Презентация на тему по казахскому языку на тему: Бала Шоқан

Шоқан,

Өр тұлға, кесек ойлы дара Шоқан, Қазақтың аспанында жұлдыздай боп, Жарқырып ағып өткен баба Шоқан.

М.Ементаев

тобы

қою.



ІІ.Үй тапсырмасын сұрау.

а) Шоқан қай жерде туып өскен? ә)

Шоқанға Шыңғыс кім болып келеді? б) Әжесі Айғаным қандай кісі болған? в) Шоқан мен Мысық қай жерде кездесті? г) Шоқан мен Мысықтың шыққан тегінде айырмашылық бар ма? ғ) Мысық Шоқанның келгеніне неге қуанды? д) Мысықтың ермегі не? ж) С.Бегалиннің қандай шығармалары бар?

жасау.

сабақ

ғалым

облысының Дегелең ауылында дүниеге келген. Ауыл молдасынан хат таныған

соң Семейдегі «Приходская школаны» 1915ж. бітіреді. Бала кезінен бастап халық ауыз әдебиетін сүйсіне оқыған. Сапарғали Бегалиннің әдебиетке деген құштарлығы ерте оянады. Ол балаларға арнап біраз шығармалар жазған, соның елеулісі – «Бала Шоқан» шығармасы.

Сапарғали Бегалин
(1895-1982)

Автор жайлы қысқаша мәлімет

бәрін қамтуды мақсат тұтпадым. Мен Шоқан өмірінің бір сәтін

іздедім. Тапқан да сияқтымын. Ол-Шоқанның кеңсе күзетшісінің баласы Мысықтың балшықтан ойыншық мүсінін жасағанын көріп, талабын танып, оны өзімен бірге оқуға алып кетуі. Әсіресе, осы оқиға маған қатты ұнап, хикаят жазуға ұмтылдырды. “Бала Шоқанды” осылай жаздым”

екен? Оны қазір біз оқулықта берілген жазушының сөзінен білеміз

(оқушылар кезекпе - кезек мәтінді дауыстап оқиды).

– малдың күзгі

жайылымындағы қоныс. Әбдіре – киім – кешек
салынатын сандық. Ықтияр – өз еркі.

кестесі

Шығарманың композициялық құрылысына сатылай кешенді талдау
1.Шығарманың тақырыбы-
  2.Шығарманың авторы -
3.Жанр түрі
4.Оқиға орны
5.Кейіпкерлер
6.Сөздіктер
7.Жазушы идеясы
8.Әңгіменің басталуы
9.Әңгіменің байланысы
10.Әңгіменің дамуы
11.Әңгіменің шарықтау шегі
12. Әңгіменің шешімі

І топ - Ей, Мысық, аман ба? Мына ойыншықтарды кім істеді? - Шоқанжан, әне бір балшықтарың не? - Жоқ, сенің құнаның бар, алып қашып кетесің. Мен жаяумын. Кеше әлгі бір тентек бала өзімді сабап кетті. Сен тимейсің бе? - Ей, өзін қара, неге келдің, шық үйден. - Шоқан – ау, мынауың кім? Қайдағыны қасыңа ертіп, үсті басы немене, қасына жоламашы. Ойнауыңа бір жөнді бала табылмады ма? - Ей, сен қай ауылдың баласысың?

ІІ

топ - Мұнда қайдан келдің? деп сұрады. - Аулақ кет, мұнда нең бар? Қорқытпа, тиіспе, бұл - менің жолдасым. - Жоқ, мен құс істеймін. - Ей мынауың кім, қайдан ерттің, түу өзі сап – сары. - Кәмила, мына балаға ана әбдіредегі кездемеден көйлектік шыт жыртып берші, шешесі бар шығар, тіктіріп кисін, - деді

жасады? • Шоқан оларды қалай бағалады? • Мысық неге сонша жасқаншақ

болды? • Мәтінге сүйіне отырып, Мысыққа мінездеме

2 топқа сұрақтар:
• Шығармадан Шоқан бойынан қандай қасиеттерді байқадың? • Шоқанның бала кезіндегі көргендері мен білгендерінің болашақ өмірде пайдасы болды ма?
• Шоқан қандай бала? Мінездеме беріңіз.

2топ

алғыс!

Семантикалық кесте ( қай кейіпкердің сөзі?)
4.Шығармашылық тапсырма

Сахналық

көрініс, рөлмен ойнау.
 (Әңгіменің І бөлімі: Бала Шоқан,Мысық,Жақып) Көрініс «Уәде» Рольдерде: 1. Шоқан – 2. Мысық –
3.Жақып –

болған
соң бізде
жақсы
қасиет те,
жаман
қасиет те

болады.

Жақсы  қасиеттер Жаман қасиеттер

- Адамгершілік, кішіпейілдік, татулық, парасаттылық, мейірімділік, жарасымдық қайырымдылық, инабаттылық. Бұл қасиеттер адамның жанын жадыратады, көңілін көтереді.

- Қызғаншақтық, кекшіл, сараң, ұрысқақ, ашуланшақ, тәртіпсіздік. Бұл қасиеттер адамның жанын аздырады, ішкі дүниесін тоздырады, адамға дерт әкеледі.

- Адамгершілік, кішіпейілдік, татулық, парасаттылық, мейірімділік, жарасымдық қайырымдылық, инабаттылық. Бұл қасиеттер адамның жанын жадыратады, көңілін көтереді.

шығарма жазу)