Презентация на тему Стоматологиялық практикадағы дәрілік аллергия

сипаттамасы.
Аллергиялық әсерленістер.
Аллергиялық әсерленістердің патогенезі. Сенсибилизация туралы түсінік, түрлері, патогенезі.
ДДЖС

реагиндік түрі, этиологиясы, патогенезі.Стоматологиядағы рөлі.

кешендік түрі, этиологиясы, патогенезі.
БДЖС немесе ЖАСУШАЛАРДЫҢ ҚАТЫСУЫМЕН ӨТЕТІН АЛЛЕРГИЯЛЫҚ

СЕРПІЛІСТЕР этиологиясы, патогенезі.
Гипосенсибилизация, түрлері, қалыптасу тетіктері.

әсерленістер (В.И. Пыцкий)
Аллергияның себептері - аллергендер
Аллергендердің жіктелуі

( А.Д. Адо бойынша)
Сыртқы аллергендер:
1.Тұрмыстық

Лайелл синдромы
Стивенс-Джонсон
синдромы

емес

сарысуды қолдану, қоршаған ортаны ыластау, химиялық заттарды кеңінен қолдану.
Организм

ерекшеліктері
Тұқым қуалауға бейімділік
Биологиялық тосқауылдардың жоғары өткізгіштігі
Аллергиялық дәнекерлерді белсенсіздендіретін жүйенің бұзылуы

әсерленіс пайда болуының мерзімі бойынша (Р.Кук 1930 г).
I.

Аллергиялық әсерленістердің дереу түрі ( дереу дамитын жоғары сезімталдық - ДДЖС)
II. Аллергиялық әсерленістердің баяу түрі ( баяу дамитын жоғары сезімталдық - БДЖС)

ДДЖС реагиндік (анафилакциялық) түрі
II. ДДЖС цитотоксиндік түрі.
III.

ДДЖС иммундық – кешендік түрі
IV. БДЖС немесе жасушалардың қатысуымен өтетін аллергиялық әсерленістер

сатысы ( биохимиялық әсерленістер сатысы)
Патофизиологиялық сатысы (клиникалық көріністер сатысы)

лимфоциттердің (с-Тл) түзілуі (сенсибилизация)
Аллергенмен қайтадан кездескенде аллерген+антидене немесе аллерген+

с-Тл кешендерінің түзілуі

Иммундық сатысы

– аллергиялық дәнекерлердің босауы, белсенділенуі, түзілуі
.

құрылымдық және қызметтік өзгерістер

жоғары сезімталдығының қалыптасуы, ол белгілі бір аллергенге арнайы антиденелердің

немесе сезімталдығы жоғарылаған Т-лимфоциттердің түзілуімен сипатталады.

кейін 10-14 күннен соң дамиды.
Организмнің иммундық жүйесі арнайы

антиденелер немесе сезімталдығы жоғарылаған Т- лимфоциттер түзілу үрдісіне белсенді түрде қатысады

енжар
Дайын антиденелер бар сарысуды немесе сезімталдығы жоғарылаған Т- лимфоциттер бар жасуша сүзіндісін енгізгеннен соң дамиды.
Организмнің меншік иммундық жүйесі антиденелер және сезімталдығы жоғарылаған Т-лимфоциттерді түзуге қатыспайды

жануарлар және өсімдіктер нәруызы,
дәрі дәрмектер

мес жасушаларында, базофилдерде бекітілуі

организм сезімталдығының жоғарылауы

гистамин, гепарин, эозинофилдер және нейтрофилдердің хемотаксистік жайтарының босап шығуы.
Мембрана

фосфолипидтерінен лейкотриендер мен простагландиндердің түзілуі.

ісінудің дамуы,
тегісеттердің жиырылуы, бронхоспазм,
шырыштың артық

түзілуі,
Жасушалардың зақымдануы

есекжем,
Квинке ісінуі
гастроэнтероколит

мембранасында бекітілген дәрі-дәрмектер, (Au, Ni, Zn, Cu, сульфаниламидтер, антибиотиктер);

жасушалар және жасушалық емес құрылымдар мембраналарының өзгерген бөліктері (бүйрек шумақтарының негізгі мембранасының, коллагеннің)

қайталанған әсері

антиген+антидене кешенінің түзілуі

РНҚаза, эластаза) және
фагоцитозепри

супероксидтік радикалдар (О-, ОН., Н2О2)

нысана жасуша-лардың

еруі, не-гізгі мембрана-лардың құрылы-мының бұзылуы

антиденелер (IgG) атқарады
б) NК-жасушалар (жендеттер) белсенділенеді, олар өздерінің беткейінде

антиденелердің Fc- бөлшегін қабылдағыштары бар (антидене тәуелді жасушалық уыттанулық)
↓

NK-жасуша

нефрит, гепатит ж.б.

мөлшердегі еритін ңәруыздар
дәрі – дәрмектер
емдік сарысулар

қайталанған әсері

хемотаксисі
Фагоцитоздың белсенділенуі және фагоциттер-дің лизосомалық ферменттер мен супероксидтік радикалдарды

босатып шығаруы
Мес жасушаларының белсенділенуі, олардың түйіршіксізденуі және гистамин, гепарин, серотонин, хемотаксистік жайттардың босап шығуы; простагландиндер, лейкотриендер, тромбоциттердің топталу жайтының түзілуі
Калликреин-кинин, қан ұйтқыш, қан ұйыуға қарсы және фибринолиздік жүйелердің белсенділенуі

жоғарылауы
Жасушалар және жасушалық емес құрылымдардың зақымдануы
Қан қатпары

құрылуының белсенділенуі
Қабыну

бруцеллез, лепра қоздырғыштары, пневмококтар, стрептококтар), вирустар, паразиттер, саңырауқұлақтар, құрттар

Әлсіз иммундық қасиеті бар, молекулалық массасы төмен тіндік нәруздар, вирусы бар жасушалар

Аллергенмен қайтадан түйіскенде
сезімталдығы жоғарылаған
Т-лимфоциттердің (с-Тл) түзілуі

с-Тл нысана жасушалармен өзара әрекеттесуі

әсер ететін лимфокин-дер (ауыстыру жайты, лимфоциттердің түрін өзгерту жайттары,

интерлейкин-2)
Фагоцитозға әсер ететін лимфокиндер (макрофагтарды белсенділейтін жайт; макрофагтардың көшуін тежейтін жайт; хемотаксис жайттары ж.б.)
Нысана жасушаларға әсер ететін лимфо-киндер, (өспелердің тіршілігін жоятын жайт, интерферондар ж.б.)

дерматиттер,
Қондырымды тойтару әсерленісі,

туындатқан аллергенді енгізу арқылы қол жеткіеіледі (А.М.Безредка әдісі бойынша

сарысу енгізу, атопиялар кезінде аллергеннің аз мөлщерін енгізу)

IgG жататын бөгеуші антиденелер түзіледі, олар фагоциттелетін кешен қалыптас-тырады,
реагиндер (IgЕ) түзілуі төмендейді,
аллергиялық дәнекерлер әсерсізденуі дер кезінде болады, Т- тежегіштік белсенділік қалпына келеді.

дәрілерді қолдану арқылы (гистаминге қарсы, кининдік жүйені тежеушілер, мембрана-ларды

тұрақтандырушылар, кәлцийдің қарсыластары),
Иммундық жаңғыртушылар, иммундық күйлегіштер, иммундық тежегіштерді (глюкокортикоидтар, цитостатиктер ж.б.) қолддану арқылы қол жеткізіледі

тежегіштерінің тапшылығы
3. Арахидон қышқылы алмасуының бұзылуы
Простагландиндер мен лейкотриендер тепе-теңдігінің

бұзылуы (аспиринді қолдану)

Қорытынды
Сонымен,стоматологиялық практикада аллергияның түрі- дәрі дәрмектік аллергия жиі болады.Бұл

мәселе стоматологтар үшін қазіргі таңда ең күрделі мәселе.Анафилаксиялық шок дамыса,жедел көмек көрсетуді әрбір стоматолог, әрбір дәрігер білуі міндетті.Дәрі дәрмектік аллергия дәріні парентальді енгізгенде пайда болса,ол ең біріншіден стоматологтың қатесі.Себебі,дәріні енгізбестен бұрын дәрігер анамнез жүргізуі қажет ,яғни науқастан сұрауы тиісті , ол дәріге науқастың аллергиясы бар ма әлде жоқ па.Бұл күрделі мәселені шешу үшін Дүние жүзінің стоматологтары белсенді ізденісте.


Сондықтан да, құрметті стоматолог жолдастар,бұндай өте дөрекіл қателіктерді жібермеуіміз үшін ,өз ісіміздің маманы болуы үшін, ең біріншіден көп еңбектене білуіміз ,ал екіншіден кітапты оқи білуіміз қажет.Солай емес пе?

Назарларыңызға рахмет!