Презентация на тему И.Тайманұлы және М.Өтемісұлы бастаған ұлт азаттық көтеріліс (8 сынып)

 

Сабақтың мақсаты:

Оқушыларды кіші жүздегі көтеріліс тарихымен таныстыру. Көтерілістің алғышарттарын, себептерін анықтап, көтеріліс басшыларының ықпалына баға беру.

келеді біле бергім, біле беру емес петілегі елдің "-

демекші, туған жердің тарихын, соның ішінде 1836-1838
жылдардағы И. Тайманұлы мен М. Өтемісұлы бастаған көтерілістің
мақсаты, сипаты, көтерілістің тарихи маңызын ашып көрсету
патшаның отаршылдық саясатына қарсы бағытталғаны туралы
түсінік беру.
Дамытушылық: Тарихи деректер бойынша тұжырым жасай білу,
дағдысына үйрету;
Түсініктерін дәйек сөзбен дәлелдеуге жаттықтыру;
Оқу және жазу арқылы сын тұрғысынан ойлауды
дамыту;
Шешендік сөз, сана, ұлттық намыс қалыптастыру;
Сөздік қорларын молайтып, сауатты сөйлеу
қабілеттерін арттыру.
Тәрбиелік: Бабалардың ерлік рухын сезіндіру арқылы азаматтық
тәрбие беру;
Ерлікке, батырлыққа, отанын сүюге, еліне қызмет етуге
және қорғауға тәрбиелеу.

Сабақтың типі: Жаңа

білімді меңгерту.
Сабақтың әдісі: Оза оқыту технологиясы, Ой - қозғау
стратегиялары, іздендіру.
Сабақтың
көрнекілігі: Махамбет-Исатайдың суреттері, тірек
схема, карта, таблица.

қатысын тексеру.
- оқушылардың зейінін сабаққа аудару.

Датұлы бастаған көтерілістің алғышарттары қандай?
2. Кіші жүздегі ішкі күрестің

көтеріліс барысына әсері қандай болды?
3. Көтерілістің жеңілу себептері мен салдары қандай?
4. Көтерілістің жеңілуін, тарихи маңызын түсіндіріңдер.

ұзақ көтеріліс болып, 14 жылға созылды
Руаралық қайшылықтардың басты мақсатқа

жетуде зор кедергі болғанын дәлелдеді

Еділдің шығысындағы ірі халықтық сипаттағы қозғалыс болды

Патша үкіметінің отарлау саясатының түпкі мақсаты – ең шұрайлы Жайық өңірін басып алу екендігін дәлелдеді

Жоспары:
1. Көтерілістің себептері және басталуы.

2. Көтерілістің аумағы мен негізгі оқиғалары.
3. Жеңілу себептері мен тарихи маңызы.
 

жылдары орнады. 1836 -1838 жылдардағы халық азаттық қозғалыс тарихында

Исатай мен Махамбеттің бар болмыс-бітімі ашылып, тарихта қалуында жауынгер серіктерінің өлшеусіз еңбегі болғаны сөзсіз. Исатай көтерілістің тарихи басшысы болса, Махамбет халықты өлең – жырмен үгіттеген, көтерілісшілердің рухани басшысы:
Кешегі өткен Исатай
Жауды көрсе састы ма,
Одан қорқып қашты ма?
Қанша батыр өтсе де,
Бір қазақтың ерлігі
Махамбеттен асты ма ?!
Мұрат Мөңкеұлы.

бастаған көтеріліс
К.Қасымұлы бастаған көтеріліс
Бөкей хандығындағы Исатай – Махамбет бастаған

қозғалыс

азаттықтың , жыршысы, өздеріне дейінгі жыраулардың суреттеу мен сипаттаудан

тұратын дәстүрін пайдалана отырып поэзияға азатшылдық, күрескерлік рух әкелді. Исатай – Махамбет ұлт – азаттық көтерілісті жырлаған.
Исатай заманы – мүлде басқа заман , ол кезде қазақ мемлекеті жоқ. Орысқа бодан болған кезіміз. Оның устіне орыстар дендеп кіріп жатты. Сол кезде қазақ екі удай қиыншылыққа ұшырады. Біріншіден, мемлекетінен айырылды, екіншіден орыстардың бодандығына түсті, осы жаңа заманда халықтық, қоғамның алдында басқа мәселе тұрды. Егер бұрын мемлекетті күшейту керек болса, енді азаттық үшін куресіп, отаршылдықтан құтылу керек болды. Осы кезде тарих аренасында Махамбет пен Исатай пайда болды. Олар азаттық үшін елін жерін қорғауда бар күш жігерін аямады. Сондықтан Махамбет пен Исатай тәуелсіздіктің жаршысы деп айтуға толық хақымыз бар

өз жасақтарының алдында жүреді
Өте мерген

тарихын еске түсіріп, И. Тайманұлы мен М.

Өтемісұлы бастаған ұлт-азаттық қозғалыспен салыстырыңдар.

көр»
«Таңдамалы тестпен жұмыс»

көтеріліс

қазақ өз жерін сақтай алмай, отарлауға біржола жұтылып кетерме

еді, кім білсін халық көтерілісі хандардың, патша үстемдігінің терезесін шайқамады деймісің.

Махамбет Бекетай құмы ішінде бас сауғалап жүрседе, Нұрсұлтанын оқуға беруге бекінеді. «Білім болса, қорғаныс қаруының түп-түрін жасар едік, сонда жауға еңсе бастырмай, байтақ жерімізді қорғар едік»- деп ой түйеді. «Тайманның ұлы Исатай, ағайынның басы, Исатайды өлтіріп, Қырсық та шалған біздің ел» деп ақын көкірегі өкінішпен күңіренген де болар-ау.
Биылғы тәуелсіздігіміздің 20 жылдығы ер-батыр бабаларымыз Исатай, Махамбет, Сырым, Кенесары аңсап кеткен тәуелсіздік!!!

V. Қорытындылау.

ой – толғау (әңгімеге жазу)