Слайд 2
Жоспары:
Кіріспе
Негізгі бөлім
Өндірістегі еңбекті қорғау мәселелері
Қызметкерлердi
еңбек қауiпсiздігі және еңбектi қорғау мәселелері
Еңбекті қорғаудың құқықтық мәселелері
Алдын алу шаралары
Қосымша бөлім
Өндiрiстiк объектiлер мен өндiріс құралдарын жобалау, салу және пайдалану кезiнде қойылаты еңбек қауiпсiздiгi және еңбектi қорғау
Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер
Слайд 3
Кіріспе
Қазақстанның өндірістік
потенциалын өсіру, жаңа экономикалық және әлеуметтік жағдайларда, әсіресе республикамыз
әлемдік нарыққа өзінің өнімімен Бүкіләлемдік сауда ұйымына (БСҰ) кіретін кезде кәсіпорындардың түрліндірілуге дайындығынан байланысты. Сонымен өндірістік жүйелерін, соның ішінде өндірістік қауіпсіздік пен еңбек қорғау жүйелерін іске асыратын деңгейіне кепілдік беру қажет.
Статистикалық деректер бойынша төтенше жағдайдың алдын алу және жою жөніндегі Мемлекеттік инпекцияның қадағалауындағы 18 мыңнан астам кәсіпорындарда жыл сайын ауыр жарақат алғандар және мерт болғандардың белгілі саны, жүздеген жазатайым оқиғалар тіркеліп отырады. Әрине мемлекет осындай шығындарды азайтуға ынталанады.
Слайд 4
Өндірістегі еңбекті қорғау мәселелері
Өндірістік жабдықты пайдаланғанда және жөндеген
кезде қауіпсіздікті қамтамасыз етудің міндеті – жұмысшылар денсаулығының нашарлауы
және зақымдануларға әкелетін қауіпті өндірістік факторлардың алдын алу.
Жұмыс барысында жұмысшылардың өмірі мен денсаулығының қауіпсіздігін қамтамасыз ету жүйесінде ең маңыздысы Еңбек қорғау (ЕҚ) және өміртіршілігі қауіпсіздігін қамтамасыз ету (ӨҚҚ) жөнінде нормативтік құқықтық актілер болып табылады.
Өндірістік қызметтегі адамның қауіпсіздігін қамтамасыз ету саласында ҚР заңнамалық және нормативтік актілер жинағы:
ҚР Конституциясы,
Әкімшілік құқықбұзушылар туралы кодексі,
Азаматтық процессуалдық кодекс,
«Қазақстан Республикасының Еңбек Кодексі» және т.б. әрекет етеді.
Слайд 5
Еңбекті қорғаудың құқықтық мәселелері
ҚР еңбек қауіпсіздігі
және еңбекті қорғау туралы заңдары ҚР Конституциясына негізделеді және
осы Заңнан, ҚР өзге де нормативтік қүқықтық актілерінен тұрады.
2007 жылдың 22 мамырда қабылданған Қазақстан Республикасының Еңбек Кодексі бойынша”Еңбек қауіпсіздігі мен еңбекті қорғау саласындағы нормативтер” қызметкерлердің еңбек қызметі процесінде олардың денсаулығы мен өмірін сақтауға бағытталған ұйымдық, техникалық, технологиялық, санитарлық-гигиеналық, биологиялық, физикалық және өзге де нормаларды, ережелерді, рәсімдер мен өлшемдерді белгілейді.
Слайд 6
Өндірістерде еңбекті қорғауды үш сатылы бақылау:
1 этап. Жұмыс
орындарда бақылау (цехта бақылауды мастер өткізеді). Күнделікті бақылау.
2 этап.
Цех, лаборатория деңгейінде (аптасайын тексеру).
3 этап. Кәсіпорын деңгейінде (таңдалған бір цех комиссиямен тексеріледі),
оның мұшелері:
- бас инженер;
- еңбекті қорғау бөлімінің басшысы;
- мед.сан.бөлімінің өкілі
- бас маманы (технолог немесе энергетик).
Жұмысшыларды еңбек қорғауына ұйрету
Еңбекті қорғаудың стандарттық жүйесі – МЕСТ 12.0.004-90 ЕҚСЖ.
Слайд 7
еңбек қауіпсіздігі – еңбек қызметі процесінде қызметкерлерге зиянды және
қауіпті әсерді болдырмайтын іс – шаралар кешенімен қамтамасыз етілетін
қызметкердің қорғалу жай – күйі;
еңбектің қауіпсіз жағдайлары – қызметкерге зиянды және қауіпті өндірістік факторлардың әсері жоқ не олардың әсерінің деңгейі қауіпсіздік нормаларынан аспайтын, жұмыс беруші жасаған еңбек жағдайлары;
Слайд 8
Еңбек қауіпсіздігі және еңбек қорғау заңдары келесі негізгі
принциптерден тұрады:
өндірістік қызмет нәтижелеріне қатысты алғанда қызметкердің өмірі
мен денсаулығының басымдығы;
қызметкердің өмірі мен денсаулығына өндірістік факторлардың зиянды
әсерінің қайтымсыз салдарына жол бермеу;
қызметкерлердің еңбек қауіпсздігі және еңбекті қорғау талаптарына
сай келетін еңбек жағдайларына құқықтарын қорғауға
мемлекеттің кепілдік беруі;
нормативтік құқықтық актілерді әзірлеу және қабылдау арқылы еңбек
қауіпсіздігі және еңбекті қорғау саласында біріңғай талаптарды белгілеу;
еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау мәселелерін мемлекеттік реттеу;
уәкілетті орган, оның аумақтық бөлімшелер мен қызметкерлер өкілдері
арасында еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау саласындағы келісілген
іс-қимылдарды қамтамасыз ету;
еңбек қауіпсіздігінің және еңбекті қорғаудың жай-күйі туралы
ақпараттың жариялылығы, толымдылығы және дұрыстығы;
мемлекеттік бағдарламаларды қаржыландыруға нормативтік қүқықтық
актілерді әзірлеуге, еңбек қаупсіздігі және еңбекті қорғау саласында
ғылыми жұмыстар мен зерттеулер жүргізуге мемлекеттің қатысуы;
Слайд 9
Еңбекті қорғау бөлімінің қызметі :
бақылаушы (бұйрықтарды орындау)
ұйрету
өкілдердің техникалық
шешімдерге эксперттер ретінде қатысу
бақытсыз жағдайлар мен кәсіби аурулар туралы
есеп беру.
Слайд 10
кәсіби ауру – қызметкердің еңбек міндеттерін орындауымен байланысты оған
зиянды өндірістік факторлардың әсер етуінен туындаған созылмалы немесе қатты
ауруы;
арнаулы киім – қызметкерді зиянды және қауіпті өндірістік факторлардан қорғауға арналған киім, аяқ киім, бас киім, қолғап;
қызметкерді зиянды және қауіпті өндірістік факторлардың әсерінен қорғауға арналған құралдар;
Слайд 11
Қызметкерлердi еңбек қауiпсiздігі және еңбектi
қорғау мәселелері
1.
Қызметкерлердi еңбек қауіпсiздігі және еңбектi қорғау мәселелерi бойынша оқытуды,
нұсқаулық берудi, бiлiмдерiн тексерудi жұмыс берушi өз қаражаты есебiнен жүргiзедi.
2. Қызметкерлердi еңбек қауіпсiздігі және еңбектi қорғау мәселелерi бойынша оқытудың, нұсқаулық берудiң, бiлімдерiн тексерудiң тәртiбi мен мерзiмi Қазақстан Республикасының нормативтiк құқықтық актiлерiмен айқындалады.
Слайд 12
3. Жұмысқа қабылданған адамдар кейiннен еңбек
қауiпсiздiгi және еңбектi қорғау мәселелерi бойынша бiлiмдерiн мiндеттi тексеруден
өткiзе отырып, жұмыс берушi ұйымдастыратын алдын ала оқытудан мiндетті түрде өтедi. Еңбек қауіпсiздігі және еңбектi қорғау мәселелерi бойынша оқытудан, нұсқаулық беруден және бiлімдерiн тексеруден алдын ала өтпеген қызметкерлер жұмысқа жіберiлмейдi.
4. Өндiрiс ұйымдарының басшы қызметкерлерi мен еңбек қауіпсiздігін және еңбектi қорғауды қамтамасыз ететін жауапты адамдар мезгіл-мезгіл, кемiнде үш жылда бiр рет тиiстi жоғары оқу орындарында немесе мекемелерде бiліктілігін арттыру курстарында еңбек қауіпсiздігі және еңбектi қорғау мәселелері бойынша оқудан және білімдерiн тексеруден өтуге мiндеттi.
Слайд 13
Алдын алу шаралары:
Заңнамалық
Технологиялық
Техникалық және санитарлық-техникалық
Емдеу-алдын алу
Жеке бас гигиенасын сақтау
Өндiрiстiк объектiлер мен өндiріс құралдарын
жобалау, салу және пайдалану кезiнде
қойылатын
еңбек қауiпсiздiгi және еңбектi қорғау жөніндегі
талаптар
1. Еңбек қауiпсiздiгi және еңбектi қорғау саласындағы нормативтiк құқықтық актiлердiң талаптарына жауап бермейтiн өндiрiстiк ғимараттар мен құрылыстарды жобалауға, салуға және қайта жаңғыртуға, технологияларды әзірлеу мен пайдалануға, машиналарды, тетiктердi, жабдықтарды және басқа да бұйымдарды құрастыру мен жасап шығаруға жол берiлмейдi.
2. Егер жаңадан салынған немесе қайта жаңғыртылатын өндiрiстік объектілер, өндiрiс құралдары немесе өнiмнің басқа да түрлерi еңбек қауiпсiздiгi және еңбектi қорғау саласындағы нормативтiк құқықтық актiлердiң талаптарына сай келмесе, қабылданбайды және пайдалануға берiлмейдi.
Слайд 15
3. Өндірістік объектілер уәкілетті орган белгiлеген тәртiпке
сәйкес еңбек жағдайлары бойынша мiндеттi түрде мезгiл-мезгiл аттестаттаудан өтуге
тиiс.
4. Өндiрiстік мақсатта салынған объектіні пайдалануға қабылдауды қабылдап алу комиссиясы мiндеттi түрде мемлекеттік еңбек инспекторының қатысуымен жүргiзедi.
5. Мыналарға:
1) мемлекеттiк сынақтан, тексеруден, метрологиялық аттестаттаудан өткiзiлмеген, бекiтiлген үлгiге сәйкес келмейтiн өлшеу құралдарын қолдануға;
2) санитарлық-эпидемиологиялық ережелер мен нормаларға сәйкес келмейтiн тауарларды, материалдарды, шикiзаттарды қолдануға тыйым салынады.
Слайд 16
Қорытынды
Қорыта келе, өндірістегі еңбекті қорғау маңызды мәселелердің
айқындығы екені көрініп тұр. Қазіргі таңда әсіресе қызметкерлердің денсаулығы
алаңдатып отыр. Өйткені сонғы жылдары өндіріс саласында қызмет атқаратын жұмысшыларда кәсіптік аурулар не болмаса кәсіп салдарынан өлім жағдайы артуда.