Слайд 2
ТҮЙІНДЕМЕ:
Аты-жөні:Тұрлыбеков Айтмұханбет
Туған жылы:1999 жыл
Мектебі:№3 мектеп-интернат
Сыныбы: 9
Болашақтағы мақсаты:
“ Сен де бір кірпіш дүниеге
тетігін тап та, бар
қалан” ( Абай)
Өмірлік ұстанымы: АЗАМАТ болу
Слайд 3
ЖОСПАРЫ:
Кіріспе.Шежірелі Жаңақорған:Ұлы Отан соғысының ауыр лебі;
Негізгі бөлім.Сүйер ұлың
болса, сен, сүй,сүйінерге жарар ол... (Абай)
Майданнан келген хаттар сыр
шертеді...
Қорытынды.Жаңақорғандық батыр- Әшірбекұлы Әбіласан:
Асқар таудай айбарлы ӘКЕ
Дүйім елдің ҰСТАЗЫ
дархан адам
Слайд 4
Түйіндеме:
Аты-жөні: Әшірбеков Әбіласан
Ахметтегі
Туған жылы: 1919 жыл
Білімі: Шаруа- жастар 7 жылдық мектебі (1934 ж.)
Түркістан педтехникумы ( 1936 ж.)
Шымкент мұғалімдер институты (1948 ж.)
Қызылорда пединституты (1950 ж.)
Қызметі:
Талап, Төменарық орта мектептерінің директоры
(1950-1954 ж.ж.)
Жаңақорған аудандық оқу бөлімінің меңгерушісі
(1954-1957 ж.ж.)
Жаңақорған аудандық Советі атқару комитеті
председателінің орынбасары (1957-61 ж.ж.)
№51 қазақ- орыс мектебінің директоры
(1961-1963 ж.ж.)
№3 мектеп-интернатының директоры
(1963-1980 ж.ж.)
Слайд 5
Мадақтаулары:
11 рет Жоғарғы Партияның, Совет органдарының, оқу министрлігінің,
Совет Армиясы қолбасшыларының және Қазақ ССР Жоғарғы Советі Президиумының
Мақтау және Құрмет грамоталары;
Мәскеудегі Бүкілодақтық мұғалімдер съезінің делегаты ( 1978 ж.);
“Қазақ ССР және СССР оқу ісінің үздігі” белгісі (1978 ж.);
“Қазақ ССР-не еңбек сіңірген мұғалім” атағы ( 1966ж.);
“Жаңақорған ауданының Құрметті Азаматы” атағы (1976 ж.);
1941-45 жылдары Ұлы Отан соғысында және бейбіт еңбекте Ерекше еткен еңбегіне барлығы 22 үкімет наградасы ( 1941-95ж.ж.);
Жоғарғы Бас Қолбасшы И.В. Сталиннің 15 Алғыс хаты;
“Ғасыр мұғалімі” (2000 ж.);
ҚР Президенті Н.Ә. Назарбаевтың 3 Алғыс хаты ;
Қызылорда облысы әкімдерінің 3 Құттықтау хаты (2000-2003 ж.ж.);
Слайд 6
Бүкіл шежірелі Сыр бойы сияқты Жаңақорған өңірінің
де тарихының тамыры тереңде жатыр. Ұлы жібек жолына тармақталған
сілемдерінің осы өңірден өтуі , кезінде халқының басын құраған Ақ Орданың астанасы болған Сығанақ қаласының, Сауран қорғанының, атақты Алпамыс батырдың зайыбы Гүлбаршын сұлудың басына тұрғызылған Көккесене күмбезінің, имандылықтың бегісіндей Хорасан Ата сығанасының , басқа да құмда жатқан қамалдар мен қорғандардың Жаңақорған жерінде жатуы талай тылсым сырды аңғартса керек-ті...
Слайд 7
Жаңақорған ауданы орталығында Жеңістің 50 жылдығына байланысты “Жеңіс
кешені” салынды. Онда елге оралмаған 2240 жауынгердің есімі жазылып,
арнайы үлкен ескерткіш орнатылды.
Слайд 8
Әшірбекұлы Әбіласан:
«Соғыс» деген бір ауыз сөзбен еліміздің басына
қара түнек орнады. Талай қыршын жастың арманы снаряд қопарған
топырақтың астында қалды. Туған жер көзімізден бұл-бұл ұшып, өрімдей жастарға ажал аранын ашты. Бейкүнә сәбилерге жетімдік, қайғы –қасірет әкелді. Бір ауыз сөздің салмағы, аналардың көз жасы еңсемізді басты…
1941 жылы 23 маусым күні эшелонға отырып, еш жерге тоқтамай, Бииск, Барнауыл, Новосибирск арқылы майданға жүріп отырдық…»
Слайд 9
“Біз ел басына күн
туып, ер етігімен су кешкен, ат ауыздығымен су ішкен
күндерді де өз басымыздан өткіздік. Отан үшін отқа түстік- күймедік, арымыз үшін арпалыстық-өлмедік! Бүкіл бір деревняның өртеніп кеткенін, бүкіл бір әулеттің соғыстан оралмай құрып кеткенін де көрдік. “Бәрі де майдан үшін, бәрі де Отан үшін!”-деп еңбектеген баладан еңкейген қартқа дейін Жеңісті жақындатуға үлес қосты.”
Слайд 10
ЖҰБАЙЫ ЖӘНЕ ОТБАСЫНА
ТУЫС БАУЫРЛАРЫНА
ТУҒАН ЖЕРІ, ЕЛІНЕ
Хаттар
Слайд 11
ЖАНҰЯСЫ
Жұбайы-Күлтай
Балаларымен
Слайд 12
Хаттардан үзінді
“Үмітімді жалғастырар отбасым
Сағым көп менде, сағынғандай
ботасын
Үмітті үзбей, сендерге сенім артамын
Жанұямның шаңырағы солмасын
Адамзат болып ар-намысты,
ожданды
Зиянкес болмай, аялаңдар қоғамды
Келешекке нық қадам басып, адаспай
Күштеріңменен қорғаңдар мәңгі Отанды”-
деп жазды Әбекең жанұясына.
Слайд 13
Хаттардан үзінді
“Апыр-ау, тағдыр, не деген қиын кезең
ең!
Кейде өзімді жападан жалғыз сезінем
Сендер- дағы болсаңдар менен жырақта
Сағынышты
жеткізе алмаймын сөзбенен
Осында болып тілеймін мен барлығын
Отбасымның , елімнің мәңгі саулығын
Жымиған сенің жүзіңнен күлкі кетпесін
Көрсетпесін сендерге тағдыр тарлығын”-
Әбекеңнің жарына жазған хатынан.
Слайд 14
Еліме, туған жеріме:
Соғыс, соғыс, соғыс қой қазақтарда
Қуаныш
та өтуде, азаптар да
Батыр ұлан боларсың, елім, саған
Осынау өшпес
алау қазақ барда
Сонда сен шын бақытқа кенелерсің
Нағыз қазақ атауын иеленерсің
Бостандыққа қол жеткен қазағымның
Мәңгілік бесігінде тербелерсің.
Слайд 15
“Бір –бірімізді қимай , ұзақ қоштастық. Жаратылысынан мықты,
қатты кісі ғой , сыр бермеді. Көзі өткір болатын,
тура қарағанда , бойыңды жинап аласың. Бір-бірімізге деген тілегімізді сөзбен емес көзбен ұғыстық. Кебенек киіп барамыз. Бұдан кейін көрісу бар ма, жоқ па? Кімнің қай жерде қалғанын біліп болмайтын майдан даласын көз алдыма елестеттім. Аман жолығысуды нәсіп етіп, бір Алла жар болсын. Елмен бірге көреміз”, - дедім іштей бекініп...
(Асылдың сынығы- Ибахан Ахметұлы-әулет басшысы)
Әкемдей болған Ибахан ағам жайлы жеңгеме жазған хаттан...
Слайд 16
Соғыстан кейінгі хабарлар...
Полктағы екі қазақ:
Әбіласан мен Ахай
1990
жыл. 45 жылдан соң майдандас доспен кездесу.
Слайд 17
Қорытынды:
“Мен өзімнің қарапайым
еңбегім арқылы өзіңізге
менің өнегелі өмір жолымның қиындығын емес, қызығын тілеймін. Халыққа қызмет етуден артық ұлы бақыт жоқ. Ұрпақ тәрбиесі одан да гөрі маңыздырақ екенін Сіздің жүрегіңізге жеткізгім келді. Ылайым ұрпағымыз әрқашан да ұлағатты ұстазына жолыққай. Менің өмірімнің жарқын беттері өзіңізге жұғысты болғай. Сіздің де еліңіз үшін еселі еңбек төрінен көріне беруіңізге тілектеспін!”
Әшірбекұлы Әбіласан Ахметтегінің
“Ұрпаққа аманат ” кітабындағы оқырманға Арнауы
Слайд 18
ҰСЫНЫСТАРЫМ:
- Ұлы Отан соғысы ардагерлеріне шипажай және басқа
да емделу орындарына демалуға жеңілдік жасалса;
- Көліктерде ( автобус,
пойыз және т.б.) жүруге жеңілдік берілсе;
- Көмір, телефон, жарық энергиясы және т.б. коммуналды төлемдер көрсетілген жеңілдіктер қатары өссе;
- Ұлы Отан соғысы ардагерлері жайлы деректі және кино- фильмдер түсірілсе;
- Ардагерлер өмірі жайлы газет немесе журнал жарық көрсе; ардагерлердің кітап шығаруларына көмек берілсе;
- Ұлы Отан соғысы ардагерлерінің мұражайы ашылса;
Әшірбеков Әбіласан ағайдың ұсынысы:
- Тұрғын үйіне жан-жақты жөндеу жасалса;
Слайд 19
Әдебиеттер:
1. “Келешегі кемел аудан”. Авторы- Файзулла Сахи
(
Қызылорда. “Тұмар”-2003 ж.);
2. “Ұрпаққа аманат”. Авторы- Әбіласан Әшірбекұлы
( Алматы. “Эффект”- 2007 ж.);
3. Интернет материалдары;