Слайд 3
Балалар жұқпалы аурулары:
1.Күл-Дифтерия
2.Жәншау-Скарлатина
3.Менингококктық инфекция
4.Көкжөтел-Коклюш
5.Сал-Полиомиелит
6.Қызылша-Корь
7.Қызамық-Коревая краснуха
8.Желшешек-Ветряная оспа
9.Індетті паротит(мысқыл,шошқа
мойын)-Эпидемический паротит
Слайд 4
Күл-Дифтерия
Бұл жедел жұқпалы ауру, сипатталады
Айқын улану белгілерімен және
Жергілікті
қабыну процесімен, фиброзды қабыршақтың пайда болуымен.
Слайд 5
Леффлер бацилласы (таяқшасы)
Улы (gravis) және усыз (mitis)
штаммдары бар.
Аурудың дамуына экзотоксин бөлетін улы штаммдары себепші болады.
Бацилла
қоршаған ортада төзімді, заттарда ұзақ сақталады, бірақ күн көзінің және залалсыздандырғыш заттардың әсерінен өледі, төмен температура оны ұзақ уақыт бойы өлтірмейді.
Слайд 6
Эпидемиология
Ауру көзі:
1.Ауру адам
2.Реконвалесцент
3.Дені сау қоздырғыш тасымалдаушы
Аурудың таралу жолдары:
1.Ауа
тамшы
2.Қарым-қатынас
3.«үшінші адам»арқылы
Слайд 7
Көңіл аудар!
Күл ауруының
қоздырғышы құрғақ заттардың
беттерінде көбірек
сақталады(балалар ойыншықтары,қалам,қарындаш,кітаптар),науқас қолданған!
Слайд 8
Көңіл аудар!
Қоздырғыш тасымалдаушылар науқастар санынан көбірек, сондықтан эпидемиологиялық
қауіп төндіреді.
Әсіресе улы штаммды тасымалдаушылар қауіпті! Әсіресе олар ЖРВИ
мен ауырса.
Слайд 9
Инфекцияның кіру қақпалары:
Көмей, ауыз жұтқыншақтың кілегей қабаттары,
Мұрын
қуысы,
Көз, жыныс мүшелерінің кілегей қабаттары.
Слайд 10
Себебі
Ауру- қоздырғышы
Леффлер бацилласы- коринебактерия дифтерии- микроскоппен қарағанда
«шашылған шырпыларды»
елестетеді.
Слайд 11
Даму механизмі:
Кіру қақпаларында қоздырғыш эндотоксин- бөледі, аурудың белгілері
пайда болады-кілегей қабаттарында қабыну реакциясы байқалады
Эпителий өліеттенеді және дәнекер
тіндер зақымданады
Капиллярлар кеңиді, олардың қабырғаларының өткізгіштігі жоғарылайды,қан тамырларынан айналадағы тіндерге нәруызға бай плазма өтеді
Эндотоксин қанға сіңіп,улану белгілері дамиды.
Слайд 12
дифтериялық пленканың пайда болуы (фибринозды қабыршақ)
Өлі еттелген
эпителийдің тромбокиназа-
сының әсерінен нәруыз ұйыйды,кілегей
қабаттың үстінде өзіне тән фибринозды
қабыршақ пайда болады,ол айнала-
дағы тіндермен біріккен (спаян),сон-
дықтан қиын алынады.
Слайд 13
Дифтерияның жіктелуі:
1.Жұтқыншақ дифтериясы: а)шоғырланған,б)шашыраңқы, в)улы
2.Мұрын дифтериясы.
3.Көмей дифтериясы
(шын круп)
4.Дифтерияның сирек түрлері (тері,көз, кіндік,жыныс мүшелерінің)
Слайд 14
Клиническалық белгілері.
Жасырын кезеңі 2-10 күн.
Егілмеген балаларда көбіне аурудың
ағымы ауыр түрде жүреді.
Егілген балаларда ауру жеңіл түрде өтеді,бірақ
айқындалуы (диагноз) қиын.
Слайд 15
Көмей дифтериясы: а)шоғырланған түрі
1.Азғантай улану белгілері
2.Қызуы
38,5 градустан жоғары емес
3.Қабыршақ(налёт)тек бадамша
бездерде
4.Жұтқыншақ қызарған
5.Жұтынғанда аздаған ауырсыну
Слайд 16
Фибринозды қабыршақтың- налёта сыртқы түрі (дифтериялық плёнка).
Қабыршақ-(налёт)тығыз,
жылтыр, ақшыл-сұрғылт түсті перламутрлы жылтырлық,
Қиын алынады,
Оны алған кезде орны
қанайды.
Слайд 17
б)Шашыраңқы түрі:
Қабыршақтар бадамша безден тыс аймақтарға жайылады таңдай
имектеріне,тілшікке, жұтқыншак қабырғаларына
Улану,ісіну,бадамша
бездің қызаруы,лимфа
түйіндерінің реакциясы
айқындау.
Слайд 18
В)Улағыш түрі
Улану белгілері ауыр түрде
ауызжұтқыншақ және тері асты
шел қабатының ісінуі
Қызуы кенеттен 39-41градусқа көтеріледі
Айқын улану белгілері, анорексия-тәбеті
жоқ
Терісі бозғылт,еріндері
көгілдір
Слайд 19
Жұтқыншақ дифтериясының улағыш түрінің дәрежелері
I дәреже- ісік мойын
қыртысына дейін түседі
II дәреже- бұға
наға дейін
III дәреже-
бұға
надан төмен, II-III
қабырғаға дейін
немесе одан да
төмен.
Слайд 20
Көмей дифтериясы
(шын круп)
Улану белгілері орташа
Ауру біртіндеп дамиды
1.кезеңі-катаральды
2.кезеңі-тарылу
(стеноз)
3.кезеңі-тұншығу(асфиксия)
Слайд 21
1.Круптың катаральды стадия
Онша жоғары емес температурада (37,5-38
градусқа дейін)пайда болады: 1.Жөтел- әуелі ылғалды,сосын қатқыл, «иттің үргені»тәріздес.
2.дауысының
төмендеуі (осиплость), оның деңгейі қолданылған алаңдатушы іс-шараларға қарамастан азаймайды,
Бұл кезең 1-3 күнге созылады.
Слайд 22
2.Тарылу(стенозды)кезеңі.
Афония- қатты дауысының жойылуы
Жөтел дыбыссыз(беззвучный)
Стенозды дем алудың деңгейі
өсе түседі
Улану белгілері мен гипоксия деңгейі артады
Бұл кезеңнің ұзақтығы
бірнеше сағаттан 2-3 күнге дейін.
Слайд 23
3. Тұншығу (асфиксия) кезеңі:
алғашында: мазасыздық,қатты терлеу
Көкшілдік(цианоз),тахикардия. Жүрек тондарының
күңгірттенуі
Сосын: ұйқышылдық,адинамия (қозғалысы жоқ),
Тамыр соғысы жіп тәріздес (нитевидный), демалысы
сирек
Есі күңгірттенеді,құрысулар
Брадикардия,жүрегі тоқтайды
Слайд 24
Мұрын дифтериясы
Біразғантай қан аралас немесе серозды-іріңді бөліністер
Кілегей қабаты ісінген,қызарған
Мұрын пердесінде жаралар (язвы), фибринозды плёнкалар
Мұрын
айналасындағы терісі қызарған,суланған,қабыршақтан
ған
Температурасы қалыпты немесе субфебрильді.
Слайд 28
Асқынулары:
1.Инфекцилық- токсикалық шок - бүйрекүсті безінің зақымдануы
2.Полирадикулоневрит шеткі
парез және параличтердің дамуымен (жұмсақ таңдайдың параличі-сұйық тамақты жұту
процесі бұзылады:қақалу,сұйық-
тық мұрнынан шығады)
Слайд 29
Асқынулары:
3.Токсикалық миокардит
4.Токсикалық нефроз
Слайд 30
Зертханалық анықтау.
Бактериологиялық зерттеу жұтқыншақ және мұрын кілегейін ВL
– бацилла Леффлеріне тексеру
Серологиялық тексеру РПГА- антидене титрінің
өсуі- 1:80, 1:100
Жалпы қан сынамасында – лейкоцитоз, нейтрофилёзбен, ЭТЖ-ның өсуі
Слайд 31
Емі
1.Этиотропты
2.Патогенетикалы
3. Симптоматикалық
Слайд 32
1.Этиотропты ем
Дифтерияға қарсы сары су
Противодифтерийная сыворотка (ПДС)
Антибактериалды -
антибиотиктер: пенициллин, эритромицин
Слайд 33
Дифтерияға қарсы сары су Противодифтерийная сыворотка
(ПДС)
Слайд 34
Дифтерияға қарсы сары суды енгізу (ПДС)
Аурудың алғашқы сағаттарында
енгізу
Сары судың мөлшері 15000 ХБ(МЕ)-тен 20000-50000 ХБ-ке(МЕ)дейін,дифтерияның түріне
байланысты
Сарысуды Безредко әдісімен-енгізеді
Сарысуды енгізгеннен кейін науқас 1 сағат бойы бақылануы керек.
Слайд 35
Безредко әдісі
Сарысудың 2 ампуласын алыңыз : 1)ампула-
араласқан сары су 1:100- 1мл; 2)ампула- араласпаған сары су
20000 ЕД – 5мл.
ЖЫЛЫТУ! ОЛАРДЫ СУ ВАННАСЫНДА 37 градуСҚА ДЕЙІН ЖЫЛЫТУ СОСЫН ЕНГІЗУ :
1доза-АРАЛАСҚАН сары су 0,1мл т/і білектің алақан беткейінің 1/3 бөлігіне. Науқасты 15-30 мин. бақылау!
Слайд 36
Егер реакция болмаса немесе түйін(папула) 10 мм-ден аспаса
2-ші
доза -араласпаған сары су 0,1 мл т/а,иықтың ортаңғы 1/3
бөлігіне,
1,5 – 2 сағат бақылау!
Егер реакция болмаса -
3-ші доза – араласпаған сары судың қалғанаын б/етке
Науқасты бақылау! анафилактикалық шок даму қауіптілігі бар!
Слайд 38
2.Патогенетикалық ем
Дезинтоксикация:көп сұйықтық ішкізу, гемодез, плазма, преднизолон
Дегидратация: лазикс
диакарб, верошпирон ,
Слайд 39
Жүйке бұлшықет өткізгіштігін жақсарту: галантамин, прозерин, АТФ
В, С
дәрумендер тобы, кокарбоксилаза
Антигистаминдік дәрілер
Слайд 40
3.Симптоматикалық ем
Төсек тәртібі 7-10-45 күн, аурудың түріне байланысты
Тағам
сұйық немесе жартылай сұйық
Егер өздігінен жұта алмаса сүңгі (зонд)арқылы
тамақтандыру
Тыныштықты сақтау
Мұрын-жұтқыншақ, ауыз қуысының гигиенасын сақтау
Қызу түсіретін препараттар
Слайд 41
Алдын алу
Науқасты және токсигенді штамм тасымалдаушыларды ертерек анықтау,
оқшаулау
АбКДС вакцинасымен 2-айлығынан бастап белсенді иммунизация жүргізу,
3 рет,
арасына 1 ай салып,
ревакцинация 18 айда,6-7 жаста
шығару емді бітіргесін 3 күн өткесін клиникалық сауыққаннан және 2 рет бактериологиялық тексерістен кейін