Электр энергиясын сымдар бойымен беріп тарататын әр түрлі тірек құралымдарында ашық ауада орнатылған құрылғы - электрлі әуе желілері 1000 В-ке дейінгі кернеулі және 1000 В кернеуден жоғары (36, 10 кВ және стандартты
беріп тарататын әр түрлі тірек құралымдарында ашық ауада орнатылған
құрылғы - электрлі әуе желілері 1000 В-ке дейінгі кернеулі және 1000 В кернеуден жоғары (36, 10 кВ және стандартты кернеу шкаласынан жоғары) болып бөлінеді.
Слайд 3 Елімізде әуе желілері өте кең таралған және мынадай
ерекшеліктері бар:
• әуе желілерін құру кезіндегі көлемді жер жұмыстарының
ңажеттілігі;
• әуе желілерін пайдалану және жөндеудің қарапайымдылығы;
• кернеуі 1000 В-қа дейінгі әуе желілері тіректерінің радиоторап, телефонмен байланыс, сыртқы жарықтандыру, теле басқару және белгі беруге арналған сымдарды ілуге, керуге пайдалану;
• 1 км әуе желісі құрылысы құнының төмендігі (осы қашықтықта) кабельді желілер құрылысымен салыстырғанда шамамен 25-30%-ға төмен.
Слайд 4
Әуе жолында негізгі сымдар болат, мыс және бейметалды
элементтен жасалады. Әуе жолының сымдары тіректерге ілмек пен траверс
арқылы изоляторға бекітіледі. Изоляторлар фарфордан, шыныдан жасалады.Әуе жолы сымы изолятордың төбе ойығына байлағыш сыммен бекітіледі. Байлағыш сымда сол әуе жолының сымының материалынан жасалады. Бірақ одан жұмсартылған және одан жіңішке болады. Изоляторлар тірекке ілмек немесе казықша (шрырь) арқылы бекітіледі.Қойылатын орнына және ауа райының құбылысына байланысты тіректерді ң бірнеше түрлері болады. Тіректің ең қарапайым түрі бір тіректен тұрады.
Слайд 5
; Әуе желілерінің түрлері (уйге кіру кезінде):
1 -
Слайд 6
Құрылымына, атқаратын қызметіне және арналарда қондыру орнына қарай
әуе тіректер: аралық, ұштық,бұрыштық, анкерлік, транспозициялық тіректер болып бөлінеді.
Слайд 7 Аралық тіректер сымды жер бетінен қажетті биіктікте ұстауға
арналған және бір бағытта сымдардың керілуі пайда болатын көрші
өткіндердің үзілуі жағдайын- дағы күшке есептелген. Оларды 1 кВ кернеу кезінде - 35-45 м, 6 және 10 кВ кернеуде 50-60 м қашықтықта арналары тік аймақтарда қондырады. Әуе желілері тіректерінің бір-бірінен алшақтау арақашықтығын тірек қадамы деп атаймыз. Аралық тіректер әуе желілерінің жалпы көлемінің 80% -ын құрайды.
Слайд 8
Тіректердің астына шұңқырлар қазу
Әуе желілері тіректерінің шұңқырларын қазу
механикалық тәсілмен орындалады. Бір тіреулі тіректерге цилиндр тәрізді формалы
шүңқырлар автошұңңыр бұрғылар және өздігінен жүретін бұрғылау-кранды машиналар көмегімен, ал тік бұрышты шұңқырлар анкерлі тіректер үшін экскаватордың көмегімен қазылып, көміледі.
Тірек шұңқырларын қолмен қазу жұмыстыңаз көлемі кезінде немесе механизмдерді пайдалануға мүмкіндігі жоң кезде қолданылады. Шұңқырларды ңазу мен оған тіректерді орыату қауіпсіздік жағдайға байланысты өте қысқа мерзімде орындалуға тиіс.
Автошұңқыр бұрғымен шұңқырларды бірнеше тәсілмен орындайды. 0,4-0,5 м тереңдікте бұрғылап, грунтті көтеріп, оны сыртқа алып тастайды. Бұл жұмысты қажетті терендікке жеткенше бірнеше рет орындайды.
Слайд 9
Шұңңырлардың тереңдігі жобасына, топырақ сипатына, тіректің биіктігі мен
мақсатына, климат жағдайына және орнатылатын сымның санына, олардың ортақ
қимасына, арнадағы ерекше жағдайға байланысты анықталады.
Бұрыштық жөне аңырғы тіректерге арналған шұңқырларды шұңқырдың құрал тимеген жағы сымның керілген жағынан келетіндей етіп қазады. Арнаның су басып кететін жерлерінде шұңқырларды ңолмен қазады, тіректерді ңосымша топырақпен бекітіп, айналасын таспен көмкереді.
Шұңңырды қолдан ңазғанда қол бұрғысын, күректерді, қалақшаларды, саперлік күректерді, сүймен және басқа да құрал-саймандарды қолданады.
Шұңқырдың тереңдігі 2 м-ден асқаннан кейін шұңқырлардың қабырғалары қалыңдығы 25 мм-ден кем болмайтын қатты тақтаймен және диаметрі 100 мм-ден кем емес кергіштермен бекітілуі керек.