Презентация на тему Анатомико-топографические, гистологические, гистохимические и физиологические особенности орального слоя рта

ауыз қуысын ұрт жағынын және қуыс жағынан жауып, барлық

бездерінің түтікшелерінің қабырғаларын төсеп жатады. Кілегейлі қабық көп катпарлы эпителийден, базальді мембранадан, кілегейлі қабықтың негізгі қабатынан және астыңғы кілегейлі қабықасты қабатынан тұрады.
Қалыпты жағдайда кілегейлі қабық ақшыл-қызыл түсті, жылжымалы, беті жақсы ылғанданған. Қайта құрылу қабілеті жоғары.

қарайды. Эпителийдің беткі қабаты түлеп, кейбір бөлігі мүйізгектенеді. Мысалы:

қатты таңдайдың, тілдің, қызыл иектің эпителий қабаты. Бұл жерлерде жасушылар мүізгектеніп бірнеше қабаттан тұрады және олардың ядросы болмайды. Одан төмен дәнді жасушылар қабаты орналасқан. Олар ұзынша болып келеді, цитоплазмасында кератогиалин дәндері бар.
Қалыпты жағдайда ауыз қуысының түбінде, өтпелі қатпарда, тіс-қызыл иек қалтасында, тілдің астыңғы жағында эпителий мүізгектенбейді. Бұл жерде жалпақ тікенек тәрізді жасушалар орналасқан. Эпителийдің ең терең қабаты цилиндр немесе куб тәрізді клеткалар, олар өсу клеткалар болып табылады. Базальды мембранаға жақын орналасқан, сондықтан базальды қабат деп аталады. Эпителий негізінен базальды қабаттың клеткаларының бөлінуінің арқасында жаңарып отырады.

бір бағытта орналасқан жіңішке аргирофильді талшықтар өрімінен тұрады.Олардың кейбірі

базальды қабатқа бағытталып, цилиндр тәріздес жасушалармен байланысады.Сонымен, БМ эпителий қабатты кілегейлі қабықтың негізгі қабатымен байланыстырады.

және жасушыралдан тұрады. Дәнекер тіннің қорғаныстық қызметі- механикалық барьер

жасай алуында микробтарды өткізбеу.
Талшықтар құрылымдар негізінен коллаген талшықтарынан тұрады. Олардың көпшілігі қызыл иекте және қатты таңдайда орналасқан.
Негізгі қабаттың клеткалық элементтері: фибробластар, макрофагтар, толықша, плазматикалық, гистиоциттер.
Осы қабатта қызыл және көк тамырлар жүйесі, нерв өрімдері көптен кездеседі, тақтильдік, қысымдық, ауруды сезетін, темпетаруралық және хеморецепторлар бар.

ол борпылдақ дәнекер тін.негізінен ауыз қуысының түбінде, еріннің өтпелі

қатпарында, ұртта жақсы дамыған. Бұл қабатта майда қан тамырлары, кіші сілекей бездері, май бездері (Форсайд) орналасқан

ас қорытуға, демалуға қатысады және қорғаныс қызметін атқарады.Қорғаныс қызметі

келесі жолдармен жүзеге асады:
- микробтарды өткізбеу (оба және туляремия тудырушы микробтар ғана өте алады);
- эпителий қабатының түлеуі;
- қайта құрылудың жоғарғы дәрежеде болуы;
- сілекей бөлінуі;
- фагоцитоз;
- капиллярлардың өткізгізгіштігі;
- микробтық симбиоз;

бөлінеді:қабыну және ісіктер. Морфогологиялық өзгерістер бойынша қабынудың үш түрін

ажыратады: альтерациялық, экссудативтік, пролиферативтік.патологиялық үрдістер мүйізгектенуді бұзады.
Акантоз- тікенек тәріздес қабатың қабыну әсерінен қалындауы.
Паракератоз- мүйізгектенудің бұзылуы, мүйізді қабатта ядролы клеткаралдың сақталауы.
Дискератоз- мүйізгектенудің дұрыс болмауы, кейбір эпителий клеткаларында патологиялық кератинизация байкалады.
Гиперкератоз- мүйізді жасушалар қабаты түлеуінен, мүйізгектенуінің жылдамдығын. Мүйізді қабаттың қалыңдауы.
Папилломатоз- дәнекер тін қабатының бүртіктерінің эпителий қабатына қарай өсу.

бұзылуы.

бұзылуы.

жалқық жиналу әсерінен. Бөлініп шыққан клеткалар тобы жиналған жалқықты

баллон немесе шар тәрізді жүзіп жүреді.

ыдырауынан болатын дегенерациялық өзгерістер.
Ауызға және ерінге шығатын бөртпелер.
Бұлар біріншілік

және екіншілік болып бөлінеді. Біріншілік бөртпелер ертеректе өзгермеген кілегейлі қабық бетіне немесе ерін жиегіне шығады. Екіншілік бөртпелер- ертеректе өзгерген жерге шығады немесе біріншілік бөртпелердің ары қарай дамуынан пайда болады.

бөртпелер.Олар үш түрге бөлінеді: қабыну, пигменттік, геморрагиялық. Қабыну дақтар

қан тамырларының кеңеюінен пайда болады. Түсі қызыл немесе өте қызыл болады. Диаметрі 1 см дақтар –розеолалар, одан үлкені-эритемалар.

Розеола

– қан тамырлық дақтар қан тамырларының жарылуынан немесе кеңеюінен

пайда болады (гемангиома, петехия-нүкте тәріздес және экхимоздар – бірақ көлемді қан құйылу).

бүртікті қабатта клеткалардың шамалы шоғырлауынан пайда болады, кілегейлі қабық

бетінен аздап көтеріледі, ені 2-5 мм.

қабатында клеткалардың шоғырлауынан пайда болады. Көлемі көк бұршақтан бастап

жаңғақтын көлеміндей. Түін ыдырап, тесіліп жыланкөз ашылуы немесе терең жараға айналуы мүмкін.
Бұдырмақ- кілегейлі қабықтың барлық қабатын ала клеткалардың шоғырлауынан пайда болады. Диаметрі 5-7 мм. Кілегейлі қабық бетінен көтерінке орналасқан. Пішіні шар тәріздес (жарты шар). Бұдырмақтар тез ыдырап жараға айналады, ал олар тыртықтанып жазылады.

ісінуінен туындайды. Пішіні томпақ келген, ақшыл-сұр түсті. (Квинке домбығы).

пайда болады, іші қуыс, серозды немесе қанды жалқыққа толы,

диаметрі 5 мм дейін, пішіні жарты шар тәріздес, көтеріңкі орналасқан.

қабатынының ішінде немесе астында орналасады. Бұл бөрткендер ауыз қуысында

көп тұрмайды, тез жарылып эрозияға (жұқа жараға) айналады.
Киста- қуысты құрылым, эпителиймен төселген дәнекер тінді қабығы бар.
Іріндік- кілегейлі қабықтың қабаттарында шамалы мөлшерде ірінді жалқықтың жиналуынан пайда болады.
Абсцесс- әр түрлі көлемді, іші қуыс, ірінді жалқыққа толы элемент. Кіші іріндіктердің қосылуынан немесе патологиялық өзгерген тіндердің ыдырауынан пайда болады.

болады. Көбінесе біріншілік элементтің орнында дамиды.

жолақпен қоршалған. Домалақ немесе сопақ пішінді кішкентай жара. Диаметрі

5 мм жақын.

тәріздес ақауы.

қабаты.

пайда болған екіншілік элемент.