Презентация на тему Студенттің өзіндік жұмысы

арнамалы инфекция-қабынулық үрдіс. Несеп – жыныс мүшелерінің туберкулезі өкпелік

формадан кейін екінші орынды және барлық өкпеден тыс формалар ішінде бірінші орынды иеленді.
Ол әлем бойынша ерлердің өліміне себепкер бірінші ондыққа енеді, әсіресе дамушы және «үшінші әлемдегі» елдерде. Өкінішке орай несеп – жыныс жүйесімен науастанған адамдардың 60 % дәрігерге кеш қаралады, аурудың таралған кавернозды кезеңінде. Бұл кезеңде заманауи туберкулезге қарсы препараттар шарасыз болады да, хирургиялық емдеуге жүгінуге тура келеді, көбінесе ағзаны алып тастау оталары жасалады.

туберкулезі кездесу жиілігі бойынша бірінші орында тұр. Сонымен қатар

науқастардың жасына және жынысына байланысты өзгерістер болады. Науқастардың көбі 50 жастан жоғары және әйел жынысындағы адамдар. Қазіргі уақытқа дейін нефроэктомияны қажет ететін бұл аурудың асқынған түрі жиі кездеседі. Сондықтан, туберкулездің өкпеден тыс формаласымен сырқаттануға бейім адамдардың қауіп тобын анықтап, оларға активті және динамикалық бақылау қажет. Оларға:
Несеп – жыныс мүшелеріне тән емес қабынулық ауруларымен науқастанушылар: созылмалы пиелонефрит, этиологиясы белгісіз гематурия, созылмалы эпидидимит,созылмалы простатит
Туберкулезбен байланыстағы тұлғалар
Туберкулездің басқа локализациясы бойынша тіркеуде тұрған адамдар
Туберкулиндік сынамаға сезімтал балалр мен жасөспірімдер

туберкулез микобактериялары немес Кох таяқшалары тудырады. Несеп –жыныс жүйесінің

микобактерияларының 71 түрінің ішінде ең жиі – адам типіндегі және бұқалық типтегі микобактериялар қоздырады.

зәр шығару мүшелерінің ішінен ең алдымен бүйрек зақымданады. Туберкулез

процесінің алғашқы жайылу кезеңінде, яғни қанға өкпедегі және бронхтардағы, лимфа түйіндеріндегі туберкулезден қан ағысына түсетін туберкулез микобактериялары көптеген мүшелерге жұққанда бүйректі де зақымдайды. Мұнда екі бүйректің де қыртыс қабатында ұсақ туберкулез ошақтары пайда болады.

қалыпты иммунитеті бар кезде мұндай ошақтар жазылып, одан кейін

клиникалық көріністері байқалмайды. Көп жағдайда организмнің жақсы қарсы тұра алуы мен қалыпты иммунитеті бар кезде мұндай ошақтар жазылып, одан кейін клиникалық көріністері байқалмайды. Алайда кейде белгілі бір қолайсыз жалпы немесе жергілікті факторларға байланысты бүйректің қыртысты қабатындағы туберкулез ошақтары жазылмайды: олар әлде тыныштық күйге өтеді немесе үдей бастайды.

туберкулез өзгерістері көбіне паренхиманың бетіне шығып тұратын ұсақ сарғылт

– ақ түсті ошақтар болып табылады. Бүйректің “субклиникалық” өзгерістерінің “клиникалық” туберкулезге өтуі морфологиялық тұрғыдан осыған тән қабыну инфильтратын түзіп, бүйректің қыртыс қабатынан милы қабатына өтеді. Процестің бұдан әрі үдеуінде емізікше аймағы, одан соң тостағанша мен астаудың кілегейлі қабығы зақымданады. Емізікше мен тостағанша кумбезі тұсындағы немесе бүйректің милы қабатының түбінде өтіп жатқан деструктивті процесс бүйрек тканінің казеозды ыдырауын күшейте береді, мұның соңы патологиялық қуыс – каверна түзуге әкеп соқтырады.

береді: каверна үлкейеді, өзара жақындайды, одан соң бір –бірімен

қосылады. Туберкулез процесі бүйрек паренхимасының шегінен шығып, астаудың қабырғасын зақымдайды, одан соң несепағар мен қуыққа таралады.
Аутонефроэктомия – несепағар қуысының тыртықтанып бітуі салдарынан бүйректің басқа несеп жүйесінен толығымен ажырауы өте асқынған бүйрек туберкулезінің бір варианты болып табылады.

қыртысынан, қан тамырлары түйіндерінің айналасынан әдеттегі туберкулез төмпешіктерін табады,

олар эпителийлі және алып Ланхганс клеткаларынан тұрады.

клиникалық – рентгенологиялық классификациясы бар:
I саты – бүйректің инфильтративті

туберкулезі;
II саты – бастапқы деструкция: папиллит немесе шағын бірлі – жарым каверналар;
III саты – шектелген деструкция:ь үлкен каверналар немесе бүйрек сегменттерінің біріндегі поликаверналы туберкулез;
IV саты – тотальды немесе субтотальды деструкция.

болмайды, мұның өзі осы ауруды анықтауды қиындатады. Ол көбіне

бастапқыда өзге урологиялық аурулар түрінде өтеді, белгісіз өтуі сирек кездеседі. Урогенитальді туберкулездің патоморфозы көптеген дәріге тұрақтылығы бар адам туберкулезі микобактериясының өзгерген биотиптерінің таралуының жоғарылауы мен адамның иммунтапшылық вирусын тасымалдаушылар мен екіншілік иммунтапшылығы бар адамдардың санының өсуімен байланысты.

кенет ауруы қазіргі уақытта аурудың жиі кездесетін алғашқы субъективтік

клиникалық белгілерінің бірі болып табылады, оларды әдетте бүйрек тасы ауруының белгілері деп қалады. Несепағардың кілегейлі қабығының қабына ісінуі немесе оның саңылауын іріңді тығын немесе ұйыған қан бітеп қалуы салдарынан зәр шығарудың кенет бұзылуына байланысты ауру пайда болады.

да тек гематуриямен көрінуі мүмкін. Дене температурасының көтерілуі көбіне

шекті цифрдан аспайды, бірақ кейде гектикалық сипаталып, денені қалтыратады, жедел пиелонефриттің шабулын еске салады.

Балаларда жалпы көріністер басым болады: жағдайының нашарлауы, тітіркенгіштік, тәбет төмендеуі,субфебрилитет.

Бұл белгі туберкулезі емделмеген науқастардың бәрінде дерлік байқалады. Әдеттегідей

антибактериялық терапияға көнбейтін төзімді лейкоцитурия нефротуберкулезге айрықша тән болады.
Несептен аурудың қоздырғышы – туберкулез микобактериясын табу бүйрек туберкулезін растайтын белгі болып есептеледі.

клиникалық
Лаборатория-лық
Рентгенолог-иялық – радиоизо-топтық
құрал – эндоскопия-лық зерттеулер

Соның ішінде туберкулез микобактериясының Циль-Нильсон, әсіресе люминесценция кезіндегі микроскопиялаудағы

патогномикалық көріністерін және пиурия, гематурия, протеинурияны анықтауға мүмкіндік беретін несеп талдауы маңызды. Несеп тұнбасында ешқандай патологиялық өзгеріс табылмаған күннің өзінде несепте қанның пішіндік элементтерінің патологиялық санын анықтауғы мүмкіндік беретін – Каковский-Аддисс, Амбюрже, Альмейд-Нечипоренко әдістері ақпараттық болып есептеледі.

– жалған,яғни шумақшалардың зақымдануы емес, қабыну заттары мен қанның

пішіндік элементтерінің көбейгендігінен.
Бүйрек туберкулезінің негізгі көрсеткіші :
Несепті бактериоскопиялық зерттеу
люминесценттік микроскопиялау
ПЦР бойынша ДНК және РНК типті микобактерияларды зерттеу
Биологиялық және бактериологиялық зерттеу кезінде туберкулез микобактериясының табылуы

көрсете алады. Алайда,қазіргі уақытта жоғарғы технологиялық медициналық жаңа қарау

әдістері қолданылады.

Рис. 175. Обзорный снимок. Женщина 49 лет. Туберкулез левой почки. Полное омелотворение почки с большими очагами обызвествления.

болады, олар бүйректің морфологиялық қызметін, паренхимада минимальды қаншы қуыс

орналасқанын,тығыздығының ошақтық өзгерістерін көрсетеді.

көмектеседі. Ретроградты пиелографияны тек қана экскреторлы урографиялы бүйрек туберкулезі

кезінде жүргізуге болады.

нәтижесінде оның қуысынан катетрді өткізе алмаған жағдайда теріастылық пункциялы

антеградты пиелография қолданылады.

Рис. 188. Антеградная пиелограмма. Мужчина 39 лет. Поликавернозный туберкулез почки. Облитерация мочеточника.

қолданады. Ол бүйрек паренхимасы-ның деструкциясы-ның кезеңін нақты бағалауға мүмкіндік

береді.

қолданады. Нефротуберкулезге тән белгілер: дизурия,гематурия,асептикалық пиурия,цистоскопия нәтижесі,деструкциялық және стеноздық

несеп шығару мүшелерінің өзгерістері,рентгенологиялық зерттеу нәтижесі.

Гидронефроздан ерекшелігі бүйрек туберкулезі тостағанша-түбектік жүйесінің біркелкі кеңеймеуімен ерекшеленеді. Несепағары тарылған және тостағанша – астау жүйесі кеңейген бүйрек туберкулезі рентгенологиялық көрінісі бойынша гидронефрозға ұқсас болуы мүмкін, бірақ гидронефрозға олардың жиегі айқын және тегіс болудан гөрі кеңейген тостағаншаларының симметриялы болуы тән.

Бүйрек ісігінен ерекшелігі – тотальді ауырсынусыз гематуриямен жүреді, КТ және МРТ нәтижелерін ағалау қажет.

және көптеген науқастарды сәтті емдеуге мүмкіндік беруде. Науқасты емдеу

әдісі ауру кезеңімен, ТМБ сезімталдығын білумен және антибактериалды терапияның клиникалық әсерімен анықталады.
Емдеу әдістері

Консервативті медикаментозды терапия барлық кезеңінде көрсетілген

Оперативті емдеу тек 3 және 4 кезеңінде көрсеткіш болып табылады.

әртүрлі топтағы 4-5 препаратты қолдану (изоникатин қышқылының туындылары,антибиотиктер,химиялық препараттар)

4-5 ай бойы қолдану
- Келесі ұзақ ем (минимум 8 ай) тек рифампицин (10 мг/кг) мен изониазид (10 мг/кг) қосарлануында.

Туберкулостатиктердің көбісі жанама әсерге ие екенін естен шығармау

қажет,сондықтан терапия ұзақтығы ауысымды болады.
Туберкулезге қарсы препараттардың әсерінен (әсіресе стрептомициннің) тостағанша,түбек,несепағар мен қуық қабырғасында туберкулезді ошақтарда дөрекі тыртық қалады. Сондықтан соңғы жылдары тыртықтың алдын алу мақсатында катетр-стенд орнатылады.
Бұдан басқа бүйрек туберкулезін консервативті емдеу кешеніне диета,санаторлық-курорттық ем,климатотерапия кіреді.

жыл бойы диспансердің фтизиоурологымен бақыланады. Әсіресе доплерлік зерттеумен несепағардың

уродинамикасын және несептің қуыққа ағуын қадағалау маңызды. Химия терапияға тән мүмкіндіктердің өсуіне байланысты оперативті емнің түрлері мен қолдану көрсеткіштері өзгерді. Бұрын 90% жағдайда нефротуберкулез нефрэкомияға алып келетін. Бүгінгі күнде бүйректі алып тастау тек 4 сатысында жүзеге асырылады.

қызметі тоқтағанда; бүйрек жеткіліксіздігі мен артериалды гипертензия немесе түбек-несепағар

сегментінің обструкциясында немесе бүйрек ісігімен қосарланғанда.

факторларға байланысты. Бастапқы сатыда деструктивті өзгерістерге дейін ме қолданса

клиникалық сауығуға алып келеді. Салыстырмалы түрде деструкциясы бар,бірақ несеп тұнбасы бұзылыссыз науқаста болжамы қолайлы болып келеді. Бүйректің бір жақты зақымдалуы өмірге қатысты болжамы салыстырмалы түрде қолайлы , ал туберкулездің 3 және 4 сатысы, екі жақты зақымдалуы болжамы күмәнді.

Болжамы

– қабынулық үрдіс.Симптоматикасы айқан, диагностикасы дұрыс жүргізіліп, антықталғанда бүйрек

туберкулезінің сауығуы жөніндегі болжам бүйрек паренхимасында өте асқынған диструктивті өзгерістер және несеп жолдарының тыртық деформациясы болмайтын жағдайларда барынша қолайлы болады

Қорытынды