Слайд 2
WPROWADZENIE
Poznaliście już pojęcia popytu i podaży
Popyt
to ilości zgłaszanego zapotrzebowania na dobro, przy danej cenie,
w danym czasie (ceteris paribus)
Podaż to ilości oferowanego dobra, przy danej cenie, w danym czasie (ceteris paribus)
Znacie także prawo popytu i prawo podaży
Prawo popytu mówi o tym, że zapotrzebowanie zmienia się odwrotnie niż cena. (gdy cena wzrasta, zapotrzebowanie spada, natomiast gdy cena spada, zapotrzebowanie wzrasta)
Prawo podaży mówi o tym, że oferowana na rynek ilość dóbr zmienia się w tym samym kierunku co cena. (gdy cena wzrasta, oferowana ilość dóbr również, natomiast gdy cena spada, oferowana ilość dóbr także spada)
Слайд 3
WPROWADZENIE
Ekonomiści postanowili jednak z analizą pójść dalej.
Zaczęli zastanawiać się nad tym, jakie czynniki mogą wpływać
na popyt i podaż.
Swoją uwagę skupili na 3 czynnikach:
Zmianach ceny towarów (dóbr);
Ceny substytutów i dóbr komplementarnych;
Dochody nabywców.
Mało tego, zaczęli zastanawiać się także, nad tym, jak bardzo te czynniki wpływają na popyt i podaż.
Wskaźniki mierzące wrażliwość popytu bądź podaży na te czynniki nazywamy elastycznościami.
Слайд 4
ELASTYCZNOŚĆ POPYTU
Wyróżnia się trzy podstawowe rodzaje elastyczności popytu:
Współczynnik cenowej elastyczności popytu, (EP)
Współczynnik dochodowej elastyczności popytu,
(EY)
Współczynnik mieszanej (krzyżowej) elastyczności popytu, (EM)
Слайд 5
METODY POMIARU ELASTYCZNOŚCI
metoda punktowa
Mierzy relację w
konkretnym punkcie na krzywej popytu. Odnosi się do minimalnych
przyrostów ceny i jej rozmiarów.
metoda łukowa (dla wartości średnich)
Dotyczy odcinka krzywej popytu lub podaży. Elastyczność tą metodą oblicza się pomiędzy dwoma konkretnymi punktami.
Слайд 6
CENOWA ELASTYCZNOŚĆ POPYTU
mierzona jest stosunkiem względnej zmiany
popytu do względnej zmiany ceny;
określa o ile procent
zmieni się popyt na dany produkt/usługę gdy jego cena zmieni się o jeden procent;
Ep =
Procentowa zmiana wielkości popytu
Procentowa zmiana ceny
Ep =
DX
%
PX
%
Ep =
DX
DX
PX
:
PX
Слайд 7
ZAŁOŻENIE
Ponieważ popyt jest na ogół ujemną funkcją
ceny, zatem elastyczność cenowa popytu jest ujemna, tj. EP
0
Wynik elastyczności cenowej popytu będziemy jednak podawać w liczbie bezwzględnej!
Слайд 8
CENOWA ELASTYCZNOŚĆ POPYTU
Cenowa elastyczność popytu liczona metodą
punktową:
Cenowa elastyczność popytu liczona metodą łukową:
Ep =
D1 –
D0
:
P1 + P0
P1 – P0
D0+ D1
Ep =
D1 – D0
Dśr
:
P1 – Po
Pśr
P1 – cena po zmianie;
Po – cena bazowa;
D1 – wielkość popytu po zmianie;
Do – bazowy popyt;
Слайд 9
Ilość
12
10
8
6
4
2
0
0
10
20
30
40
50
60
70
D
Cena Ilość
12
0
10
10
8 20
6 30
4 40
2 50
0 60
Cena
Слайд 10
12
10
8
6
4
2
0
0
10
20
30
40
50
60
70
D
Cena Ilość
12
0
10
10
8 20
6 30
4 40
2 50
0 60
a
b
Cena
Ilość
Cena Ilość
12 0
10 10
8 20
6 30
4 40
2 50
0 60
Слайд 11
Cena
12
10
8
6
4
2
0
0
10
20
30
40
50
60
70
D
Cena Ilość
12
0
10
10
8 20
6 30
4 40
2 50
0 60
a
b
ΔP = −2
ΔQD = 10
Ilość
Слайд 12
12
10
8
6
4
2
0
0
10
20
30
40
50
60
70
D
a
b
ΔP = −2
ΔQD =
10
Ep =
*
20 - 10
20 + 10
8 + 10
8 - 10
EP = -3 (elastyczny)
Cena
Ilość
Слайд 13
KATEGORIE CENOWEJ ELASTYCZNOŚCI POPYTU
POPYT ELASTYCZNY
EP >
1
D
%
>
P
%
Interpretacja:
Jeżeli % zmiana wielkości popytu jest większa
od % zmiany ceny - elastyczność cenowa popytu jest większa od 1 tzn. popyt jest elastyczny względem ceny.
Gdy zmiana ceny o 1% powoduje większą niż 1% zmianę nabywanej ilości, występuje popyt elastyczny.
Gdy popyt jest elastyczny to wzrost ceny zmniejszy przychód firmy ze sprzedaży danego towaru, a spadek ceny da w efekcie wzrost przychodu.
Слайд 14
Cena
Ilość
12
10
8
6
4
2
0
0
10
20
30
40
50
60
70
D
c
d
ΔQD = 10
ΔP =
−2
Cena Ilość
12
0
10 10
8 20
6 30
4 40
2 50
0 60
Слайд 15
Cena
Ilość
12
10
8
6
4
2
0
0
10
20
30
40
50
60
70
D
c
d
ΔQD = 10
EP =
- 0,33 (nieelastyczny)
ΔP = −2
Ep =
50 - 40
50 + 40
2 + 4
2 - 4
*
Слайд 16
KATEGORIE CENOWEJ ELASTYCZNOŚCI POPYTU
POPYT NIEELASTYCZNY
EP
1
D
%
od % zmiany ceny - elastyczność cenowa popytu jest mniejsza od 1 tzn. popyt jest nieelastyczny względem ceny.
Gdy zmiana ceny o 1% powoduje mniejszą niż 1% zmianę nabywanej ilości, występuje popyt nieelastyczny.
Gdy popyt jest nieelastyczny - wyższa cena zwiększa przychód, a niższa zmniejsza.
Слайд 17
Cena
Ilość
12
10
8
6
4
2
0
0
10
20
30
40
50
60
70
D
e
f
ΔQD = 20
ΔP =
−4
Cena Ilość
12
0
10 10
8 20
6 30
4 40
2 50
0 60
Слайд 18
Cena
Ilość
12
10
8
6
4
2
0
0
10
20
30
40
50
60
70
D
e
f
ΔQD = 20
ΔP =
−4
εd =
÷
ΔQD
mid QD
ΔP
mid P
εd =
÷
20
30
−4
6
EP
= -1 (elast. jednostkowa)
Ep =
40 - 20
40 + 20
8 + 4
4 - 8
*
Слайд 19
KATEGORIE CENOWEJ ELASTYCZNOŚCI POPYTU
POPYT JEDNOSTKOWO-ELASTYCZNY
EP =
1
D
%
=
P
%
Interpretacja:
Jeżeli % zmiana wielkości popytu jest równa
% zmianie ceny - elastyczność cenowa popytu jest równa 1 tzn. popyt jest jednostkowo-elastyczny (neutralny) względem ceny.
Gdy zmiana ceny o 1% powoduje zmianę nabywanej ilości o 1%, występuje popyt jednostkowo-elastyczny.
Przy jednostkowej elastyczności przychód pozostaje bez zmian.
Слайд 20
KATEGORIE CENOWEJ ELASTYCZNOŚCI POPYTU
Popyt doskonale nieelastyczny (sztywny)- bez
względu na poziom ceny i jej zmiany popyt osiąga
ten sam rozmiar.
Popyt doskonale elastyczny – popyt może przybierać dowolne wartości dla danej ceny. Występuje w modelu konkurencji doskonalej. Oznacza to, że ludzie przy danej cenie są gotowi kupić każdą ilość jaką tylko mogą zdobyć.
EP = 0
D
P
Popyt (D)
EP = nieskończoność
D
P
Popyt (D)
Слайд 21
P
Q
EP = 0
EDP = nieskończoność
EP =
1
EP > 1
EP < 1
Wraz ze
spadkiem ceny dobra rośnie popyt, a jednocześnie maleje wartość współczynnika cenowej elastyczności popytu.
Im bardziej plaska krzywa tym większa elastyczność
Im bardziej stroma tym mniejsza elastyczność
Слайд 22
MIESZANA ELASTYCZNOŚĆ POPYTU
informuje o tym jak zmienia
się wielkość popytu na dobro X pod względem zmian
ceny dobra Y.
przedstawia % zmianę popytu na dane dobro w stosunku do % zmiany ceny innego dobra – substytucyjnego lub komplementarnego.
Dodatni współczynnik świadczy o substytucyjnym charakterze dwóch dóbr, zaś znak „-” przy współczynniku będzie dotyczył sytuacji w której dwa dobra będą komplementarne.
Слайд 23
WYKORZYSTANIE WSPÓŁCZYNNIKA ELASTYCZNOŚCI MIESZANEJ POPYTU
Za jego pomocą możemy
określić czy zachodzi związek między danymi dobrami.
EM>0 dobra
substytucyjne
EM<0 dobra komplementarne
EM=0 między dobrami nie ma związku
Слайд 24
DOCHODOWA ELASTYCZNOŚĆ POPYTU (DY)
mierzona jest stosunkiem względnej
zmiany popytu do względnej zmiany dochodu;
określa o ile
procent zmieni się popyt na dany produkt/usługę gdy dochód konsumenta zmieni się o jeden procent;
Ep =
Procentowa zmiana wielkości popytu
Procentowa zmiana dochodów
EDi =
%
DX
%
Y
EDi =
DX
DX
:
YX
YX
Слайд 25
DOCHODOWA ELASTYCZNOŚĆ POPYTU (DY)
Dochodowa elastyczność popytu liczona metodą
punktową:
Dochodowa elastyczność popytu liczona metodą łukową:
Слайд 26
DOCHODOWA ELASTYCZNOŚĆ POPYTU (DY)
Rodzaje dochodowej elastyczności popytu
a charakter badanego dobra
Слайд 27
CENOWA ELASTYCZNOŚĆ PODAŻY
mierzona jest stosunkiem względnej zmiany
podaży do względnej zmiany ceny;
określa o ile procent
zmieni się podaż danego produktu/usługi gdy jego cena zmieni się o jeden procent;
Eps =
Procentowa zmiana wielkości podaży
Procentowa zmiana ceny
Eps =
SX
%
PX
%
Ep =
SX
SX
PX
:
PX