Слайд 2
Жоспар
Компьютерлерге дейінгі кезең
Алғашқы есептеуіш машиналардың пайда болуы
Алғашқы компьютерлер
Фон
Нейман қағидалары
ЭЕМ буындары (I-V…)
Қазіргі сандық техника
Слайд 3
Алғашқы есептеу құралдары
Сүйектерге салынған кертіктер
(«вестониялық сүйек», Чехия,
б.з.д. 30 мың жыл)
Түйілген жіптерден тұратын хабар жіберу әдісі
(Оңтүстік Америка, VII ғасыр)
басына тастар байланған жіптер
түрлі-түсті жіптер (қызыл – әскерлердің саны, сары – алтын қоры)
ондық санау жүйесі
Слайд 4
Абак
Соробан (Жапония) – XV-XVI ғасырлар
Суан-пан (Қытай) - VI
ғасыр
Абак (Ежелгі Рим) - V-VI ғасыр
Шот (Ресей) – XVII
ғасыр.
Слайд 5
Есептеу машиналарының алғашқы жобалары
Леонардо да Винчи (XV ғасыр)
– 13 разрядты сандарды қосуға арналған есептеу құрылғысың жобасы
В. Шиккард (XVI ғасыр) – 6-разрядты сандарды қосуға және көбейтуге арналған құрылғының жобасы
Слайд 6
«Паскаль машинасы» (1642)
Блез Паскаль (1623 - 1662)
– қосу машинасын құрастырды
жетектер мен дөңгелектерден тұрды
8-разрядты сандарды қосу
және азайту амалдарын орындады
Слайд 7
Лейбниц машинасы (1672)
Вильгельм Готфрид Лейбниц (1646 - 1716)
қосу,
алу, көбейту, бөлу
12-разрядты сандар
Слайд 8
Аналитикалық машина
Ч. Бэббидж (1821)
Амалдарды автоматты түрде орындау
(«диірмен»)
Берілгендерді сақтау үшін жад қолданылды («қойма»)
Программаны машина жұмыс
жасап тұрған кезде енгізу мүмкіндігі
Алғашқы программа – Ада Лавлейс (1842)
1960 жылдары құрастырылды
Слайд 9
Ғылымдағы төңкеріс
Математикалық логика негіздері: Джордж Буль
(1815 -
1864).
Электронды-сәулелік түтік
(Дж. Томсон, 1897)
Вакуумдық шамдар (диод, триод)
1906
Триггер –
биттерді сақтауға арналған құрылғы (М.А. Бонч-Бруевич, 1918).
Математикалық логиканы компьютерлік техникада қолдану идеясы (К. Шеннон, 1936)
Слайд 10
Алғашқы компьютерлер
1937-1941. Конрад Цузе компьютерлері: Z1, Z2,
Z3, Z4.
электромеханикалық реле (екі күйде болатын құрылғылар)
екілік санау жүйесі
бульдік
алгебраны қолдану
берілгендерді кинолентадан енгізу
1939-1942. Электронды шамды компьютердің алғашқы үлгісі, Дж. Атанасофф
екілік санау жүйесі
29 сызықтық теңдеулер жүйесін шешу
Слайд 11
Компьютер буындары
I буын (1945 - 1955)
электронды-вакуумды шамдар
II буын
(1955 - 1965)
транзисторлар
III буын (1965 - 1980)
интегралды микросхемалар
IV буын
(1980)
үлкен және өте үлкен интегралды схемалар (ҮИС және ӨҮИС)
V буын (
Слайд 12
ЭЕМ-нің бірінші буыны
(1945-1955)
электронды шамдармен жұмыс істеді
есептеу жылдамдығы секундына
10-20 мың операция
әр машинаның өз тілі болды
операциялық жүйелер болған
жоқ
енгізу және шығару: перфоленталар,перфокарталар, магнитті таспалар
Слайд 13
С.А. Лебедев компьютерлері
1951. МЭСМ – малая электронно-счетная
машина
6 000 электронды шам
3 000 операция/сек
екілік жүйе
1952. БЭСМ –
большая электронно-счетная
машина
5 000 электронды шам
10 000 операция/сек
Слайд 14
ЭЕМ-нің екінші буыны
(1955-1965)
жартылай өткізгіш элементтер – транзисторлар
(1948,
Дж. Бардин, У. Брэттейн и У. Шокли)
жылдамдығы секундына 10-200
мың операция
алғашқы операциялық жүйелер
алғашқы программалау тілдері: Фортран (1957), Алгол (1959)
мәліметтерді сақтау құралдары: магниттік барабандар, магниттік дискілер
Слайд 15
ЭЕМ-нің екінші буыны
(1955-1965)
1953-1955. IBM 604, IBM 608, IBM
702
1965-1966. БЭСМ-6
60 000 транзистор
200 000 диод
секундына 1 млн.
операция
жад – магнитті таспа,
магнитті барабан
Слайд 16
ЭЕМ-нің үшінші буыны
(1965-1980)
интегралды микросхемалар
(1958, Дж. Килби)
есептеу
жылдамдығы секундына 1 млн. операцияға дейін
жедел жад – жүздеген
мың байт
операциялық жүйелер – жадты,құрылғыларды, процессор уақытын басқару
программалау тілдері Бэйсик (1965), Паскаль (1970, Н. Вирт), Си (1972, Д. Ритчи)
программалар үйлесімділігі
Слайд 17
IBM мэйнфреймдері
1964. IBM фирмасының IBM/360 компьютері
үлкен универсалды компьютерлер
(мэйнфреймдер)
кэш-жад
командаларды конвейерлік өңдеу
операциялық жүйе OS/360
1 байт = 8 бит
( 4 немесе 6 емес!)
1970. IBM/370
1990. IBM/390
Слайд 18
ЕС компьютерлері ЭЕМ (КСРО)
1971. ЕС-1020
секундына 20 мың операция
жад
256 Кб
1977. ЕС-1060
секундына 1 млн. операция
жад 8 Мб
1984. ЕС-1066
секундына
5,5 млн. операция
жад 16 Мб
Слайд 19
Мини-компьютерлер
DEC фирмасының PDP сериясы
бағасы арзан
программалауы оңай
графикалық экран
шағын машиналар
жүйесі –
СМ ЭЕМ (КСРО)
секундына 3 млн. операцияға дейін
жад 5 Мб
Слайд 20
ЭЕМ-нің төртінші буыны
(1980ж)
үлкен және аса үлкен интегралды схемалардан
(ҮИС, АҮИС) тұратын компьютерлер
дербес компьютерлер
қарапайым пайдаланушылардың пайда
болуы, графикалық интерфейстің қажеттілігі
әрекет ету жылдамдығы секундына 1 млрд. операциядан жоғары
оперативті жад – бірнеше гигабайт
көппроцессорлық жүйе
компьютерлік желілер
мультимедиа мүмкіндіктері (графика, анимация, дыбыс)
Слайд 21
Суперкомпьютерлер
1972. «ILLIAC-IV» (АҚШ)
секундына 20 млн. операция
көппроцессорлық жүйе
1976. «Cray-1»
(АҚШ)
секундына 166 млн. операция
жад 8 Мб
векторлық есептеулер
1980. «Эльбрус-1» (КСРО)
секундына
15 млн. операция
жад 64 Мб
1985. «Эльбрус-2» (КСРО)
8 процессор
секундына 125 млн. операция
жад 144 Мб
сумен салқындату
Слайд 22
Суперкомпьютерлер
1985. «Cray-2»
секундына 2 млрд. операция
1989. «Cray-3»
секундына 5 млрд.
операция
1995. «GRAPE-4» (Жапония)
1692 процессор
секундына 1,08 трлн. операция
2002. «Earth Simulator»
(NEC)
5120 процессор
секундына 36 трлн. операция
2007. «BlueGene/L» (IBM)
212 992 процессор
секундына 596 трлн. операция
Слайд 23
Микропроцессорлар
1971. Intel 4004 микропроцессоры
4-биттік ақпарат
2250 транзистор
секундына 60
тыс. операция
1974. Intel 8080 микропроцессоры
8-биттік ақпарат
сандарды бөлу
Слайд 24
Алғашқы микрокомпьютер
1974. Микрокомпьютер
«Альтаир-8800»
(Э. Робертс)
1975. Б. Гейтс
және П. Аллен
«Альтаирға» қажетті Бейсик
тілінің трансляторын жазды
Слайд 25
«Apple» компьютерлері
1976. «Apple-I» С. Возняк
және С. Джобс
1977. «Apple-II» - 1980-жылдары барлық АҚШ
мектептерінде қолданылды
тактілік жиілігі 1 МГц
жад 48 Кб
түрлі-түсті графика
дыбыс
Бейсик тілі кірістірілген
VisiCalc алғашқы электронды кестесі
Слайд 26
«Apple» компьютерлері
1983. «Apple-IIe»
жад 128 Кб
иілгіш дискілерден тұратын 5,25
дюймдік 2 дискжетек
1983. «Lisa»
тышқанмен басқарылған алғашқы компьютер
1984. «Apple-IIc»
портативті компьютер
сұйық
кристалды дисплей
Слайд 27
«Apple» компьютерлері
1984. «Macintosh»
жүйелік блок пен монитор бір корпуста
қатқыл
диск жоқ
3,5 дюймдік дискеталар
1985. «Macintosh-қа» арналған Excel
1992. PowerBook
1994. PowerPC
процессорларына көшу
(Apple, IBM, Motorolla)
Слайд 28
IBM PC компьютерлері
1. Монитор
2. Жүйелік тақша
3. Процессор
4. ЖЖҚ
5.
Ұлғайту карталары
6. Қоректендіру блогы
7. CD, DVD дискжетектері
8. Винчестер
9. Пернетақта
10.
Тышқан
Слайд 29
Ашық архитектура қағидасы
Компьютер конструктор секілді жекелеген бөлшектерден құрастырылады.
Осы
бөлшектерді біріктіру әдістері мен осыған қажетті ақпаратқа кез-келген адам
қол жеткізеді.
Қосымша құрылғыларды өндірушілердің көптігі.
Кез-келген қолданушы өз талғамына немесе қажетіне сай компьютерді өзі құрастыра алады
Слайд 30
IBM PC компьютерлері
1981. IBM 5150
Intel 8088 процессоры
жиілік 4,77
МГц
жад 64 Кб
иілгіш дискілер 5,25 дюйм
1983. IBM PC XT
жад
640 Кб
винчестер 10 Мб
1985. IBM PC AT
Intel 80286 процессоры
жиілік 8 МГц
винчестер 20 Мб
Слайд 31
IBM PC-ға арналған Intel процессорлары
1985. Intel 80386
275 000
транзистор
виртуалды жад
1989. Intel 80486
1,2 млн. транзистор
1993-1996. Pentium
жиілігі 50-200 МГц
арасында
1997-2000. Pentium-II, Celeron
7,5 млн. транзистор
жиілігі 500 МГц-ке дейін
1999-2001. Pentium-III, Celeron
28 млн. транзистор
жиілігі 1 ГГц-ке дейін
2000-… Pentium 4
42 млн. транзистор
жиілігі 3,4 ГГц-ке дейін
Слайд 32
IBM PC-ға арналған AMD процессорлары
1995. K5 (Pentium аналогы)
1997.
K6
жиілігі 450 МГц
1999-2000. Athlon K7 (Pentium-III)
жиілігі 1 ГГц-ке дейін
MMX,
3DNow!
2000-... Duron (Celeron)
жиілігі 1,8 ГГц-ке дейін
2001-.. Athlon XP (Pentium 4)
2003-… Opteron (серверлер)
жиілігі 3 ГГц-ке дейін
2004-… Sempron (Celeron D)
жиілігі 2 ГГц-ке дейін
Слайд 33
Microsoft Windows
1985. Windows 1.0
көпміндетті
графикалық интерфейс
1992. Windows 3.1
виртуалды жад
1993.
Windows NT
кәсіби ОЖ
файлдық жүйе NTFS
1995. Windows 95
файлдың ұзын аттары
ауыспалы
көпмақсаттылық
FAT32 файлдық жүйесі
1998. Windows 98
2000. Windows 2000, Windows Me
2001. Windows XP.
2003. Windows 2003 Server
2006. Windows Vista
Слайд 34
Мультимедиа
Multi-Media – ақпарат алмасу үшін әртүрлі тәсілдерді (мәтін,
дыбыс, графика, видео, анимация, интерактивтілік)қолдану
1985. «Amiga-1000»
Motorolla 7 МГц
процессоры
8 Мб жад
4096 түсті дисплей
тышқан
көпміндетті ОЖ
4-арналы стереодыбыс
Plug and Play технологиясы(autoconfig)
Слайд 37
Компьютерлердің V буыны - ?
(Жапония, 1980-жылдар)
Мақсат – жасанды
интеллект қызметін атқаратын суперкомпьютер құрастыру
Жобаның негізгі сипаты:
барлық мәліметті логикалық
тәсілдермен өңдеу (Пролог тілі)
өте үлкен мәліметтер қоры
параллель есептеулер мүмкіндігін қолдану
бөліп есептеу әдісі
компьютермен дауыстап «сөйлесу»
программалық жабдықтарды аппараттық жабдықтарға біртіндеп ауыстыру
Проблемалар:
жүйенің өздігінен даму идеясы іске асқан жоқ
программалық және аппараттық жабдықтардың балансын қате бағалау
дәстүрлі компьютерлер бұдан да жоғары жетістіктерге қол жеткізді
технологиялардың сенімсіздігі
интернеттің дамуы – мәліметтерді сақтаудың жаңа моделі
50 млрд. йен қаражат жұмсалды
Слайд 38
1. Паскаль машинасын кім жасады, қай жылы
?
А) Блез Паскаль 1642 жылы
В) Джон Непер 1761
жылы
С ) Исаак Ньютон 1660 жылы
2. Арифмометрді кім құрастырды ?
А) Чебышев
В)Лейбенц
С ) Ада Лавлейс
3. Холерит машинасын кім құрастырды ?
А) Ада Лавлейс
В) Блез Паскаль
С ) Герман Холерит
4. Бірінші электронды – есептеуіш машина қалай аталған? Ол қай жылы
жасалды?
А) ENIAC деп аталды, 1946 жылы
В) Паскаль машинасы деп,1642 жылы
С ) Холерит машинасы деп, 1880 жылы
Слайд 39
5. ЭЕМ – нің неше буындары бар?
А) бес
В)
төрт
С ) үшеу
6. Қазіргі дербес компьютерлер қай буынға жатады?
А) IV буынға
В) V буынға
С )II буынға