Презентация на тему по казакскому языку Бала психологиясының ерекшелігі

кезең болып табылатын балалық шақтың психикалық даму заңдылықтарын зерттейді.

Жас ерекшелігі психологиясының іргетасы болған Бала психологиясы 19 ғасырдың аяғында дербес пән ретінде өмірге келді. Бала психологиясының негізін қалаған — неміс ғалымы В. Прейер. Ол Бала психологиясын зерттеуде тұңғыш рет интроспекция әдісінен объективті бақылауға өтуді жүзеге асырды. В. Прейердің “Бала жаны” атты кітабы (1882) — Бала психологиясын жүйелі зерттеуді бастап берген психол. еңбек. Бала психологиясының пәні — балалық шақтағы психикалық дамудың жалпы заңдылықтарын онтогенезде ашу, осы дамудың жас кезеңдері мен оған өту себептерін анықтау. Бала психологиясы үшін басты мәселе — баланың психикалық дамуының факторларын, психикалық даму шарттарын түсіндіру.Психология ғылымында баланың психикалық дамуын түсіндіретін теориялар шартты түрде 2 үлкен бағытқа бөлінеді:1) биогенетикалық;2) социогенетикалық. Бұл бағыттар бір-бірінен бала дамуының негізіне қандай факторды (биологиялық не әлеуметтік) алуымен ерекшеленеді. Бала психологиясы баланың дүниеге келгеннен мектеп бітіргенге дейінгі уақыт аралығын қамтиды (балалар психологиясы, бастауыш сынып оқушылары психологиясы, жасөспірімдер психологиясы, балаң жас психологиясы). Қазақстанда Бала психологиясына қатысты еңбектер жазған психологтар: С. Балаубаев, Е. Суфиев, Ш. Әлжанов, А. Темірбеков, М. Мұқанов, Қ. Жарықбаев, т.б.[1]

,әсіресе сюжеттік – рөлдік ойындардан көрінеді. Бала өзімен қатар

басқа балалармен қарым – қатынас жасай бастайды. Бұл кездегі баланың жетекші іс – әрекеті – ойын. Ойынның арқасында балада сапалы психологиялық өзгерістер пайда болады, онда үйрену әрекетінің негіздері қаланады. 1. Ойын барысында баланың ырықты зейіні мен ырықты есі дамиды,оның өзі тілдің дамуына септігін тигізеді. 2. Ойынмен қатар бала психологиясының дамуында іс – әрекеттің тағы бір түрі – жемісті ,өнімді еңбек ету іс – әрекеті атқарылады. Оған — сурет салу, жапсыру,мүсіндеу,құрастыру жатады. Мектепке дейінгі балаларды кейбір жекелеген еңбек тапсырмаларды орындауға да үйретеді. Осының нәтижесінде бала оқу әрекетінің элементтерін игереді. 3. Ал оқу міндеті – қандай да болмасын бір жаңалыққа үйрену пайда болғанда ғана қалыптасады. Оқу міндетінің бөлінуі 6-7 жаста қалыптасады, осыған байланысты балалар үлкендер нұсқауын зейін қоя тыңдап, орындайды, өзін – өзі бақылауы пайда болады. Оқу әрекеті бала психикасына,оның қабылдау,зейін,ес, ойлау үрдістерінің ырықтылығы мен басқарылуына талаптар қойып, тиісті психологиялық қасиеттердің қалыптасуына әкеледі. Баланың психологиясының дамуы мен қалыптасуына сенсорлық қабілеттер мен таным процестерінің қалыптасуы үлкен әсер етеді.

ақымақ болады. Бірақ, адам баласының түзелуге де, бұзылуға да

қабілеті әбден жетеді”. 

танымдық әрекеті.

көрсетеді.
1- саты қарапайым бірнеше рет оқумен,есте сақтаудың бүкіл үдерісінің
барысында

мәтінмен біркелкі жұмыс істеумен сипатталады.
2 -сатыда оқу кезіндегі кейбір өзгешеліктер пайда болады,бірақ,ол әлі тек обьективті түрде көрінеді.Оқушы әрбір ретте мәтінді түрліше оқитындығын түсінбейді,себебі қайталап оқу кезінде ол өзінің алдында әртүрлі міндет қоймайды.Бала тек материалды есте сақтауға тиіс екендігін ғана ұғынады.
3 -саты әрбір оқып шығар алдында оқушы өзіне ерекше міндет қоятындығымен және оны шешу үшін саналы түрде оқуды қолданатындығымен сипатталады.Үшінші саты 4- сынып оқушыларына көбірек дәрежеде тән.

5-6 жас Көрнекі –бейнелік ойлау.Бейнелік –сызбалық

ойлау дамиды. Ойын

әрекеті жақсы дамиды. Баланың ішкі

сөйлеуі қалыптасады. Сөздік қоры толық дамиды. Мақсатқа

бағытталған есте сақтауы дамиды. Қарым-қатынасы,іс-әрекеті

дербес. Зейіні тұрақталады. Көрнекі-күйі эмоциясы тұрақты.

ынтымақтастық дағдылары;
пән салалары бойынша бастапқы білім;
зерттеу іс-әрекетінің бастапқы дағдылары

қалыптасады.

Ойын « Кім тез есептегіш?»

а) Аулада 150 үйрек, Қорада 73 үйрек 17 үйрек тығылды 13 үйрек жығылды Қалғаны неше үйрек? ә) Ал,ұстаздар , ұстаздар
Қағаз бенен қалам ал Мың ешкінің мүйізі Кәне, кімдер табады Сонда қанша болады? б)1000 асықтың бестен бірін Досың сұрап алады Айтшы сонда нешеуі Өз қолыңда қалады?

Ақ қой-18 бас

Қара қой- 20 бас ?


Ә) Қаз- 28
Тауық -30