Презентация на тему Атылган йолдыз яктысы татарская литература 8класс

башы
1887

елның 15 сентябрендә Бедный Демьян районы Таракан (Белоозерка) авылында урта хәлле крестьян гаиләсендә туып- үсә. Әтисе Гали абзый җир эшкәртү, мал асрау белән шөгыльләнгән, шактый кырыс табигатьле булган. Әнисе Мәхмүдә исә йомшак күңеле белән аерылып торган, укый-яза белгән, балаларына еш кына халык батырлары, пәйгамбәрләр турында кызыклы вакыйгалар сөйләгән.

Мәхмүдә шактый укымышлы мулла кызы булган.

вакыттан башлап булачак әдипнең “ тормыш университетлары” башлана.

Ул бер чәйханәгә эшкә урнаша. Шул елның көзендә атаклы “Мөхәммәдия” мәдрәсәсенә укырга керә.

– татар халкы тормышында, шул исәптән аның рухи яшәеше

чагылышы булган әдәбият-сәнгатьтә дә Яңарыш дәвере буларак билгеләнә. Заманның иҗтимагый-сәяси шартлары яшь авторның дөньяга карашларында, уйлану-эзләнүләрендә урын ала. Бу елларда рус-Европа әдәби-фәлсәфи фикере дә кызу темплары белән үтеп керә. Шулай да К.Тинчурин , иң элек, татар әдәбиятының күпгасырлык традицияләре нигезендә әдип буларак формалаша.

һәм куйган “Казан сөлгесе”, “Сүнгән йолдызлар”, “Американ”, “Зәңгәр шәл”,

“Ил” кебек спектакльләре белән К.Тинчурин 20 нче елларда режиссёрлык эшчәнлегенең иң югары баскычына күтәрелә.
Шушы 20 нче елларда К.Тинчурин бөек татар композиторы Салих Сәйдәшев белән берлектә музыкаль драмалар иҗат итә.
Бөек драматургның тирән мәгънәле , халыкчан әсәрләре Сәйдәшев музыкасы белән бербөтенгә әйләнгән һәм театр сәнгатендә яңа жанр – музыкаль драма барлыкка китергән. Аларның икесенең дә эш стиле гади һәм бер-берсенә бик якын була. Тинчурин драмаларын Сәйдәшев өчен язган, ә Сәйдәшев, үз чиратында, бу пьесаларга җан җылысын биргән.
Чыннан да, җыр сүзләрен аның көеннән аерып булмаган кебек, Тинчуринны да Сәйдәшевтан аерым күзаллап булмый.

реализмы белән иҗат итә.
“Бәхәс”, “Хәләл кәсеп” “Шомлы адым”,

“Назлы кияү ”, “Ач гашыйк”, “Беренче чәчәкләр”.


Икенче чор иҗаты (1918-1937) традицияләргә таянып, яңа тормыш җырчысын күрәбез.
“Йосыф белән Зөләйха”, “Сакла, шартламасын”, “Тутый кош”, “Сүнгән йолдызлар”, “Зәңгәр шәл”, “Ил”, “Кандыр буе”, “Җилкәнсезләр”, Алар өчәү иде” һ.б.

яшь тулып килә. Буйдак тормышны шуннан да ары сузарга

ярамый. Өйләнергә кирәк. Нигә өйләнмәскә? Заһидә туташ начар хатын булмас шикелле. Белемле дә, акыллы да. Хәл ителде, карар кылынды.

1919 нчы елда Кәрим Тинчурин белән Заһидә Әхмәрова өйләнешәләр. Шулай итеп, Тинчуриннар гаиләсе барлыкка килә.

яшен билгеләгән көннең төнендә, НКВД кулга ала. Япония шпионы

булуда һәм Г.Исхакый белән элемтә дә торуда гаепләнә.
1938 нче елның 14 нче ноябрендә, 3 кешелек махсус киңәшмә хөкем итә.
15 нче ноябрьдә 1 сәгать 50 минутта үтерелә.
1955 нче елда К.Тинчурин исеме аклана

исемендәге Дәүләт драма һәм комедия театры исеме бирелә.
Без

– шигърияттә Тукайлы, прозада Ибраһимовлы, драматургиядә Тинчуринлы милләт.

символы.
Шаян уеннарга, җыр-моңга бай булган гүзәл яңгырашлы,

оптимистик рухлы “Зәңгәр шәл” драмасы - К.Тинчурин иҗатында гына түгел, бәлки татар драматургиясе тарихында иң популяр, тутыкмас әсәрнең берсе. Халыкчан көйләр һәм Сәйдәш иҗат иткән җыолар белән үрелеп бару, традицион мәхәббәт сюжет сызыгын тагын да гүзәлрәк яңгырашлы итә.

Наил Әюпов Булат һәм Исмәгыйль рольләрендә уйнаган.