отан соғысы сияқты Отан соғысы болған. Қазақ

хандығының 550 жылдық тарихында осынау шайқастың да өзіндік ерекше орны бар. Ол-тарихтағы осы қазақ- жоңғар соғысы. Балалар ,осы қазақ хандығының 17-18 ғ. сыртқы саяси жағдайы тіптен ауыр еді. Қазақ хандығында жүздер арасындағы тұрақты саяси және экономикалық байланыстардың болмауы, қазақ феодалдарының өзара тартысы көрші мемлекеттердің шабуылдауына жол ашты: Солтүстік – батыстан - башқұрттар; Солтүстіктен – Сібір казактары; Оңтүстіктен - Қоқан, Хиуа хандықтары; Шығыстан – Жоңғария; Оңтүстік - шығыстан - Қытай. үнемі қысым көрсетіп отырды. Ал басты қауіп шығыстан, яғни Жоңғар хандығынан төніп тұрды. Жоңғарлар - тарихи деректерде қалмақ немесе ойрат деген атаумен белгілі болған тайпалар. Жоңғарлар чорос, дөрбент, хошоут, торғауыт сияқты батыс моңғол тайпаларының XVI ғасырдың II жартысында құрылған одағы болатын. Ал XVII ғасырдан бастап Жоңғар хандығы ретінде Орталық Азияның тарих сахнасына шыққан еді. Қазақ жеріне әсіресе қауіп төндіргені – жоңғар мемлекеті. Жоңғар қоңтайшыларының басты мақсаты: -Қазақ елінің тәуелсіздігін жойып, өзіне бағындыру. -Қазақ жерін иемдену.

Постер ( плакат )қорғайды. 1- топ "Жоңғар

мемлекетінің құрылуы" 2-топ "Қазақстанның Ресейге қосылуы"

қиын кезең басталды. Өйткені Қытай императоры Кансидің қайтыс болуын

пайдаланып, жоңғарлар Қытаймен бітім жасайды. Осылайша жоңғарлар өздеріне Қытай тарапынан жасалып отырған қысым мен қауіпті тоқтатып, бытыраңқы қазақтарға қарсы барлық күштерін жұмылдыруға мүмкіндік алды. Бұл қазақ халқының тағдырындағы ең қасіретті кезең - «Ақтабан шұбырынды, Алқакөл сұлама» (1723-1728) нәубетіне алып келген еді. Қазақ жұртының басына түскен нәубет жөнінде Шәкәрім Құдайбердіұлы былай дейді: «... 1723 жылы қазақ, қалмақ болып жиылып соғысқанда, қалмақтың бастығы Цеван Рабдан қазақтың көбін қырып, қалғанын қуып жіберген. Сонда қазақтар аш-жалаңаш, жаяу шұбап бір көлдің басына келіп, көлді айнала сұлап жатыпты. Сонда бір ақсақал кісі айтыпты: балалар, адам бастан кешкен жақсылықты қандай ұмытпаса, жаманшылық көргенін де сондай ұмытпау керек, біздің бұл көрген бейнетіміздің аты Ақтабан шұбырынды, алқакөл сұлама болсын»,- дейді, мағынасы «табанымыз ағарғанша жаяу жүріп, көлді айналып жатқан күн» дегені және сол жолда айтылған қазақтың ескі өлеңі мынау:

бүкіл қазақ жастарының қолбасшысы, батыр, дипломант.

қолбасшы, халық батыры «Дарабоз» атанған.
Қабанбайдың әйелі ГауҺар көптеген

шайқастарда батырмен бірге жүріп шайқасқан.

батырының бірі.

болған жылы.
Қазақ батырлары
Қабанбай батыр
Бөгенбай батыр
4
2
1
2
Наурызбай батыр
3
1
4
Баян батыр
3
1
2
4
3
1
4
3
2

1718жыл

1723жыл

1729жыл

1731жыл

Сабақты бекіту

1-топ 2-топ

Тиімді

Тиімсіз