Презентация на тему Қазақстан тарихы пәнінен ашық сабақ Қазақтардың 1812 жылғы Ресейдің Отан соғысына қатысуы. презентациясы

қатысуы.
Сабақтың мақсаты: -1812 жылғы соғыс туралы хабарды қазақтардың қалай
қарсы алғанын айтып түсіндіру.
-Ұрысқа қатысқандар туралы оқушыларға әңгімелеу.
-Ұлтаралық тәрбие оқушыларға қазақ халқы мен орыс
халқының достығы тек шаруашылық пен мәдениет
саларымен шектеліп қана қоймағанын көрсету.
-Оқулықпен өздігінен және топ болып жұмыс істеу
дағдыларын дамытуды одан әрі жалғастыру.
Материалдар мен құралдар: «1812 жылғы Отан соғысы», «1813 – 1815
жылдардағы орыс армиясының шетелдік
жорықтары», «ХІХ ғасырдағы Қазақстан»
карталары. Интерактивті тақта.
Сабақтың түрі: аралас сабақ.
Пән аралық байланыс: география, қазақ әдебиеті.
Сабақтың барысы:
І.Ұйымдастыру бөлімі. (оқушыларды түгелдеп, назарларын сабаққа аудару)
Сыныпты екі топқа бөлемін: І топ – Тәуелсіздік тобы, ІІ топ – Болашақ тобы.

І.«Зымыран» тест сұрақтары. І топ – Тәуелсіздік тобына: 1.Ресей патшасына

хат жазып, жер сұраған кім, нешінші жылы? 2.Қазақтар көшіп барған қоныстың аумағы қанша? 3.Ішкі Орда қай генерал – губернаторлыққа қарады? 4.1801 жылы Жайықтың оң жағасына қанша отбасы көшті? 5.1897 жылы Ресей империясының жалпыға бірдей алғашқы халық санағы бойынша Ішік Ордада қанша қазақ болды? 6.Бөкей хан өмірден өткен жыл? 7.Бөкей ханнан кейін, хандықтың басына кім отырды? 8.Жәңгір ханды кәмелеттік жасқа толғанша тәрбиелеп оқытқан губернатор? 9.Жәңгір хан алты құнды қол жазба тапсырған университет? 10.Хан сарайы орналасқан жер қалай аталады?

Жайық бойына көшуге жарлығы шыққан уақыт? 2.Бөкей сұлтанның қол астындағы

аймақ қалай аталды? 3.Әкімшілік тұрғысынан алғанда Ішкі Орда қай шекара комиссиясына бағынышты болды? 4.Жайықтың оң жағалауына қоныс аударуға қатты қолдау көрсеткен батыр? 5.Бөкей сұлтанға хан лауазымы берілген жыл? 6.Бөкей ханның мұрагері кім және әкесі өмірден өткенде ол неше жаста еді? 7.Жәңгір ханды кәмелеттік жасқа толғанша қайда жіберді? 8.Жәңгір хан қандай тілдерді меңгерген? 9. Жәңгір ханның жеке меншігіндегі жер үлесі? 10. «Хандық кеңесті» құраған билер саны?

Ресейдің

Отан соғысына қатысуы.   Жоспары: 1.Қазақстанның Ресей мен шекаралас аймақтарындағы ашаршылық,Орынбор және Жайық шекара шебінде и қазақ балаларын шоқындырып, христиан дініне кіргізу. 2.Қазақтарды Жайықтың ішкі жағына жіберу туралы 1808 жылғы жарлық. 3.Қазақтардың 1812 жылғы Отан соғысына қатысуы. 4. 1812 жылғы Отан соғысы кезінде қазақтардың Ресейге көрсеткен көмегі тарихи маңызы. 5.Сөздікпен жұмыс.    

және Жайық шекара шебінде қазақ балаларын шоқындырып, христиан

дініне кіргізу.
ХІХғ бас кезінде кіші жүздің Ресей мен шекаралас аудандарында күрделі әлеуметтік – экономикалық жағдай қалыптасты.

Жайық бойындағылардың ашаршылыққа ұшырау себебі

жер тапшылығы

Құрғақшылық

Башқұрттардың
шабуылы

Жайық казактарының
шабуылы

аштықан аман алып қалу үшін сатты
 

Орта Азияның
құл базарында қазақ
балалары саудаланды

Жайық және Орынбор казактары

Орыс шаруалары мен көпестер

Хиуа көпестері 25 – 50 сомға дейінгі бағамен сатып алған

1808 жылғы 23 мамырда патшаның Орныбор әскери – губернаторның атына жеке жолдаған жарлығы шықты. «Ресейдің қол астындағы жағдайы еркін көтеретіндердің қазақ балаларын сатып алуына не айырбас жасауына рұқсат ету туралы» деп аталды.

жарлық.

Патша үкіметі 1808 жылы 23 мамырда Орынбордың әскер

губернаторы князь Г.С.Волконскийдің атына жолданған жарлық шығарды. «Орынбор шекара шебіне таяу көшіп –қонып жүрген қазақтар ішкі жаққа жіберу туралы».




Жайықтың оңжақ ішкі бетіне мынандай шартпен жіберу көзделді:
1.Қазақтар ішкі жаққа өткен соң тек қана башқұрттардың, яғни мұсылмандардың арасына жайғасуы тиіс.
2.Ішкі жаққа өткен әрбір қазаққа жер телімдері беріледі және жыл бойы қандай да алым -салықтан босатылады.
3.Ішкі жаққа қоныс аударушылар аң аулауға ғана жарайтын садақ пен жебеден өзге ешқандай қару – жарақ түрлерін алып өтпейтін болуы тиіс.
1818ж башқұрт әкімшілік аумағында «Байсақал» деген атпен қазақ ауылы пайда болған. Мұнда 300 – ге жуық қазақ тұрған.
1820 ж шекара шебінің ішкі жағына өткен қазақтардың саны 20 мыңға жеткен.

(1769 – 1821жж)
Француз әскери қолбасшысы, император.1812 жылы Ресейге әскери

жорық жасайды.

кірді. Орыс халқының, Ресей құрамындағы басқа да халықтардың француз

басқыншыларына қарсы соғысы Отан соғысы деп аталады.
1812 ж 6 шілдеде Ресей патшасы І Александр арнайы үндеу қабылдайды. Онда ел азаматтарын Отанды қоғауға шақырды. Үндеу түрлі халықтар тіліне аударылды.
Орынбор губернаторы Г.С.Волконский Ресей мен Франция арасында соғыс басталғандығы туралы хабарды 1812 жылы қазан – қараша айларында ауылдарға жеткізді.
Ресей мемлекетін қорғау үшін:
1.Орынбор өлкесінен 31 атты әскери полк аттанды
Олардағы әр түрлі халықтардың өкілдері
2.Орынбор казактарының 5 полкі
3.Жайык казактарының 5 полкі
4.Башқұрттардың 19 полкі қазақтарда осы полкте болды.
5.2 тептяр полкі

қазақтар.

көрсеткен көмегі.
Ішкі Орданың, Кіші жүзбен Орта жүздің қазақтары орыс

армиясына Отан соғысы кезінде: киіз үйлер, жылы киімдер, жылқылар берген.

достық ынтымақтастық және өзара көмек туралы шартқа қол қойылды.

соғысы – Отанды сыртқы жаудан қорғап қалуға

бағытталған азаттық соғыс.   Тамыр – Дос – жар болу. Қазақтар мен ішкі Ресейден қоныс аударып келген орыс шаруалары арасында қалыптасқан шаруашылық – тұрмыстық байланыс, ынтымақтастық пен достық қарым – қатынастың көрінісі.    

5.Сөздікпен жұмыс.

үшін ------------ ------------------------------------------ жіберді.
2.Ержүрек жауынгерлер ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- хорунжий шені берілді.
3.Вьязма

түбіндегі шайқаста көрсеткен ерлігі үшін ---------------------------------------------------------------------------------------- үшінші дәрежелі қасиетті Анна орденімен марапатталды.
4.Башқұрт құрамаларының қатарында соғысқан Нарынбай Жанжігітұлы ------------------------------------------------- ие болды.
5. --------------------------------------------------- Лейпциг пен Глогау түбінде болған шайқастарда көрсеткен ерлігі үшін күміс медальмен марапатталды.