Слайд 2
ЖОСПАР
Гастро-эзофагеалды рефлюкс ауруы дегеніміз не?
ГЭРА-ның этиологиясы
ГЭРА-ның медикаментозды және
медикаментозды емес емдеу жолдары
Антисекреторлы заттар, препараттар түрлері, әсер ету
механизмі, қолданылу көрсеткіштері және жанама әсерлері
Антацидті заттар, препараттар түрлері, әсер ету механизмі, қолданылу көрсеткіштері және жанама әсерлері
Альгинаттар, препараттар түрлері, әсер ету механизмі, қолданылу көрсеткіштері және жанама әсерлері
Прокинетиктер, препараттар түрлері, әсер ету механизмі, қолданылу көрсеткіштері және жанама әсерлері
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі
Слайд 3
Гастро-эзофагеалды рефлюкс – асқазанның қышқыл сөлінің кардиалды сфинктер
арқылы оның жұмысы бұзылған кезде ретроградты өңешке өтуі. Мұндай
жағдай дені сау адамдарда да болып тұрады. Алайда, оның жиі қайталануы гастро-эзофагеалды рефлюкс ауруына және рефлюкс эзофагитке әкелуі мүмкін. Бұл патология ерлерде әйелдерге қарағанда жиірек кездеседі.
Слайд 5
Емдеудің негізгі мақсаттары:
*Өңешті шырышты қабығын қорғау;
*Асқазан сөлінің агрессивті
компоненттерін бейтараптау;
*Өңештен тағамның өту жылдамдығын арттыру;
Слайд 6
ГЭРА емі
Медикаментозды
Медикаментозды емес
Тамақтану режимі мен диета туралы рекомендациялар
Прокинетиктер
Антацидті
заттар
Антисекреторлы заттар
Слайд 8
АНТИСЕКРЕТОРЛЫ ЗАТТАР
ГЭРА емдеуде бірінші орында тұратын препараттар тобы
протондық насос тежегіштері мен Н2-гистаминдік рецепторлардың тежегіштері. Себебі, рефлюкс
кезінде асқазан сөлінің қышқылдығы тым артып кетеді. Сондықтан асқазан бездерінің секреция бөлуін тежеу қажет. Сонымен қатер блокаторлар шырышты қабықтың дефекттерінің жазылуын тездетеді.
Мұндай препараттарға жатады:
«Пантопразол»;
«Эзомепразол»;
«Рабепразол»;
«Лансопразол»;
«Ранитидин»;
«Фамотидин»;
«Роксатидин».
Слайд 9
АНТАЦИДТЕР
Олардың әсер ету механизмі асқазанда тұз қышқылымен
химиялық реакцияға түсіп, оны нейтрализациялайды. Сондықтан егер асқазан сөлі
өңешке қарай өтсе де, оның шырышты қабатына тітіркендіргіш әсері аз болады.
Ең жиі қолданылатын препараттар:
«Ренни»;
«Альмагель»;
«Маалокс»;
«Фосфалюгель»;
«Гастал»
Слайд 10
РЕННИ
Құрамында кальций және магний карбонаттары бар комплексті препарат.
Антацидті әсерімен қатар гастропротекторлық әсері бар.
ҚК: Гастро-эзофагеалды рефлюкспен
қатар, гастрит, жедел дуоденит, асқазан мен он екі елі ішектің ойық жарасы Препаратты науқастар жақсы көтереді, кейбір кезде мынандай жанама әсерлер шақыруы мүмкін: аллергиялық реакциялар, нәжістің консистенциясның өзгеруі, диарея. Препаратты ұзақ қолданса, асқазан сөлінің қышқылдығы компенсаторлы түрде артуы мүмкін. Қантты диабетпен ауыратын науқастар бір таблетканың құрамында 475 мг сахароза бар екенін ескеруі қажет.
Слайд 11
АЛМАГЕЛЬ
Құрамы: алюминий гидроксиді, магний гидроксиді, сорбит және бензокаин.
Бензокаин - жергілікті анестетик. Альмагель әсері 3-5 минуттан кейін
басталады және 70 минут әсер етеді. Асқазанда көмірқышқыл газын түзбейді, сондықтан метеоризм мен тұз қышқылының екіншілік түзілуі болмайды. Қолдану көрсеткіштері: эзофагит, энтерит, гастрит, асқазан мен 12 елі ішектің ойық жарасы, метеоризм. Жанама әсерлері: дәм сезудің бұзылысы, құсу, жүрек айну, іште спастикалық ауру сезімдері, іш қату. Сирек – ұйқышылдық.
Слайд 12
Қолданылатын келесі топ – альгинаттар. Бұл топтан гевискон
препаратын айтайық. Оның әсер ету механизмі – оның белсенді
құрамбөліктері асқазан сөлімен физикалық әсерлесуге түсіп, тығыз гель тәрізді барьер түзеді. Ол сіңірілмейді де асқазанның қабырғасының бетінде тұрады. Әсері 4 сағат. Сөйтіп, асқазанның шырышты қабығы зақымдалмайды, асқазан сөлінің қышқылдығы өзгермейді, сондықтан ас қорыту физиологиялық түрде өтеді. Рефлюкс кезінде альгинат асқазан сөлімен бірге өңешке өтіп, оны да қорғайды. Қыжыл сезімі де кетеді. Қолданылу көрсеткіштері: гастро-эзофагеалды рефлюкс кезіндегі диспепсия, жүкті әйелдердің қыжыл сезімі, өңешке операция жасағаннан кейін. Жанама әсерлерінен тек аллергиялық реакциялар байқалуы мүмкін.
Слайд 13
ПРОКИНЕТИКТЕР
Прокинетиктердің бірнеше фармакологиялық әсерлері бар. Олар асқазанның және
жіңішке ішектің моторикасын жақсартады, сөйтіп асқазан-ішек жолдарынан тағамның өтуі
тездейді. Өңештің тұз қышқылымен жанасу уақытын азайтады. Сонымен бірге төменгі өңеш сфинктерінің жұмысын жақсартады. Бұл топтың препараттарына жатады:
Дофаминдік рецепторлардың тежегіштері – метоклопрамид, домперидон, итоприд.
5-HT4- рецепторларының агонисттері – тегасерод
Қазіргі кезде жаңаадан ашылған - 5-HT3-рецепторларының антогонисттері – трописетрон, алосетрон, силансетрон.
Слайд 14
Прокинетиктердің қолдану көрсеткіштері:
1) әр түрлі генезді жүрек айну
мен құсулар;
2) ықылық кезінде;
3) өңеш пен асқазан-ішек жолдарының моторикасын
бұзылғанда;
4) рефлюкс эзофагиттің себебі асқазанның бұлшықеттерінің белсенділігі бұзылғаннан болса.
1 ұрпақ препараты («Метоклопрамид») ОЖЖ-не жағымсыз әсері болғандықтан көп жағдайда тек 1 рет немесе өте қысқа уақыт қолдануға тағайындалады. Келесі ұрпақ препараттары оған қарағанда жанама әсерлері аз. Жалпы жанама әсерлері мынадай:
ұйқышылдық, тез шаршағыштық, бас айналу, сирек- депресия;
Ішекте спастикалық ауыру сезімдері;
Іш қату;
Қан плазмасында пролактин мөлшерінің артуы;
Құлақта шуыл және ауыздың құрғауы;
Бронхоспазм;
Аллергиялық реакциялар.
