Что такое findslide.org?

FindSlide.org - это сайт презентаций, докладов, шаблонов в формате PowerPoint.


Для правообладателей

Обратная связь

Email: Нажмите что бы посмотреть 

Яндекс.Метрика

Презентация на тему по казахскому языку на тему Сан есім, оның түрлері

Содержание

Заттың санын, ретін, мөлшерін білдіретін сөздерді сан есім дейміз. Сан есімдерге қанша? неше? нешінші? деген сұрақтар қойылады. Мысалы: бес, жеті, жүз, екінші, он алтыншы.Сан есімнің ережесі
САН ЕСІМ. САН ЕСІМНІҢ ТҮРЛЕРІ.Қарашаның жиырма жетісі Заттың санын, ретін, Сан есімнің түрлері  Количественные числительные отвечают на вопросы: Қанша? Неше? – Имена существительные, следующие за числительными, не принимают окончаний множественного числа. Например: К числительным также относятся слова: жарым, жарты – половина, ширек – четверть. Порядковые числительные отвечают на вопросы Қаншасыншы? Нешінші? – который? Для образования Собирательные числительные отвечают на вопрос Нешеу? – Сколько? В казахском Предположительные числительные отвечают на вопросы: Қаншаға жуық? Нешеге жуық? Қаншадай? – 2. С помощью окончаний множественного числа и местного падежа (или дательно-направительного): Группирующие числительные имеют значение распределения по группам. Образуются путём добавления В дробных числительных сначала называется знаменатель, затем числитель:   үштен Оқулықпен жұмыс. (Г.Ш.Бектұров, 84 бет) 15-жаттығу. 	Ответьте на вопросы, используя слова в скобках. Үлгі: Сыныпта неше адам бар? – Сыныпта жиырма бес адам бар.Сыныпта неше  2015 жылдағы атаулы даталар бойынша сұрақтарға жауап бер. + Ситуациялық жағдай. Берілген тақырып бойынша диалог құр. Екі топқа да тақырып:  Базарда Саны бар атауларды тауып, орыс тіліне аудар. Саны бар атаулар9+құмалақ1+лік2+жүзділікк+3+ік4+бұрыш5+ік6+бақан7+м8+аяқ Тақтамен жұмыс. Есепті шеш. Шыққан жауапты сөзбен жазып, дара және күрделі сан  Сан есім қатысқан мақал-мәтелдер білесің бе? Жаңылтпашты қайталап көр. Жаңылтпаш1. Қырық құлып,Қырық құрық.Құрық та қырық,Құлып та қырық. 2. Үш кіші ішік піштім,Бес  Кестені толтыр.      Экранда фильмдерден үзінділер көрсетіледі. Сол үзінділердегі кездескен сан есімдерді тауып, оларды сан  Тәуелсіздік туралы текст беріледі. Соны ауызша аударып, ішінен сан есімдерді табады. ҮҮйҮй тапсырмасы	Сан есім бойынша тест сұрақтарына жауап беру
Слайды презентации

Слайд 2


Заттың санын, ретін, мөлшерін білдіретін сөздерді

Заттың санын, ретін, мөлшерін білдіретін сөздерді сан есім дейміз.

Сан есімдерге қанша? неше? нешінші? деген сұрақтар қойылады. Мысалы: бес, жеті, жүз, екінші, он алтыншы.

Сан есімнің ережесі


Слайд 4 Сан есімнің түрлері
Количественные числительные отвечают на вопросы: Қанша?

Сан есімнің түрлері Количественные числительные отвечают на вопросы: Қанша? Неше? –

Неше? – Сколько? Бывают дара (простыми) и күрделi (составными).
Дара:


Бір, екі

Күрделі:
Он бір, жиырма екі

1.Есептік сан есімдер
(Количественные числительные)


Слайд 5 Имена существительные, следующие за числительными, не принимают окончаний

Имена существительные, следующие за числительными, не принимают окончаний множественного числа.

множественного числа. Например: төрт қасықтар – четыре ложки, он

бес тәрелкелер – пятнадцать тарелок Менiң отбасымда бес адамдар бар. – В моей семье пять человек есть.

К числительным могут добавляться любые окончания падежей, а также притяжательные окончания и Личные окончания Ол онда. – Ему десять лет. Менің шешем қырық сегізде. – Моей маме 48 лет. Сағат он екiге он бес минут қалды. – До 12-ти пятнадцать минут осталось /11:45/.


Слайд 6 К числительным также относятся слова: жарым, жарты –

К числительным также относятся слова: жарым, жарты – половина, ширек –

половина, ширек – четверть. При указании времени сначала ставится слово

"сағат", затем называется время. Если числительное ставится перед словом "сағат", то это означает продолжительность времени (екi сағат – два часа). Дата может обозначаться с помощью родительного падежа и добавления притяжательного окончания к числительному: Наурыздың жиырма екiсi. – 22-ое марта. Желтоқсанның он алтысы - Тәуелсiздiк күні. – 16 декабря - День независимости. Дата также выражается порядковыми числительными.

Слайд 7 Порядковые числительные отвечают на вопросы Қаншасыншы? Нешінші? –

Порядковые числительные отвечают на вопросы Қаншасыншы? Нешінші? – который? Для

который? Для образования порядковых числительных используются суффиксы ншы/ншi, ыншы/інші в

зависимости от твёрдости или мягкости слова. Например, екi+ншi – второй, алты+ншы – шестой. Но если слово заканчивается на согласную, то перед суффиксами ставятся дополнительные гласные ы/i, например, сегiз+iншi – восьмой, тоғыз+ыншы – девятый. Исключение составляет только число жиырма, к которому добавляется суффикс сыншы.


В составных порядковых числительных суффикс добавляется только к последнему слову. отыз бiрiншi – 31-ый, елу алтыншы – 56-ой

2. Реттік сан есiмдер
(Порядковые числительные)


Слайд 8 Собирательные числительные отвечают на вопрос Нешеу? – Сколько? В

Собирательные числительные отвечают на вопрос Нешеу? – Сколько? В казахском

казахском языке существует семь собирательных числительных, которые образуются с

помощью суффиксов ау/еу, но отбрасывается последний гласный:
Примеры: олар екеу – их двое, олар бесеу – их пятеро

3. Жинақтық сан есiмдер
(Собирательные числительные)


Слайд 9 Предположительные числительные отвечают на вопросы: Қаншаға жуық? Нешеге

Предположительные числительные отвечают на вопросы: Қаншаға жуық? Нешеге жуық? Қаншадай?

жуық? Қаншадай? – Приблизительно сколько? Есть четыре способа образования

предположительных числительных: 1. С помощью суффиксов: а) дай/дей, тай/тей (присоединяются к любым числам) бестей – около пяти, алтыдай – около шести б) дап/деп, тап/теп, лап/леп (присоединяются к десяткам, сотням, тысячам и т.д.) елулеп – около пятидесяти, жүздеп – около ста, мыңдап – около тысячи в) даған/деген, таған/теген, лаған/леген (присоединяются к десяткам, сотням, тысячам и т.д.) елулеген – около пятидесяти, жүздеген – около ста, мыңдаған – около тысячи

4. Болжалдық сан есiмдер
(Предположительные числительные)


Слайд 10 2. С помощью окончаний множественного числа и местного

2. С помощью окончаний множественного числа и местного падежа (или дательно-направительного):

падежа (или дательно-направительного): дар/дер, тар/тер, лар/лер + да/де (или

ға/ге) алтыларға – около шести, отыздарда – около тридцати, елулерде – около пятидесяти 3. С помощью слов (послелогов): шамалы, таман, жуық, таяу, тарта, шақты, жақын: он шақты – около десяти, қырыққа жақын – около сорока, жүзге жуық – около ста, Присоединяются к числительным окончания дательно-направительного падежа или нет, зависит от послелога. 4. Сочетанием двух чисел: 3-4 күн – 3-4 дня

Слайд 11 Группирующие числительные имеют значение распределения по группам. Образуются

Группирующие числительные имеют значение распределения по группам. Образуются путём добавления

путём добавления окончаний исходного падежа (дан/ден, тан/тен, нан/нен) или

повторения числительного и затем добавления окончаний исходного падежа. қырықтан – по сорок, екiден – по два жүз елу бестен – по сто пятьдесят он-оннан – по десять, бес-бестен – по пять

5.Топтау сан есiмдер
(Группирующие числительные)


Слайд 12 В дробных числительных сначала называется знаменатель, затем числитель:

В дробных числительных сначала называется знаменатель, затем числитель:  үштен

үштен бiр – 1/3 - одна третья Те же

дроби можно выразить с помощью родительного падежа: үштiң бiрi – 1/3 - одна третья Десятичные дроби: нөл бүтiн оннан бес – ноль целых пять десятых (0,5)

6.Бөлшектік сан есiмдер
(Дробные числительные)


Слайд 13 Оқулықпен жұмыс. (Г.Ш.Бектұров, 84 бет)

Оқулықпен жұмыс. (Г.Ш.Бектұров, 84 бет)

Слайд 14 15-жаттығу.
Ответьте на вопросы, используя слова в

15-жаттығу. 	Ответьте на вопросы, используя слова в скобках.

скобках.


Слайд 15 Үлгі: Сыныпта неше адам бар? – Сыныпта жиырма

Үлгі: Сыныпта неше адам бар? – Сыныпта жиырма бес адам бар.Сыныпта

бес адам бар.

Сыныпта неше адам бар? (25). 2. Дәптерде

неше парақ бар? (12). 3. Дәрісханада неше адам отыр? (15). 4. Қалада неше адам бар? (1 500 000). 5. Сенде неше қарындаш бар? (30). 6. Тәрелкеде қанша алма жатыр? (15). 7. Сөздікте қанша сөз бар? (180 000). 8. Бөлмеде неше адам бар? (5). 9. Еліңізде неше адам бар? (16 000 000). 10. Қабырғада қанша сурет ілулі тұр? (4). 11. Сыныпта неше парта тұр? (16). 12. Далада неше адам жүр? (18). 13. Кітапта неше парақ бар? (329). 14. Сөреде неше кітап тұр? (38). 15. Бүгін сенде қанша сабақ бар? (6). 16. Пәтерде неше бөлме бар? (3).

Слайд 16  2015 жылдағы атаулы даталар бойынша сұрақтарға жауап бер.

 2015 жылдағы атаулы даталар бойынша сұрақтарға жауап бер.

Слайд 18 Ситуациялық жағдай. Берілген тақырып бойынша диалог құр.
Екі

Ситуациялық жағдай. Берілген тақырып бойынша диалог құр. Екі топқа да тақырып: Базарда

топқа да тақырып: Базарда


Слайд 20 Саны бар атауларды тауып, орыс тіліне аудар.

Саны бар атауларды тауып, орыс тіліне аудар.

Слайд 21
Саны бар атаулар

9+құмалақ
1+лік
2+жүзділік
к+3+ік
4+бұрыш
5+ік
6+бақан
7+м
8+аяқ

Саны бар атаулар9+құмалақ1+лік2+жүзділікк+3+ік4+бұрыш5+ік6+бақан7+м8+аяқ

Слайд 22 Тақтамен жұмыс.
Есепті шеш. Шыққан жауапты сөзбен жазып,

Тақтамен жұмыс. Есепті шеш. Шыққан жауапты сөзбен жазып, дара және күрделі

дара және күрделі сан есімдерді төмендегі сызбаға орналастырыңдар.


Слайд 25  
Сан есім қатысқан мақал-мәтелдер білесің бе?
Жаңылтпашты қайталап

 Сан есім қатысқан мақал-мәтелдер білесің бе? Жаңылтпашты қайталап көр.

көр.


Слайд 26 Жаңылтпаш


1. Қырық құлып,
Қырық құрық.
Құрық та қырық,
Құлып та қырық.
 


2.

Жаңылтпаш1. Қырық құлып,Қырық құрық.Құрық та қырық,Құлып та қырық. 2. Үш кіші ішік

Үш кіші ішік піштім,
Бес үлкен ішік піштім.
Неше кіші ішік

пішті?

Слайд 27  
Кестені толтыр.
 

 Кестені толтыр.  

Слайд 29  Экранда фильмдерден үзінділер көрсетіледі. Сол үзінділердегі кездескен сан

 Экранда фильмдерден үзінділер көрсетіледі. Сол үзінділердегі кездескен сан есімдерді тауып, оларды

есімдерді тауып, оларды сан есімнің түрлері бойынша кестеге орналастыр.


Слайд 31  
Тәуелсіздік туралы текст беріледі. Соны ауызша аударып, ішінен

 Тәуелсіздік туралы текст беріледі. Соны ауызша аударып, ішінен сан есімдерді табады.

сан есімдерді табады.


  • Имя файла: prezentatsiya-po-kazahskomu-yazyku-na-temu-san-esіm-onyң-tүrlerі.pptx
  • Количество просмотров: 210
  • Количество скачиваний: 3