Слайд 2
Зерттеу мақсаты
Созылмалы гастрит және гастродуоденит жайлы ғаламтор мәліметтерін
сараптап болашақ әріптестеріме түсіндіру.
Зерттеу сұрағы:
Созылмалы гастрит және гастродуодениттің клиникасы,
кездесу жиілігі, диагностикалау әдістері қандай.
Слайд 3
Созылмалы гастрит – асқазан кілегей қабығының жасушалық инфильтрациясымен,
регенерациясының бұзылысымен үнемі мендеуінен бездік эпителийдің атрофиясына, кілегей қабықтың
ішектік метаплазиясына алып келетін асқазанның секрециялық моторикалық инкрециялық функцияларының жетіспеушілігінен туғызатын, асқазан кілегей қабығының созылмалы қабыну ауруы.
Слайд 6
Созылмалы гастрит (СГ), гастродуоденит (СГД) - К. 29.
СГ/СГД
- созылмалы рецидивmi үдеуге бейім асқазан (жене 12 елі
ішек) шырышының қабыну - дистпрофиялық бұзылысы.
Жиілігі: Бала гастроэнтерологиялық дерттерінің 58 - 65%-н құрайды, жасына сай арта түседі. 85 - 90%-да - екі ағзаның бұзылысы қатар жүреді. СГД себебінің 2 тобын ажыратады: 1) экзо - және 2) эндогендік.
Слайд 7
Экзогендік себептер: алиментарлық, психоэмоционалдық, экологиялық, дәрі-дәрмектер, тағамдық аллергия,
лямблиоз. Дегенмен бұлар себептен гөpi арандатушы факторларға жақын. Сенімділері:
1)
дәрі-дәрмектер, әcipece ГКС, СҚҚД ұзақ қабылдағанда;
2) тағамдық аллергия (сирек кездесетін эозинофилдік гастрит);
3) паразитарлық инвазиялар, әcipece лямблиоз (созылмалы дуоденит ceбeбi). Эндогендік СГ басқа аурулар бойында дамиды: қант диабетінің I-типі, аутоиммунды тиреоидит, СБЖ т.б. яғни аутоиммундық үдеріс салдары, ceбeбi бұл жағдайларға асқазан клеткаларына қарсы аутоденелер анықталуы тән және аутосомды-доминантты жолмен беріледі деп топшыланады.
Слайд 8
Тағамдық алленгендер, гигиеналық тәртіп бұзылғаннан болады.
Слайд 10
Этиологиялық факторға байланысты.
Hp-mipкec гастродуоденитте жұғу отбасында немесе фекальді-оралды
жолмен, кейде таза емес эндоскоп, зонд арқылы. Hp троптығына
байланысты басында антральды бөлігін жайлап, кейін асқазанның денесіне, сосын 12 елі ішекке жайғасуы мүмкін.
Слайд 11
Белсенді көбейіп, эпителийге тұрақтап, вируленттік факторлар түзеді муциназа,
фосфолипаза А, уреаза, токсиндер - Vac A, Cag А,
В, С. Мұнда ең мәндісі - уреаза, ол мочевинаны гидролиздеп, С02 және аммиак эпителийді жарақаттап, микроб өcyiнe ыңғайлы орта түзеді; рН жоғарылайды, мембраналық ферменттер белсенділігі бұзылып, J -клеткалар гастринді көп түзіп, секреция күшейеді.
Слайд 12
Патоморфологиясы
1 Қабыну – (лимфоцит, плазмоциттермен инфильтрация –
жергілікті иммундық жүйенің реакциясы») өршу кезінде бұған нейтрофилдер мен
эзонофилдер қосылады
2 Атрофия – әсіресе А гастритте,бірақ ұзақ ағымда Hp-тіркес гастритте де антральды бөлігінде атрофия байқалады
3 Эпителий регенерациясының бұзылуы- дегенерациясы гастриттің типіне қарамай,процестің тереңге өтуі,тіпті ісік шығу алдындығы жағдайлар
Слайд 13
Гастродуодениттің түрлері:
1 Беткей гастродуоденит
2 Гипертрофиялық гастродуоденит
3 Аралас гастродуоденит
4 Эрозиялық гастродуоденит
Слайд 14
1 Беткейлік гастродуоденит кезінде 12-елі ішектің қабырғасы
қалыңдауы, ісінумен көрінеді. Оған әсер ететін себептер: басты орында
генетикалық тұқым қуалаушылық антибиотиктер қабылдағаннан кейін, дұрыс емес тамақтанудан кейін, әртүрлі инфексиялық аурулардан кейін беткейлік гастродуоденит дамиды.
2 Гипертрофиялық гастродуоденит кезінде басқа гастродуоденит сияқты өзіндік ағымымен жүреді 12-елі іщектің гиперимиясымен, жергілікті қан құюлармен шырышты қабатының ісінуімен, фиброзды – шырышты қабықпен жабылуын көреміз
Слайд 15
3 Аралас гастродуоденит – қабынулық бірнеше белгілермен
көрінеді. 12-елі ішектің шырышты қабатының белгілі бір аймақтарында атрофиялануын
көреміз, жәнеде ісінумен жергілікті қызару белгілері байқалады.
4 Эрозиялық гастродуоденит - бұл кезде айтылған қабынулар яғни 12-елі ешектегі ісінумен, ішек қабырғалардың гиперемиясымен, асқазандағы қабынулық белгілермен бір сөзбен айтқанда осы қабынулық белгілердің асқынуы ретінде 12-елі ішек қабырғалары мен асқазанда эрозия дами бастайды. Бұл эрозияны алдын алмаса 12-елі ішекте асқазанда ойық жара дамуы мумкін
Слайд 17
Шағымдары: іштің ауыруы , жиі, ұстама тәрізді, көбінece
эпигастрий, оң қабырға доғасы маңында.
Дуоденогастральды рефлюксте ауыру ceзiмi ұстама
тәрізді, жүрек айну, запыран аралас құсу, қызу көтерілумен бөлінеді. Алғашында бұл ұстама «өткір іш синдромы» деп бағаланады.
Слайд 18
Ауыру ceзiмi көбінесе ашқарынға-білініп, тамақтан соң азаяды. Ерте
ауыру ceзiмi балаларда жиірек (астан 20-30 минут өткен соң),
эквивалентіне «тез тою» ceзiмi жатады; кеш ауыру ceзiмi сирек.
Эзофагогастродуоденоскопия
Асқазан және 12-ішіктің шырышты қабатынан
биопсия алу
Ултрадыбысты зерттеу
Рентгендік зерттеу
Асқазан және 12-ішектің pH метриясы
Слайд 20
ЕМІ
СГД - пен науқас балалардың емін этиологиясы, морфологиялық
өзгерістері, асқазанның секреторлық қабілеті мен моторлық бұзылыстарын ескеріп жүргізу
жөн. СГД - ң көптеген варианттары болғандықтан емінде басты орында - диета. Асқазан секрециясы жоғары болса, майлы сорпа, қышқыл шырын мен жемістің орнына сүт, ботқа беру орынды. (1-мәзір). Керісінше, секреция қабілеті төмен болса, 2 - мәзір дұрыс. Өршу кезеңіндегі дәрілік ем бағытына секреторлық бұзылыстарды реттеу, Hp эрадикациясы, шырыштың заттек алмасуын жақсарту, дисмоториканы жою, нейровегетативті статусты қалыптастыру жатады.
Слайд 21
Пайдаланылған әдебиеттер
А.А.Баранова «Детские болезни», издательский дом «ГЭОТАР-МЕД» ,
2002
Хабижанов Б.Х., Хамзин С.Х. «Педиатрия.1-бөлім» Алматы, 2005жыл
Балаш Түсіпқалиев «Балалар
аурулары» Ақтөбе-2014
Интернет желісі.
Балалар аурулары Баймұғанбетова Б.Н Қарағанды 2012 ж