толғап алып, өзінің көркем шығармасына негіз, арқау еткен өмір
құбылыстарының түйінін тақырып дер едік. Тақырып, оқиға және оның құрылысы, шығармада катысушылардың араларындағы тартыс, оларды суреттеу әдістері - түптеп келгенде, жазушының сол шығармадағы айтайын деген идеясына бағынады.
Слайд 5
Кубизм Суреттеңіз. Ақ қасқырдың күшігінен айырылғаннан кейінгі мінез-құлқындағы өзгерісті
суреттеңіз. Салыстырыңыз. Ауыл тұтқыны болған Көксеректің ауыл иттерінен
айырмашылығы қандай?
Қолданыңыз Мен–Құрмаш
Мен–Көксерек
Мен–Қасен
Мен–Аққасқа
Елестетіңіз. Егер адамдар қасқыр апанын бұзып, бөлтіріктерін өлтіріп, Көксеректі алып кетпегенде, оқиға әрі қарай қалай дамуы мүмкін еді? Көз алдыңызға елестетіңіз, соның негізінде тезис құрыңыз. Талқылаңыз. 1) Көксеректің қасқырға тән қасиетін неден көруге болады ? Қасқырға тән деп қандай қасиеттерді айта алар едің? (әңгіме бойынша) 2) Көксеректің қатігездігін қай тұстарда байқадың? Зерттеңіз. Қасқыр туралы түрлі шет ел әдебиеттеріне шолу.
Слайд 6
Білгенге маржан!
Қасқыр — жыртқыш аң. Басқа атаулары: бөрі, бері. Еркек қасқыр шамамен
50 килограмм болады, ал ұрғашысы 45 кг болады. Тұрғылықты
жері жердің солтүстік жарты шеңберінде өмір сүреді. Қасқыр — қайсар, аса сақ хайуан. Қасқыр аса азулы, жыртқыш ретінде суреттеледі. Бұғауға көнбейтін тұз тағысының аса жыртқыштығын дәріптеудің ең көрнекті үлгісі — «Көксерек» фильмі. Мұнда қасқырдың адам үстемдігіне еш көнбейтіндігінің ең нанымды дәлелі Көксеректің баланы жарып кетуінен айқын көрініс табады. Бұл — қасқырдың мейіріммен ұстауға да көнбейтіндігінің дәлелі. Қасқыр — дала тағысы. Киелі саналатын көкбөрі тұқымына қатысты тағы бір дерек, ол — оның отбасына беріктігі. Қасқыр бір ғана отбасына ие және ол — бөлтірік тәрбиесін толықтай өз мойнына алған хайуан. Ауыздандыру, бөлтірігін көкжалға айналдыру, бәрі-бәрі — осы ата қасқырдың құзырындағы міндет. Өзге хайуандарда жоқ осы қасиеттер киелі жаратылыс иесін әр кез даралап тұрады.
жазалады?
2.Неге Көксерек адамдар ортасына үйреніп кете алмады?
3.Көксерек Құрмаштан гөрі
ақ қасқырмен неге тез бауырласты?
4.Қасқыр арыстан, жолбарыс, аю сияқты циркте неге ойнатылмайды? 5Мына бейне нені суреттейді? 6Қазақ халқы қасқырдың атын тікелей атамай қалай атаған? 7.Мына фильм қалай аталады? Кинодағы қасқырдың аты қалай? Не себепті ол адамға щабуыл жасамады?
Слайд 8
Сұрақ – жауап арқылы қорытындылау.
«Көксерек» әңгімесі қалай аяқталушы
еді?
Қалай ойлайсыңдар, кемпір қарғысымен әңгімені аяқтауына не себеп?
Жазушы неге