Презентация на тему НАҚТЫ САННЫҢ n - ШІ ДӘРЕЖЕЛІ ТҮБІРІ ЖӘНЕ ОНЫҢ ҚАСИЕТТЕРІ

атайды?

санның түбірі анықтамасымен танысасыңдар;
n-ші дәрежелі түбірдің қасиеттерімен танысамыз

және оларға мысалдар келтіреміз;
n-ші дәрежелі түбірлерді салыстыруды мысалдар арқылы үйренеміз.

дәптерге жаздыру;
Дм5. анықтаманы және n-ші дәрежелі түбірдің қасиеттерін

түсіндіру;
Анықтама. а санының n ші дәрежелі түбірі деп n ші дәрежесі а санына тең болатын b санын айтады.
Анықтама бойынша

мұндағы
Мұндағы n – түбірдің көрсеткіші және бірден өзгеше кез келген натурал сан, a – түбір таңбасының ішіндегі сан.
1 – мысал 8 санының үшінші дәрежелі түбірі 2-ге тең, себебі


2 – мысал. 3 және -3 сандары 81 санының төртінші дәрежелі түбірінің мәндері, өйткені


және демек

болсын, онда анықтама бойынша

теңдеуін аламыз. Шыққан теңдеудің тақ болғанда бір ғана шешімі, жұп сан болғанда екі шешімі болатыны сәйкесінше 1-ші және 2- ші мысалдардан шығады.

Дм.5 Енді n-ші дәрежелі түбірдің қасиеттерімен танысамыз:
1. Көбейтіндіден түбір шығару үшін әрбір көбейткіштен түбір шығарып, алынған нәтижелерді көбейту керек (көбейтіндіден түбір шығару ережесі):


3- мысал есептейік.
Шешуі. (1) формуланы қолданамыз:

Жауабы: -120
Дм.6 дәптермен жұмыс
(1) ережені оңнан солға қарай оқып, оған кері тұжырымдама беріңдер.

бөлімінен жеке түбір шығарып, бірінші нәтижені екінші нәтижеге бөлу

керек (бөлшектен түбір шығару ережесі):
(2)

(2 ) ережені оңнан солға қарай оқып, оған кері тұжырымдама беріңдер.



4 – мысал. 1) 2) түбірлерінің мәндерін табайық.

Шешуі. (2) формуланы қолданамыз:

1) 2) Жауабы: 1) 2)

3. Түбірдің дәреже көрсеткіші мен түбір таңбасының ішіндегі өрнектің көрсеткішін қысқарту ережесі:

; 2)

түбірлерінің мәндерін ықшамдайық. Шешуі. (3) формуланы қолданамыз: 1) 2) Жауабы:1) ; 2)
4. Түбірді дәрежеге шығару үшін түбір таңбасының ішіндегі өрнекті осы дәрежеге шығару керек (түбірді дәрежеге шығару ережесі);

(4)

6 – мысал 1) ; 2) түбірлерінің мәндерін анықтайық.
Шешуі. (4) формуланы қолданамыз:
1) 2)

Жауабы: 1)9; 2)
5. Түбірден түбір шығару үшін түбір таңбасының ішіндегі өрнекті өзгеріссіз қалдырып, көрсеткіші берілген екі түбірдің көрсеткіштерінің көбейтіндісіне тең түбірден шығару керек(түбірден түбір шығару ережесі)

(5)

Түбірінің мәндерін есептейік.
Шешуі. (4) формуланы

қолданамыз:


Жауабы: 2.
8- мысал 1) және сандарын салыстырайық.




демек
Жауабы:
2 ) және сандарын салыстырайық.

демек

Жауабы:

бойынша жұмыс:
n – дәрежелі түбірдің n тақ болғанда

неше түбірі болады?

n – дәрежелі түбірдің n жұп болғанда неше түбірі болады?

Оқушыларды екі топқа бөліп диаграмма бойынша жарыстыру;
2. “Қазақстан Республикасының

туына қай қатар бірінші жетеді?”