Презентация на тему Гетерофункционалды органикалық қосылыстар

амин қышқылдары
4.Нуклеин қышқылдары
5.Пайдаланған әдебиеттер

метаболиттер деп атайды.
Метаболизм – яғни зат алмасу процессі.
Биологиялық

процесстерде негізінен гетерофункционалды қосылыстар қатысады.
Құрамында екі немесе одан да көп табиғаты әртүрлі функционалдық топтары бар органикалық қосылыстар.

аминофенолдар, гидрокси-, амин-, оксоқышқылдары, моносахаридтер, пурин мен пиримидин негіздері,

витаминдер, гормондар және т.б.
Осы қосылыстардан жоғарғы молекулалы органикалық заттар құрылады: полисахаридтер, нуклеин қышқылдары, ақуыздар және т.б.

олардың туындылары(ацетилсалицил қышқылы, метилсалицилат, салол)
Сульфаниламидтік трепараттары (стрептоцид)
Пара-аминобензой қышқылының

туындылары (новакаин, анестезин) және т.б.

көрсетеді, ал рационалды номенклатура бойынша грек әріптерін қолданылады.
Грек алфавитінің

әріптері карбоксил тобына жақын көміртектен, яғни С-2 атомынан санау басталады.
4 3 2 1
С – С – С – С – ОН
γ β α ||
О

болуы монофункционалдық қосылыстарға тән қасиеттердің күшеюіне немесе әлсіреуіне алып

келеді
және спецификалық (ерекше) химиялық қасиеттерді тудырады.

құндылығын анықтайды.
Амин қышқылдарының алмасуының бұзылуы көптеген ауруларға алып

келеді.
Амин қышқылдары асқазан-ішек жолдарында сіңіріліп, қанмен барлық органдарға және тіндерге тарайды, сол жерде ақуыздар синтезіне қатысады және әртүрлі өзгерістерге ұшырайды.
Тірі ағзада ақуыздардың амин қышқылдары құрамы генетикалық кодпен анықталады, синтездегенде 20 стандартты аминқышқылы қолданылады.
Қанда амин қышқылдарының тұрақты концентрациясы сақталады.
Қандағы амин қышқылдарының концентрациясы бауырдың және бүйректің функционалдық жағдайын көрсетеді.
Қандағы амин қышқылдарының құрамы бүйректің қызметі бұзылған кезде, ақуыздың мөлшері көбейіп кетенді.

органикалық қосылыстар, биополимерлер.
α-Амин қышқылдарда карбоксил –СООН және амин

тобы –NH2 α-көміртегінде орналасқан.

α
негіздік топ H2N – CH – COOH қышқылдық топ
|
R

триптофан, треонин, метионин, лизин);
Шартты түрде алмастырылатын (аргинин және

гистидин);
Алмастырылатын (аланин, аспарагин, аспарагин қышқылы, глицин (гликокол), серин, глутамин, глутамин қышқылы, цистеин (цистин), пролин, тирозин.

маңызды заттар болып табылады.
Олар тағаммен бірге ағзаға түсіп

отыруы қажет. Жетіспеген жағдайда организмнің өсуі және дамуы тежеледі.
Алмастырылмайтын аминқышқылдарының тағамдық ақуыздағы оптималды мөлшері адамның жасына, жынысына, кісібіне және басқа жағдайларға байланысты болады.
Алмастырылатын аминқышқылдары адам организмінде синтезделеді.

Екі α-аминқышқылдары әрекеттескенде дипептид түзіледі.
Үш α-аминқышқылдары әрекеттессе трипептид

түзіледі және т.б.

байланыстырады;
белоктармен, липидтермен қосылып күрделі жоғары молекулалы комплекстер түзеді;
ыдырағанда көп

мөлшерде энергия бөлініп шығады;
биоорганикалық қосылыстардың құрамында кездеседі: нуклеин қышқылдарының, коферменттер, витаминдердің және т.б.

пен май қышқылдарынан түзiлген, күрделi эфирлерге жатады.

пиримидиндi негiздерiн,
пентозалар (β-Д-рибофураноза, β-Д-дезоксирибоза)
фосфор қышқылын
түзетiн жоғары молекулалық

органикалық қосылыстар.
Нуклеин қышқылдарында кездеседi:
пуриндi негiздер: аденин (A), гуанин (Г),
пиримидиндi негiздер: урацил (У), тимин (Т), цитозин (Ц)