Презентация на тему Гендік инженерия және маркерлік гендер

ДНҚ молекулалары түрінде қолдан құрастыру.Гендік инженерияның мәні жеке гендерді

бір организмнен алып басқа организмге көшіріп орналастыру.

Баска организмге көшірілетін құрылымдық (структуралық) генді алу;
2.Оны вектордың

құрамына енгізу,яғни рекомбинанттық ДНҚ-ны жасау;
3.Рекомбинанттық ДНҚ-ны өсімдік клеткасына тасымалдау;
4.Өсімдік клеткаларында бөтен ДНҚ-ның экспрессиясын талдау;
5.Геномы өзгерген жеке клеткалардан регенерант өсімдігін алу;

лигаза ферменттері қолданылады.
Рестриктаза –ДНҚ молекуласын белгілі жерлерден жеке үзінділерге

қиып бөлшектейтін ыдыратушы фермент.

ұштарын ДНҚ лигазасы бір-біріне «желімдеп» реттеп жалғастырып қосады.
Осы ферменттердің

көмегімен бір ДНҚ молекуласынан қажетті ген бөлініп алынып басқа ДНҚ молекуласының үзінділерімен құрастырылып рекомбинаттық , яғни жаңа будан ДНҚ жасалады.

экспрессиясы өтеді де, клетка сол ген белгілейтін белокты синтездей

бастайды. Клеткаға рекомбинанттық ДНҚ молекуласы түрінде жаңа генетикалық информацияны енгізіп, жаңа белгісі бар организмді алуға болады.Мұндай организмді трансгендік немесе трансформацияланған органзм деп атайды, себебі , бір организмнің өзгеріп басқа қасиетке ие болуын трансформация деп атайды.

өсірілетін клеткалармен 1980 жылы жүргізілген. 1983 жылы алдымен, күнбағыстың

трансгендік каллусы, кейін сол каллустан табиғатта мүлдем болмаған санбин өсімдігі алынды. Санбин деген ол геномында бұршақтың белогы фазеолинді кодтайтын гендері бар күнбағыс өсімдігі еді.

баратын арнаулы ДНҚ молекуласын вектор деп атайды.Векторлар ретінде көбінесе

ішек таяқшасы Е.coli және басқа да бактерия плазмидалары қолданылады. Өсімдіктер үшін ең лайықты вектор Agrobacteria деген топырақ бактерияларының плазмидалары.

, бұлтықты пайда болғызады.Ісікті қоздыратын агент осы бактерияның плазмидасы,

оны Ti-плазмида деп атайды.Тәж тәрізді ісіктер өсімдік хромосомасының құрамына ти-плазмиданың белгілі бір бөлігінің кіруі арқасында пайда болады.Бұл фрагментті Т-ДНҚ деп атайды.

гендер негізінде трансформацияланған клеткаларды сұрыптау.