сөйлеуді дұрыс ұйымдастыруға әсер етеді. Сөйлеу барысында дене еркін
және ыңғайлы қалыпта болуы керек: аяқ нық тұрады, кеуде тұсы мен иық керулі, бас көтеріңкі.
Әңгімелесу кезінде әңгімелесушіге сенімді қалыпта тіке қарау керек.
Айтылар ойыңды жинақтап алып, еркін, жай, ырғақты, тұтас сөйле.
Тек дем шығарған кезде ғана сөйле.
Мәнерлі сөйле: бұл үшін сөзге буындық және логикалық екпін түсір, айтатын ойыңның мағынасына сәйкес екпін түсір.
Сөздің басын жай дауыспен, ешқандай қысымсыз баста. Дауысты дыбысты созып, дауыссыз дыбысты – «жеңіл», еш қысымсыз айт.
Ұзақ ойды мағынасына қарай бөліп айт. Әр бөлікті бір ой ретінде ұсын.
Әрдайым асықпай сөйлеуге тырыс
Сөйлеуің сәтсіз шықса – тоқта, сөзіңде сенімділік пайда болғанша барынша жай сөйлеуге тырыс.
Есіңізде болсын, тұтығудан арылу-күрделі іс, ол сіздің әбден қалыптасқан тілдік дағдыңызды қайтадан құру деген сөз.
Балаларға сөйлеу ережелері үнемі еске түсіріліп отырады.