Презентация на тему Тәуелсіздік сабағы 6 класс

9рпакгың жоғары азаматгық және елжандылық сезімін қалыптастыру.
Окушьшардың "Power

point" программасы бойынша алған білімдерін бекіту, тақырыптар бойынша шығармашылык жұмыстар жасату арқылы білімдерін калыптастыру.
дамытушылык;
Окушылардың ойлау, акпаратты меңгеру, салыстыру, талдау, қорытынды жасай алу білім-білікгілігін дамыту.
Оқушылардың ақпараттық мәдениет білімін дамыту.
тәрбиелік:
жоғары азаматгық және елжандылық касиеттерін калыптастыру мен оны сезіндіру.

баяндау, сұрақ-жауап, әңгімелеу
Сабақтың көрнекілігі: слайдты экраннан (проектор) арқылы көрсету.
Пәнаралық

байланыс: информатика, тарих және құқық пәндері

баяндау.
Сұрақтар қою.
Мұғалім сабаққа қатысты жаңа материалды презентация арқылы сүйемелдейді.
Окушыларды

шағын топтарға бөлу.
Шағын топтарға құкық, тарих пәндері және информатика пәнінен берілген шарт бойынша компьютермен шығармашылық жұмыстар орындату. Оқушылар жұмысын проектор арқылы демонстрациялау, корғау.
Окушылар компьютер аркылы тест жумысын орындайды.
Сабақты корытындылау.
Бағалау.

болады, өйткені тек тарих пен құкық сабағы ғана емес.

информатика пәнімен байланыста өтеді. Осы сабақта сендер тәуелсіз еліміздің мемлекеттік рәміздері, олардың құкыктық сипаты мен шығу тарихымен танысып. осының нәтижесінде
компьютерді пайдаланып шығармашылық жұмыстар орындайсындар.

рәміздерінен басқа, басқа еддердің рәміздері туралы кандай ақпараттарың бар?
Мұғалім

сабаққа катысты жаңа материалды презентация арқылы сүйемелдейді.

Сендер мемлекеттік рәміздер туралы не білесіндер?

бастамасы болып
табылады. Мемлекеттік рәміздер бір жағынан
жас, — тәуелсіз

мемлекетті бейнелесе, екінші
жағынан тарихи дәстүрлердің сабақтастығын
куәландырады. Сондықтан әр адам үшін
қасиеттіОтанының мемлекеттік нышандарына
деген кұрмет пен сүйіспеншілік өскелең ұрпаққа берілуі тиіс.

мен мағынасын түсіндіру. Тәуелсіз Қазакстанның болашақ азаматтарын тәрбиелеудін негізін

калаушы бағыттардың бірі. Әрбір оқушы рәміздердің мемлекеттің калыптасу процесіндегі рөлі мен мәнін терең түсініп, еліміздің мемлекеттік Туын, Елтаңбасын және Әнұранын қастерлеу рухында төрбиеленіп, республиканың мемлекеттік рәміздерін құрметтемегені үшін жауапкершілікке тартылатынын сезініп, мемлекеттік нышандар туралы терең білімі болуға міндетті.
Қазақстан Республикасының мемлекеттік рөміздерінде республикамыздың атына тән жоғары адамгершілік құндылыктар, тандаулы дәстүрлер мен әдеп-ғүрыптар туралы көзқарас үйлесімді ұласкан.
— Балалар, сендер рәміздер дегеннің не екенін тәменгі сыныптардан білесіндер. Бүгінгі сабақтағы әңгімеміз Қазақстанның мемлекеттік белгілері туралы болмақ. Қазакстан Республикасының тәуелсіз ел, мемлекет екенін білдіретін ең басты үш белгісі бар.

Республикасының Туы
Қазақстан Республикасының Елтаңбасы

дербес, тәуелсіз бола алмайды. Елтанбаның мөрге бедерлеп түсірілген бейнесі

мемлекет, үкімет атынан қабылданған немесе баска да ресми қүжатқа басылады.
Ту Презңдент сарайы мен Үкімет орналаскан үйден бастап, барлық мемлекеттік мекемелерде ілулі тұрады. Мәселен, өздерің оқьш жүрген мектептің бәрінде де Мемлекеттік Ту бар. Шетелдердегі Қазақстанның
елшіліктерінің бәрінде де республикамыздың Мемлекеттік Туы желбірейді. Бұл кез-келген шетел азаматына Қазақстан елшілігіне келгендігін білдіреді. Мемлекеттік Әнүранның маңызы да осындай. Мөсе-лен, республикалық, мемлекетаралык ірі басқосулар мен халыкаралық спорт жарыстары ашыларда міндетті түрде қатысушы елдердің әнұрандары орындалады. Әнүранды жиылған жұртгьщ бәрі орыңдарынан тұрып, дауыстап орындайды. Сол кезде адамда ерекше сезім пайда болады. Әнұранның сөздері мен әні айтушыны жігерлендіріп, ез Отанына деген мақганышкд бөлейді.

көп ұзамай 1992 жылы қабылданды. Бұл айтуға ғана оңай.

Неге? Осы мемлекеттік белгілерді дайындауға, талқылауға мың-даған адам қатысты. Өйткені, бүл мемлекеттік белгілерде Республикамыздағы ел-жұрттың, алдымен тұрғын халықтың төл тарихының ұшқындары бейнеленуі керек болды. Оған қоса мемлекеттің, барлық халыктың мүддесіне сай келетін бейбітшілікке деген ұмтылысы өрнектелуі тиіс еді. Сонымен қатар әлемдік өркениетке қол созған ақ пейіліміз де анғарылуы қажет болатын

екен, көрейік. Мемлекеттік белгілердің бөрінің үлгісін жасауға бәйге жарияланып,

озып шық-Кандарға мемлекеттік сыйлықтар берілді. Бөйгеде бірінші орын алған мемлекеттік белгілерді сол кездегі ең жоғарғы өкімет орны Қазақстан Республикасының Жоғарғы Кеңесі бекітті.

тарихы, бай дәстүрі, салт-санасы мен жасампаз рухы толық танылады.

Онда нелер бейнеленгеніне назар аударайық. Елтаңбаның ортасында шаңырақ түр. Шаңыракгы, яғни біздің бейбітшіл Отанымызды қорғау үшін, шаңырақтың биік болуы ойластырылған. Қазақта: " шаңырағың биік, керегең кең, босағаң берік болсын" деген тілек сөз бар. Елтаңба авторлары Жандарбек Мәлібекұлы мен Шот-Аман Ыдырысұлы Уәлихан осы сөздерді басшылыққа алған.
Елтаңбаның еқі-жағында да канатты пырақ бейнеленген. Жылқы малы. Жүйрік ат қазақта ерекше бағаланған. Тіпті оның шаруашылықты дамытуда, бостандық жолындағы күресте де мңызды болғанын тарихтан білеміз. Пырақ,— мал шаруашылығының басым болғанын аңғартатын жиынтық бейне. Бұл тұста біздің Отанымызды қорғау оның іргесінің берік болуы ойластырылған Осы мақсатта жеті буыннан тұратын мүйіз таңдалған. Жеті буын бір жағынан іргесі бүтін елдікті, ата дәстүрін кастерлеу дегенді аңғартады. Жалпы казақ мүйізді қастерлеген Пырақтың қанаты бір қарағанда бидайдың бауланған сәтін еске салады.Жоғарыда дәл ортада бес бұрышты жұлдыз бейнеленген Казақтың сан ғасырлық тарихында жұлдыздың қаншалықты маңызды болғаны белгілі. Ел жүлдызды қастерлейді. Оның атымен байланысты мақал –мәтелдер көп

аударайық. Бәйгеден озып шыккан бұл тудың авторы — алматылык

Шәкен Онласынұлы Ниязбеков. Ту неліктен көк түсті? Бүкіл дүниеге көк жүзі, аспан елемі ортақ. Жер шары ұлттарға, мемлекеттерге және басқаларға бөлінгенмен, жоғарыдан айқара ашылған аспан ешқашан бөлінбеген, бөлінбейді де. Ал, Күнге келетін болсақ, ол да баршаға ортақ. Күн сәулесі бәріне нұрын шашады, сәулесін төгеді. Оның жылуы жер бетіндегі бүкіл тірішлік атаулыға ортақ. Сондықтан да Күннің тудан орыи алуы лайық.
Казақ халық сонау ерте заманнан бері қыранды киеліқасиетті құс деп есептеген, Тудаи қыранның орын алуы тәуелсіздік алған Қазақстан кыраи сиякты биікте болсын ғұмыры ұзақ болсын деген ойдан туған
Бұлармен қатар тудан қазақтың ою -өрнегін байқаймыз.Мұныңм өзі тудың ерекшелігін – қазақ елінің өзіндік сипатын, танымдық бейнесін көрсетеді.
Егер де туға тұтас зер салсак. Автордың оны жасағаида үлкен мазмұнды ойластырылғаны байқалады Ол көк жүзінде әлемге нұрын шашқан Күн сәулесі астында қияға қанат қаққан Қыран- тыныштықтың баянды өмірдің белгісі, ал ою- өрнек тудың қай елдікі еекенін аңғартады.

теңеу ежелден бар. Суреткер адамның жаны мен төнінің жарасымын

жеріне жеткізе жырласа сұлулық гимні деп, жасампаз жұмыстың жемісін келістіріп керсетсе, еңбектің гимні деп бағалап жатамыз.
Әу баста кене Грекияда Аполлон, Дионис сияқты қүдайларды аспандата мадактаған жырлардан бастау алатын гимн дәстүрі келе — келе сала-салаға бөлініп, мемлекеттік, революциялық, әскери, діни гимндерге, тарихи окиғалардың, батырлардың қүрметіне шыға-рьшған гимндерге ұласып кете барды.
Гимн, яғни Әнүран — мемлекеттік нышандардың бірі де бірегейі. Қай заманда да әнүранның ел өміріндегі алар орны бөлекше. Егемендік ел атанып, тәуелсіздік туын тігісімен Қазакстан Республикасы-ның да алдымен қолға алған ісінің бірі — төл әнүра-нымызды бекіту болғаны әбден табиғи нәрсе.

Мемлекеттік Әнүран

сырлы болса да, орысшалау ораммен сейлесек, қолымызды жүрек түсына

койып айтканда, мемлекеттік мерекелерде, салтанатты жиындарда өз еліміздің әнүранын фонограмма аркылы орындатып, соның езінде де шырқалып жаткдн әуенге жөндеп қосыла алмай қиналған қалып танытатынымыз рас еді.
Елге, жерге ниеті түзу отандастарымызды, қазақ-шаға жаңа бейімделіп жүрген қандастарымызды бы-лай койғанда, ана тіліміздің түнығында жүзетін аза-маттардың да төл әнүранымызды жатқа білмей жа-ңылатынын талай кергенбіз. Мүның түрлі себептері бар. Көп сөз етіле бермейтін түсы - ол өнүран мәтіні 12 буындық елеңмен жазылған. Қазак. поэзиясында
бүңдай уәзін кездеспейді десе де болады. Әнұран мәтінінің жаттадмауының объективті себептерінің бірі- соншалыкгы салмакты жазылғанында.

алатындай шын мәніндегі жауһар музыка ел халқының жанына жақын

болып, жүрегіне жылы тимей-ақ қойды. Ақикдты осы.
Ел Әнұранын өзгерту мәселесі оқгын-октын бас-пасөз бетінде айтылып та жүрді. 2001 жылы Парламент биігіне де көтерідді.
Уақыт өте келе, мәселе бәрібір күн тәртібінен түспей-аққойды. Елбасымыздың өңір-өңірді аралаған сапарларындағы кездесу-жиындардың соңы хаттама талабы бойынша Мемлекеттік әнұранды орындаумен аяқгала түра, халык басқа әнді "Менің Қазакстанымды" шыркап жүрді.
Сондықтан жаңа Әнұран керектігін, ол мәселені кейінге ысыра берудің жөнсіздігі байқала берді. 2006 жылы 6 қаңтар күні Парламент палаталарының бірлескен отырысының күн тәртібіне "Қазақстан Рес-публикасының мемлекеттік нышандары туралы" За-ңына өзгерістер енгізу туралы жобаны талкылау мәселесі қойылды. Отырыста Үкімет атынан ҚР Мә-цениет, акдарат және спорт министрі Е.Қосыбаев шағын баяндама жасады. Ол Мемлекеттік нышандар жөніндегі республикалык комиссияның 2005 жылғы 26 желтоқсандағы шешімінің негізінде Парламенттің қарауына заңның жобасын ұсынды.

азаматтарына ерекше ынтымақтастық күш беретін жаңа Әнұран қажет екендігі

дау туғызбады.
Сондай өміршең әндердің бірі — жарты ғасыр бұрын жазылған, шынайы елдік, бүкілхалыктық си-патымен танылған композитор Шәмші Кэддаяқовтың ақын Жұмекен Нәжімеденовтің өлеңіне жазьшған "Менің Қазақстаным" атгы туындысы деп білеміз деді. Бұл ән бүгінгі тәуелсіздік кезеңінде кең тынысқа ие болып отыр. Әнұранның сезі де музыкасы да халық рухын көтеретін, үлкен мүраттарға бастайтын салта-натты да салиқалы болу керек. Терең патриоттық сөзібар, әуеніестесақгауғажеңіл, ырғакгы бүләннің жастарды да, үлкендерді де тез баурап алатындығына барлық қазақстандықтар куә.

жүрегіне жақын. Бүл ән казақстан-дыктардың бірнеше үрпағын өлдилеп өсірді.

Жүрт бүл әнді аса зор сүйіспеншілікпен орындайды. Шәмші Қалдаяқов пен Жүмекен Нәжімеденовтың бүгінгі мүрагерлері халық алдындағы өздерінің терең жауапкершілігін сезіне отырьш, осы әнге айрықша мемлекеттік дәреже беруге бекінгенін хабарлағым келеді, — деп министр сөзін аяктады.
Осы отырыста мәжіліс төрағасы О.Мүхамеджанов Еібасының Парламентке жоддаған хатын оқып берді.
"Казақстан Республикасының Парламентіне"
Тәуелсіздік алғаннан кейін қабылданған қазіргі колданыстағы Казақстан Республикасының Мемлекеттікәнүраны осы жылдар ішінде барлық қазакстандык,тар-дың жүрегінде жатталып қалды деу киын.

да әнүрандык мәртебесі болмаса да, аса көрнекті компо-зиторымыз Шәмші

Калдаякрв пен талантты ақынымыз Жүмекен Нәжімеденовтің сөзіне жазылған "Менің Кцзақстанымды " әнүран есебінде шырқағанының талай рет куәсі болдым. Бүл — мен ғана емес, қазақстандыктардың сан буыны әлдеқашан білетін шындық. Осы уакытқа дейін бейресми әнүран қызметін аткарып келген бұл әнге ресми мәртебе беретін күн жетті деп есептеймін.
Осы орайда ән мәтініне катысты да өз пікірімді ор-таға салмақпын. Бүл әннің мәтіні Крзақстан тыңың игерушілер құрметіне жазылғаны ешкімге кұпия емес. Сол себепті мәтінді әнұран ретінде қабылдау үшін оған біркатар өзгерістер енгізу қажет деп есептеймін.

ерлігі көрсетілуге тиіс.
Екіншіден, мәтінде сол ата-бабалардан қалған асыл мүрамыз

жеріміздің кең байтақтығы орын алуы керек.
Үшіншіден, еліміз бен жеріміздің байлығы біздің үрпақтарымыздың болашағына жаркын жол ашатыны да айқын көрініс тапқаны жөн.
Ең бастысы, біздің тәуелсіздігіміздің алтын діңгегі — ел бірлігі баса көрсетілуі керек.
Осы талаптарға жауап беретін өзгерістер түскенде ғана "Менің Казакстанымның"музыкалық редакциясын сақтай отырып, әнұран ретінде Казақстан Республикасы Парламентіне ұсынуға әбден болады деп есептеймін.
Елбасы есебінде ғана емес, Казақстанның азаматы ретінде де мен осы әннің сөзіне жоғарыдағы талапта-рға жауап беретін тиісті өзгерістер түсіріп, мөтіннің жаңа нусқасын назарларыңызға үсынып отырмын. Авторлығына еш
таласым жок. Мен үшін биіктерге бетте-ген туған елімнің әлі талай буыны аскақтата шыркайтын Казакстанның бүгінгі келбетіне сай әнұран кабылданса болғаны. Н.Назарбаев."

Екпінді колхозывда туған. 1965 жылы Ташкент политехникалык институтының сәулет

өнері факультетін бітірген. Жолдама бойын-ша сол республикада кызмет етуге қалдырылған. Өзбекстан Республикасына еңбек сіңірген сәулетші. Ташкент каласындағы ғылыми-зерттеу жобалау инсти-гутының қала құрылысы шеберханасына көп жыл жетекшілік еткен. Ферғанадағы пошта үйі, Әндіжан қаласындағы әуе-жай ғимаратын, Ташкент каласын-цағы конак үйді, басқа да белгілі қүрылыстарды түрғы-зған танымал сәулетші.

Мемлекеттік нышандар авторларының өмірбаяндарына токталайык,:

аулында туған. Сәулетші, жазушы, драматург. Казақстан Республикасының Мемлекеттік сыйлығының

лауреаты. ҚР еңбек сіңірген сәулетшісі. 1956 жылы Мәскеу сәулет институтын бітірген. Осы жылдан бастап сәулет саласындағы мекемелерде басшы кызметтер атқарды. Көптеген монументтер мен ескерткіштердің авторы. Соның ішінде Алматы қала-сыңцағы "Динамо" стадионы, Президент резиденция-сының ғимараты, Шокан Уәлиханов ескерткіші,
Д.Қонаев бюсті, Республика алаңында орнатылған Тәуелсіздік монументі, т.б. бар.

Шот-Аман Ыдырысүлы Уәлихан

монументші әрі суретші. Санкт-Петербург көркем өнеркөсіп институтының суретші конструктор

бөлімін бітірген. Суретшілер одағының мүшесі. 1969 жылдан Алматы қаласының бас суретшісі болды. "Абай", "Музыка сазы", "Құрманғазы", "Сырым Датұлы" сияқты алюминийге, мысқа, жезге бедерленген туындылардың авторы. "Гло-бус" теледидарының көркемдік-конструкторлық сапасы үшін Чехословакияда өткен халықаралық байқ-ауда оған бірінші дәрежелі сыйлық берілген

Туы, Елтаңбасы және Гимні бар. Олардың сипаттамасы және ресми

пайдалану тәртібі кон-ституциялық заңмен белгіленеді.
34-бап
2. Әркім Республиканың мемлекеттік нышандарын күрметтеуге міндетті.

Енді заңнамаларға тоқгалсақ:

немесе Мемлекетгік гамнін қорлау екі жүз айлық есептік көрсеткіштен

мың айлық көрсеткішке дейінгі мөлшерде немесе сотталған адамның екі айдан он айға дейінгі кезендегі жалақы-сының немесе езге табысының мөлшерінде айыппұл салуға, не екі жылға дейінгі мерзімге бас бостанды-ғын шектеуге, не үш айдан алты айга дейінгі мерзімге қамауға, не бір жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.

Заңдары)
І-тарау Жалпы ережелер
1-бап
Казақстан Рсепубликасының мемлекетгік нышан-дары:
Кдзақстан Рсепубликасының Мемлекетгік туы;
Кдзақстан

Республикасының Мемлекеттік ел- таңбасы;
Қазақстан Республикасының Мемлекеттік гимні болып табылады.
3-бап
Қазақстан Республикасының азаматтары, сондай-ақ Қазақстан Республикасының аумағында жүрген адамдар Қазақстан Республикасының Мемлекеттік туын, Кдзақстан Республикасының Мемлекеттік ел-таңбасы мен Қазақстан Республикасының Мемлекеттік гимнін кастерлеуге міндетті.
Кдзақстан Республикасының Мемлекеттік туын, Кдзақстан Респбуликасының Мемлекеттік елтаңбасы мен Қазақстан Республикасының Мемлекетгік гамнін қорлауға кінәлі адамдар Кдзақстан Республикасының зандарына сәйкес жауапты болады.

оның астында қалыктап ұшқан қыран бейнеленген тік бұрышты көгілдір

түсті мата. Тудың сабының тұсында үлттык өрнек нақыш-талған тік жолақ кектеп етеді. Күн, шүғыла, кьіран және өрнек бейнесі алтын түстес. Тудың ені мен үзын-дығының катынасы-1:2.
Қазақстан Республикасының Мемлекеттік туы мен оның бейнесі, көлемдеріне кдрамастан, Қазақстан Республикасы Президентінің Резвденциясында сақга-улы түрған Кдзақстан Республикасының Мемлекеттік туы эталонының түрлі- түсті және сызба бейнелеріне дәлме-дәл сәйкес келуге тиіс.
7-бап Қазақстан Республикасының мемлекеттік Елтаңба-
сьнда — көгілдір түс аясында шаңырак (киіз үйдің жо-ғарғы күмбез тәрізді бөлігі) бейнеленген, шаңырақты айнала күн сөулесіндей тарап уыктар шаншылған, оны аңыздардағы пырақтар қанаты көмкеріп түр. Елтаң-баның теменгі жағында "Қазақстан" деген жазу бар. Кдзакстан Республикасының Мемлекеттік елтаңбасы-ның түрлі-түсті бейнесі екі түрлі: алтын және кегілдір көк түсті болады.
Қазақстан Республикасының Мемлекеттік елтаң-басының көшірме бейнесі, көлеміне қарамастан, Қазақстан Республикасы Президентінің Резиденция-сында сактаулы түрған Қазақстан Республикасының Мемлекеттік елтаңбасы эталонынын. түрлі-түсті не-месе ақ-қара бейнесіне дәлме-дәл сөйкес келуге тиіс

құқық, тарих пәндері және инфор-матика пәнінен берілген шарт бойынша

компьютермен шығармашылықжұмыстар орындату. Оқушылар жүмысын проектор арқылы демонстрациялау, қорғау. (
Шарттар қою. WеЬ сайттар колдану. (Мүғалім окушыларға алдын-ала компьютерге орналастырылып жинакталған суреттер және құжаттармен таныстырады. Осы материал негізінде оқушылар шығармашылық жұмыстар орындайды, )
□ ҚР мемлекеттік рәміздері;
Ұлттар достастығы;
Астана елімнің - Бас қаласы. Алматы — мәдениет ордасы.
Елбасы саясаты.

тест тапсырмалары

маусым
В. 1992 жылы, маусым
С. 1993 жылы, маусым

Д. 1994 жылы, маусым
Е. 1995 жылы, маусым
2. Казақстан Республикасының Мемлекетгік Ту- ының авторы кім?
А. Ж.Мәлібеков
В. Ш.А Уәлиханов
С. Ш.Ниязбеков
Д. Қ.Мырзалиев
Е. М.Әлімбаев
3. Казақстан Республикасының Мемлекеттік Елтаңба авторлары кімдер?
А. Ш.Ниязбеков. Ж.Мәлібеков
В. Ж.Мәлібеков, К-Мырзалиев
С. Ш.А.Уәлиханов, Ж.Мәлібеков
Д. М.Әлімбаев, Т.Молдағалиев
Е. Ш.Уәлиханов, Ж.Дәрібаева

1992 жылы, желтоқсан
В. 1995 жылы, тамыз
С. 2006

жылы, 7 каңтар
Д. 1998 жылы, қазан
Е. 2000 жылы, мамыр
5. ҚР жаңа Әнүранының авторлары кімдер?
А. Ж.Нәжімеденов, Ш.Қаддаяқов, Н.Назарбаев
В. Ш.Калдаяқов, Н.Назарбаев, Қ.Мырзалиев
С. Ж.Нәжімеденов, Н.Назарбаев, М.Әлімбаев Д. Қ.Мырзалиев, Ш.Кдлдаяқов, Н.Назарбаев
Е. ЖДәрібаева, Ж.Нәжімеденов, Н.Назарбаев
6. Қазақстан Республикасының Мемлекеттік Туыңдағы артық үғымды табындар:
А. Күн бейнесі
В. дала кыраны
С. үлттык өрнек
Д. көгілдір түс
Е. көк жолақ

бейнесі
8. пырақаттар
С. уықтар мен керегелер
Д. алтын бидай
Е. бес бүрышты жүлдыз
8.

Қазақстан Республикасының Конституция-сындағы қай баптар рәміздер туралы айтады?
А. 9 бен 34-ші бап
В10 мен 40-шы бап С. 15 пен 43-ші бап Д. 12 мен 48-ші бап Е. 13 пен 50-ші бап
9. Қазақстан Республикасының Қылмыстық кодексінің 317-бабында не делінген ?
А. КР Мемлекеттік рәміздерін қорлағаны үшін жаза мөлшері.
В. ҚР Депутатының ар-намысы мен қадір-касиетіне қол сүққаны үшін жаза мелшері.
С. ҚР Өкімет өкілін қорлағаны үшін жаза мөлшері
Д. Мемлекеттік наградаларды сатып және өткізгені үшін жаза мөлшері.
Е. Мемлекетгік Туды заңсыз көтергені үшін жаза мөлшері.