Презентация на тему Оркестр құрамындағы аспаптар

жетекшілері
туралы толық
мағұлмат беру
Дамытушылығы:
Музыканы тыңдау
арқылы оқушылардың
танымдық

іс-әректін дамыту,
күй иірімдерін дұрыс
ести білу

Тәрбиелігі:
Қазақтың ұлттық өнерін
дәріптейтін,мейірімді,
өнерлі,
өз ісіне сенімі мол,
заманына сай
тұлға тәрбиелеу

бірі. Қазақстанның аймақтарына байланысты күйлер «төкпе» және «шертпе» дәстүріне

бөлінеді. Домбыра аспабының пішіні де осы орындаушылық мектептерге байланысты жасалынады. Домбыра күйлері — қазақ хақының ішкі жан дүниесін суреттейтін туынды.

сүйікті аспап болып табылады. Ол халықтық музыкалық өнердің ажырамас

бөлігіне айналды. Сыбызғы шопандардың отар бағып жүрген кезде жалғыздығын жебейтін аспап ретінде, ал кешкі демалыс мезгілінде музыканттар ол арқылы ескі аңыздар-жырларды айтқан. Сыбызғышылар барлық тойлар мен мерекелердегі құрметті қонақтар болған. Сыбызғының кең таралуы, қолданылуы оның қарапайымдылығымен түсіндіріледі. Сыбызғыны қуыс талдан жасаған, одан үш саңылау ойған. Сыбызғының оңай және тез жасалатынына қарамастан, ойнау жеңіл болмаған. Сыбызғылық күйлер әдетте екідауысты болып келеді. Бір дауыс аспаптан шықса, екінші дыбыс орындаушы-музыканттың тамақты дыбысынан пайда болған.      
Осы екі дыбысты қатар орындау техникасын меңгерген адам сыбызғыда ойнай алатын болған. Талдық сыбызғылардан басқа ағаш сыбызғылар да бар.

С Ы Б Ы З Ғ Ы

нәзік болады. Сазсырнай Қазақстан аймағындағы Отырар қаласында жүргізілген қазба

жұмыстары кезінде табылған. Ежелде бұл аспап балалар мен жасөспірімдер арасында кеңінен таралған.

аспап. Тиектің орнына асықтарды пайдаланған. XX ғасырда белгілі фольклор

зерттеушісі Болат Сарыбаев жетігенді көне көз қариялардың сипаттауы бойынша құрастырып, қайта қалпына келтірді. Ертеде жетіген аспабын жыраулар жиі қолданған — оның әуені аң аулуға шыққанда немесе алыс жорыққа аттанарда сәттілік әкеледі деп сенген.

бар көне музыкалық аспап. Шаңқобыз басқа атаулармен көптеген халықтарда

кездеседі. Оның сирек кездесетін бір түрі — ағаш шаңқобыз — ағашқа бекітілген жіпті тербеу арқылы дыбыс шығарылады.
Шаңқобыз тілдік аспаптар тобына жатады. Бұл аспап әртүрлі атпен (Варган, темір қомыз, шаңқобыз және басқалары) көптеген халықтарда, кездеседі. Ол якуттарда, тувалықтарда, хакастарда, қырғыздарда, түркмендерде, өзбектерде, қарақалпақтарда, дұнғанда, башқұрда, қалмақтарда, украиндықтарда, орыстарда және басқа халықтарда бар. Шаңқобыздың құрылымы қарапайым. Ол кішкентай доға түрінде бастары жіңішкеріп келетін темір аспап, бұл доғаға жұқа темір серіппе бекітіледі. Шаңқобызды ерінге қойып, ойнайды. Дыбыс серіппенің тербелісі арқылы шығады. Ауыз қуысы аспап резонаторын атқарады. Шаңқобызды осы жүзжылдықтың 40 жылдарына дейін Қазақстанда кездестіруге болады.

қос ішекті көне музыкалық аспап. Қобыздың екі ішегіне және

ысқышына аттың құйрық жалының қылы тағылады. Қобыз адамның денесін шымырлатып, жүректі тербейтін қоңыр қою дыбыс береді. Қобыз күйлері халықтың мұңы мен қуанышын, ішіндегі сырын айқын суреттейді. Ерте заманда қобызда жыршылар, бақсылар, емші — балгерлер ойнаған. Қылқобыздың қазіргі заманның түрі — прима қобыз.

алғашқы кәсіби композиторы. Әр жанрда жазған көптеген музыкалық шығармалардың

және музыкатану ғылымында баға жетпес “Ғасырлар пернесі”, “Замана бұлбұлдары” кітаптарының авторы.
А. Жұбанов Қазақтың Құрманғазы атындағы мемелекеттік академиялық халық аспаптары оркестрін құрып, оның алғашқы көркемдік жетекшісі және бас дирижёрі болды.

ГИМАЛАЙЫ

аспаптар оркестріне арнап:
«Қазақстан»,
«Жастық»,
«Концерттік күй»,
«Атырау дүбірі»
т.б

поэмалар жазған.

оркестріне
арнап: «Ата толғауы»,
«Аңсау», «Аққу»,
Көш керуен», «Атадан мұра»

т.б оркестрлік шығармалары.

ағарту
ісінің озық қызметкері»
төсбелгісімен
марапатталған композитор.
С.Көшекбаев атындағы
ұлт-аспаптары оркестрінің көркемдік

жетекшісі,дирижері.
«Рысқали Байжұма»
,»Арнау», «Әсем саз»,
«Ана мейірімі», Назерке»
т.б. көптеген күйлері бар.

сөзін жаттау