Презентация на тему Гаметогенез. Овогенез. Спермотогенез

сатылары;
2) Сперматогенез;
3) Овогенез;
ҚОРЫТЫНДЫ
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР

қабілеттілігі.
Осы қасиеттің арқасында миллиардтаған жылдар бойына жалғасын, Жер бетінде

тіршілік байқалып келеді. Ағзалардың көбею қасиеті тіршіліктің дискреттілігімен тікелей байланысты. Тірі ағзалардың тіршілік етуі оның дараларының үздіксіз көбеюінің нәтижесінде ғана байқалады.

мен овогониялар митоз жолымен бөлініп, олардың саны көбейеді.
Екінші өсу

сатысында жаңадан түзілген жас жасушалар өсіп, бірінші реттік спермотоциттер мен бірінші реттік овоциттерге айналады.
Пісіп жетілу сатысында – біріеші реттік овоциттер мейоз жолымен екі рет бөлінеді. Бірінші бөлінудің нәтижесінде екінші реттік спермотоциттер мен екінші бөлінудің овоцит және бір редукциялық денешік түзіледі, ал екінші бөлінудің нәтижесінде әрбір сперматоциттен төрт сперматидтер және әрбір екінші реттік овоциттен – бір жұмыртқа жасушасы мен үш редукциялық денешіктер пайда болады.

өзекшелерінің қабырғасында жүреді.
Көбею
Өсу
Жетілу 
Қалыптасу

(алғашқы  аталық  жыныс  жасушалары)  түзіледі.  Олардың  біраз  бөлігі  митоз  арқылы 

бөлініп,  одан  әрі  көбейе  береді.  Ал  қалған бөлігі бөлінуін тоқтатып, сперматогенездің келесі өсу кезеңіне  өтеді.

Өсу кезеңінде  сперматогониялар  келесі  кезеңдердегі  бөліну  процестеріне  қажетті  заттармен  (ДНҚ, протеиндермен)  қорланып,  үлкейіп  өседі  де,  біріншілік сперматоциттерге айналады.
Жетілу кезеңі  жыныс  жасушаларының  қатарынан  екі  рет  бөлінуімен  ерекшеленеді.Бірінші  бөліну  нәтижесінде  екіншілік  сперматоциттер,  ал  екінші  рет  бөлінуден  соң,  екіншілік  сперматоцитерден  ядроларында  хромосомалардың  гаплоидты  (сыңар  хромосомалар)  жиынты ғы  болатын  сперматидалар пайда болады.
Қалыптасу кезеңінде  сперматидалардан  сперматозоидтар  түзіледі.  Әрбір  біріншілік сперматоциттен төрт сперматозоид жетіледі.

тіршілік иесі және eidos - түр ) – адамның

жануарлар мен көптеген өсімдіктердің жетілген гаплоидты аталық жыныс клеткасы. 1677 жылы сперматозоидты Антони ван Левенгук тапты. Ал сперматозоид терминін ғылымға 1827 жылы К.М. Бэр енгізді. Спермотозоид спермотогенез процесінің (адам мен жануарлар аталық безінде сперматозоидтардың) түзілуі нәтижесінде пайда болып, аналық жұмыртқа клетканы ұрықтандырады. Сперматозоидпен аналық жұмыртқа қосылғаннан кейін зигота түзіледі де, ұрықтың дамуы басталады. Жануарлардағы сперматозоидтың ұзындығы әр түрлі болады. Мысалы, омыртқалы жануарларда 10-100 мкм, жәндіктерде бірнеше мм-дей болады. Ал сперматозоидтың орталық көлемі 16-19 мкм3.

даму  процесі  жүретін жұмыртқалықтың аймағы) жүреді. 
Овогенез  процесінде  овоциттер  үш  даму  кезендерінен:  көбею,  өсу  және 

жетілу  кезеңдерінен  өтеді.  Аталған  кезендерде  кезегімен  әртүрлі  даму  сатыларындағы  аналық  жыныс  жасушалары:  овогониялар,  біріншілік  овоциттер,  екіншілік  овоциттер  және  пісіп  жетілген  овоциттер  (жұмыртқа  жасушалары) дамиды. 
Әрбір  біріншілік  овоциттен  тек  бір  ғана  жүмыртқа  жасушасы  (овоцит)  пісіп  жетіледі.  Овоцитпен  қатар,  кейіннен  кері  ыдырап  кететін 3 бағыттауыш денешіктер де пайда болады.

шығу  тегі)- жұмыртқа  жасушасының  даму  процесі.  Овогенез  көбею,  өсу  және  жетілу 

кезеңдерінен  тұрады.  Көбею  кезеңінде сарыуыз  қапшығы энтодермасынан  аналық  жыныс  безі  бастамасына қан  арқылы  келіп  орналасқан  алғашқы  жас  жыныс  жасушалары  —  гоноциттер митоз арқылы көбейіп, овогонияларға айналады.  □ Бұл  процесс  адам,  сиыр,  қой,  ешкі,  шошқа  ұрықтарында  тек  іштегі  эмбриондық  кезеңде  ғана,  ал  жыртқыш  жануарларда  туғаннан  кейін  де  жүреді.  Өсу  кезеңінде  овогониялар  біріншілік овоциттерге  айналады.  Біріншілік  овоциттер  ядроларының  жетілу  деңгейі  бірінші  мейоздық  бөліну  профазасының  алғашқы  сатысындағы  даму  кезеңінде  болады.  Овоциттер  фолликулалы  жасушалар  қабығымен  қапталып,  жұмыртқалықтың  өсуші фолликулдарына  айналады.  Біріншілік  овоциттер  осы  күйінде жұмыртқалықта овуляция  кезеңіне  (көпіршікті фолликулдың жарылуына) дейін сақталады.  □ Үшінші  жетілу  кезеңі,  яғни  біріншілік  овоциттердің  I  және  II  мейоздық  бөлінуі,  овуляция  алдында  немесе овуляция  кезінде  ж үріп,  өздерінен  I  және  II  бағыттаушы  денешіктер  (полоциттер)  бөліп,  екіншілік  овоциттерге,  одан  соң  пісіп  жетілген  овоцитке  (жұмыртқа  жасушасы)  айналады.  Жетілген  овоциттердің  ұрықтануға  бейімділігі  24  сағатқа  ғана  созылады,  содан  соң  ұрықтануға  жарамай,  ыдырай  бастайды