Презентация на тему Прэзентацыя па беларускай мове на тэму Словазлучэнні і іх віды (8 клас)

або некалькіх самастойных слоў у сказе, якія звязаны паміж

сабою граматычна і па сэнсу і абазначаюць пэўныя паняцці (шмат кругоў).

словы (блакітнае неба). Да простых словазлучэнняў адносяць словазлучэнні
1)

у якіх залежны кампанент выражаны складанай назвай (наведаць Далёкі усход);
2) якія выражаны сінтаксічна непадзельным спалучэннем (спаць трывожным сном – неспакойна). У такіх словазлучэннях залежная частка выконвае функцыю аднаго члена сказа.

Словазлучэнні
↓ ↓
простыя складаныя

трох і больш самастойных слоў. Яны ўтвараюцца:
1) шляхам далучэння

да залежнага слова аднаго або некалькіх паясняльных слоў (успамінаць наша свята);
2) шляхам далучэння да галоўнага слова аднаго або некалькіх паясняльных слоў (з задавальненнем успамінаць свята);
3) шляхам далучэння да галоўнага і залежнага кампанентаў аднаго або некалькіх самастойных слоў (з задавальненнем успамінаць наша свята).

Словазлучэнні

↓ ↓ свабодныя несвабодныя

У свабодных словазлучэннях словы захоўваюць сваю сэнсавую самастойнасць і могуць свабодна ўступаць у сінтаксічныя адносіны з іншымі словамі. Свабодныя словазлучэнні абазначаюць расчлянёныя паняцці. Кожнае слова, што ўваходзіць у такія словазлучэнні, мае свае асобныя функцыі ў сказе.
Несвабодныя словазлучэнні страцілі сэнсавыя і граматычныя адносіны паміж словамі і ўжываюцца для абазначэння аднаго нерасчлянёнага паняцця. Пэўнае слова такіх словазлучэнняў, як правіла, мае пераносны сэнс, а таму не можа ўступаць свабодна ў спалучэнні з іншымі словамі (палярны круг, набіць руку). У сказе такія словазлучэнні выконваюць ролю аднаго члена сказа.

чалавек сталага ўзросту) і фразеалагічна несвабодныя словазлучэнні (своечасова даць

лататы).

сінтаксічнай сувязі:

Словазлучэнні ↓ ↓ прэдыкатыўныя непрэдыкатыўныя

Непрэдыкатыўныя словазлучэнні звязваюцца пры дапамозе гіпатаксічнай і паратаксічнай сувязі. Гіпатаксічная сувязь – гэта аб’яднанне двух граматычна нераўнапраўных слоў, з якіх адно залежыць ад другога. Злучальная сувязь характэрна для граматычна раўнапраўных слоў.

Словазлучэнні

↓ ↓ ↓ іменныя дзеяслоўныя прыслоўныя -назоўнікавыя, -прыметнікавыя, -лічэбнікавыя, -займеннікавыя.

Дапамога калгасу – назоўнікавае, здольны да вучобы – прыметнікавае,

трэці ад краю – лічэбнікавае, што-небудзь прыемнае – займеннікавае,

ісці лесам – дзеяслоўнае, разам з сябрамі – прыслоўнае.

Піць каву (дзеяслоўнае)