Презентация на тему қазақ тілінен тақырыбы: Түркістан қаласы 4 сынып

Қаладағы сәулет өнерінің тамаша ескерткіштерімен танысу
Түркістан қаласындағы Қожа

Ахмет Иасауидің кесенесі құрылысының тарихымен танысу.

і к
ү л к е н
ш

а б ғ а р

ш ы м к е н т

е ж е л г і

к е с е н е

т а р а з

и а с ы

м ә д е н и е т

орталығы Шымкент қаласынан 180 шақырым жерде орналасқан. ҮІ ғасырда

алғашқы қоныстанулар басталды. ХІІ ғасырда түркі халықтарының ұстазы-Қожа Ахмет Йасауи осы жерге келді. ХІҮ ғасырда Темірлан әскері шапқын жасап, қаланы Қожа Ахмет Йасауидің құрметіне Йасы деп атады.Кейін ХҮ ғасырдан бастап түркістан деп аталды. ХҮІ ғасырда Түркістан Қазақ хандығының астанасы болып жарияланды.

ХІҮ ғасырдың соңында тұрғызылған архитектуралық ғимарат. Қожа Ахмет Йасауи

дүние салғаннан кейін халықтың көп жиылыумен өзіне арнап соғылған кішкене мазарға жерленеді. Қожа ахмет йасауидің ескі мазарының орнына жаңа кесене орнатуды ұйғарады. Мұны әмір темір мәулен убайдуула садырға жүктейді. Қожа ахмет йасауи кесенесі -аса үлкен порталды-күмбезді құрылыс, оның ені-46,5 метр, ұзындығы 65 метр. Орталық залының төңірегіне түрлі мақсатқа арналған 35 бөлме салынған. Жамағатхана күмбезінің ұшар басына дейін есептегендегі ғимараттың биіктігі -37.5 м. Сыртқы қабырғаларының қалыңдығы-1,8-2 метр. Келген адам орталық залға бас порталдың сәнді есігі арқылы кіреді. Бұл бөлмелерден өткен соң ағаш есік арқылы Қожа Ахмет Иасауидің мүрдесі жатқан бөлмеге кіруге болады. ХҮІ ғасырдан бастап кесененің жекеленген бөллмелеріне әйгілі адамдардың сүйектері қойыла бастады. Онда Жолбарыс хан, Абылай хан, есім хан , Қазыбек би, жәнібек батыр т,б белгілі адамдар жерленген. Кесене ЮНЕСКО-ның Қызыл кітабына енгілген.

орналасқан.
9-12 ғасырда осы жерде Ұлы Жібек жолының сауда орталығы

Отырар болды.

табиғи қорық бар. Қорық шығысында қызылқұм, мойынқұм, Бетпақ дала

шөлдерімен шектеседі. Қорық террриториясында сүтқоректілердің 3 түрі, құстардың 12 түрі кездеседі, олар Қызыл кітапқа тіркелген.

жылдан бастап қала облыс орталығына бағынады. Осы уақыт ішінде

қала ірі өнеркәсіптік, білімдік, мәдени орталығына және шетелдік туризмдік орталығына айналды. Қаланың территориясы 24 шаршы шақырым.2010жыл санағы бойынша халық саны-125 мың адам, жергілікті халықтар-қазақтар, өзбектер, орыстар. Т.б

А) ежелгі, қалалардың, Түркістан, қаласы, бірі. Ә)

қалада, Қожа, кесенесі, бар, Ахмет, бұл. Б) айналған, Түркістан, мәдениет, орталығына, қаласы.