тиесілі:
Әлемдік ЖІӨ 20%
Білім берудің ғаламдық шығындардың 15%
Әлемдегі босқындардың 65%
ИТВ
(иммундық тапшылық вирусы)/ЖИТС(жүре біткен иммундық тапшылық синдромы) бар адамдардың 95%
Дүниежүзі азық-түлігінің 30%
Ғылым мен техникаға деген ғаламдық шығындардың 5%
Денсаулық сақтауға деген ғаламдық шығындарының 7%
CO2 ғаламдық шығарылуының 38%
Ғаламдық экспорт кірісінің 18%
Әлемдегі соғыстардың 95%
Дәнді дақылдардың ғаламдық өндірісінің 61%
Ғаламдық өнеркәсіп өндірісінің 25%
Ғаламдық энергияны тұтынудың 26%
Оқушыларды 4 топқа біріктіру .Осы пайымдауды пайдалана отырып, мешеу елдердің дамуы неліктен тежеліп жатқандығының 1 топ-физикалық, 2-экономикалық, 3-әлеуметтік және 4-саяси себептерін ұсыну керек.