Слайд 2
Бүгін менің туған күнім
ой, бәлә- әй !
Мына адамдар неге жатыр
тойламай!
Банкет жасап берер едім
өзім- ақ,
Тәңірдің бір жарытпай- ақ
қойғаны-ай!
Слайд 3
Сабақтың мақсаты:
Поэзия жанрының ерекшелік
терімен таныстыру,өлең
құрылысына талдау жасау
,
ақын өмірімен таныстыру
Оқушыларды туған жерге
деген сүйіспеншілікке ,Отан
тыныштығын
қорғауға
,адамгершіліккетәрбиелеу
Поэзиялық шығармалардағы
ұйқас ,буын ,бунақ түрлерін
ажырату .
Білімділік
Тәрбиелік
Дамытушылық
Слайд 4
“Қазақ әдебиеті”
газетінде қызмет
істеді
“Жұлдыз” журналында
қызмет етті
Қазақ радиосында
жұмыс істеді
Алматыда
шет тілдер
институтында
оқыған
1931 ж Алматы обл
Райымбек ауд
Қарасазда туылған
Өмір
жолдары
Слайд 5
Жыр кітаптары
Аманат
Күнделік
Жырлайды
жүрек
Шолпан
Өмір-дастан
Өмір-өзен
Атамекен
Қош
махаббат
Армысыңдар
адамдар
Слайд 6
"Армысыздар достар"
"Қарлығашым келдің бе?"
"Дариға-жүрек"
"Аққулар ұйықтағанда"
"Чили, шуағым менің"
Өлеңдер жинақтары
Слайд 7
Өмір күнделігінен үзінді
Сүйікті балаларым менің! Ақылсыз болмаңдар!
Өмір тола қауіп ,абай болыңдар!
Өмірдің әрбір құбылысына байыппен
қараңдар!
Жөні жоқ мейірбан, жұмсақ болмаңдар
Мейірбандықпен, жұсақтықпен жауыздықты
жеңуге болмайды. Сүйе де, жек көре де
біліңдер! Бірақ әрқашан да адам
қалыптарыңда қалыңдар!
Слайд 8
Қазақ жырының аспанындағы
жұлдыздардың арасынан сенің
жұлдызыңды біз
оңай танушы едік.
Сенің жұлдызың ең шұғылалы,
ең мейірімді
жұлдыз
Т. Молдағалиев
Слайд 9
Мұқағали кімнің
тәрбиесінде
болған?
Қай ақын қызға
арналған өлеңін
білесің?
Ақын өмірі жайлы
қандай
естеліктер
білесіңдер?
Ақынның тағы
қандай өлеңдерін
білесіңдер?
М.Мақатаев қай
жылы қай жерде
туылған?
“Қайырлы түн”
өлеңінің тақыры
бы не?
Үй тапсырмасын сұрау
Слайд 10
...Талай жылдар өтсе де, талай заман,
Қалам тартар
қазақта ақын туса,
Аруағына Абайдың қарайлаған.
Абай болу, әрине,
оңай емес,
Ақын болмай қалсақ ғой...
Қалай жаман!
...Мен-дағы өлең жазбаймын ермек үшін,
Ермек үшін, немесе өлмеу үшін.
Жазсам, жазам жырды мен, жасырмаймын.
Жаралы жүректерді емдеу үшін.
немесе:
Қуат алып Абайдың тіл күшінен,
Жыр жазамын Абайдың үлгісімен.
Абай болып табынсам бір кісіге,
Абай болып түңілем бір кісіден
Слайд 11
Қара өлең
Қалқам мен Лермонтов, Пушкин де емен,
Есенинмін демедім
ешкімге мен.
Қазақтың қара өлеңі-құдыретім,
Онда бір сұмдық сыр бар естілмеген.
Жат
жерді жастанғанда жазатайым,
Қанымен жазды, мүмкін, ағатайым,
Қасиетіңнен қара өлең айналайын,
Қазақтың дәл өзіндей қарапайым.
Түзу-түзу жыртылған аңыздайын,
Аңызыма неге нәр тамызбайын.
Қара өлеңі қазақтың қаза болса,
Қара көзден неге қан ағызбайын.
Ақынмын деп мен қалай айта аламын,
Халқымның өзі айтқанын қайталадым.
Күпі киген қазақтың қара өлеңін,
Шекпен жауып өзіне қайтарамын
Слайд 12
..
.Ақындық — бір жазылмайтын дерт екен,
Ақындық —
бір ауру екен, соны ұқтым...
...Ақын деген лапылдаған өрт
екен,
Ақындардың жанып өту — серті екен.
Бықсымаспын, шалам қалмас артымда,
Жана алмасам, ерте келдім, ерте өтем.
Жанып өтем, жанбай қайтіп тірі өлем,
Жаумай қайтіп, жаумай қайтіп түнерем.
Тіл тыйылмай, жүрек тынбай тынбайтын,
Өміріммен өтер болды бұл өлең
Слайд 13
Өлең деген тумайды жайшылықта, —
Өлең деген тулайды
қайшылықта.
Ақын болсаң, жарқыным, алысқа аттан,
Күнделікті тірлікке бой
суытпа.
Айшылық жол...
Шөлдейсің, зарығасың, ...
Даламенен жүресің, тау асасың,
Сезесің биігін де аласасын.
Кенезең кепкенде бір, лай суға
Кез келген мақұлықпен таласасың...
немесе:
Міне, осылай өлеңнің кілті деген,
Құйттай жүйкең қалмайды сілкілмеген.
Аттанам деп алысқа, айдалада
Адаспаса болғай-ды шіркін өлең...
Слайд 14
Поэзия!
Менімен егіз бе едін?
Сен мені сезесің бе, неге
іздедім?
Алауыртқан таңдардан сені іздедім,
Қарауытқан таулардан сені іздедім...
немесе:
Сені іздедім зеңбірек
гүрсілінен,
Күннен, түннен, гүлдердің бүршігінен.
Қуаныштан, түршігу — күрсінуден,
Жүректердің іздедім дүрсілінен.
Сені іздедім сезімге у шараптан да,
Минуттардан іздедім, сағаттан да,
Сені іздедім
Іздеймін тағат бар ма?
Сені маған егіз ғып жаратқан ба?
Слайд 16
Көрер едің,
Шаламын ба, отпын ба,
Білер едің
Ақынмын ба, жоқпын
ба?..
Кектендірген хан Жәңгір де жоқ мұнда,
Кектенетін Махамбет те жоқ
мұнда.
Түсінер ең
Езбін бе, әлде ермін бе,
Байқар едің, Артықпын ба, кеммінбе?..
Мен Спартак бола алмадым, не шара,
Сенің өзін Цезарь болып көрдің бе?
Сырым да — осы,
Жырым да — осы
Алдыңда.
Байқашы бір:
Бықсыдым ба, жандым ба?
Мақаңдар жоқ,
Мақаңдардың сарқыты —
Мұқағали Мақатаев бар мұнда!
Слайд 18
Менің анкетам
Туған жылыңыз:
Шыққан тегіңіз:
Туған жеріңіз:
Біліміңіз:
Ана тілің:
Қайда істедің?:
Орташа ғой
алайда өзім
Жоғарыға балаймын
Ұланымын Қарасаз деп
аталатын ауылдың
1931 құрдасымын
Шәмілдің
Шаруамын бар тірліктен
бағалы оны санаймын
Қазақша қысылғанда орысша
да,Немісше де тағы бар
Бір басымнан бар маман
дық табылар
Слайд 19
Менің анкетам
Шент елдерде
болдың ба?
Мекен-жайың:
Дәрі ішуіңіз керек
Сіздей адам
бізге қажет
Сіз әлі –ақ жазылып кетесіз
Міндіттісің бе
әскерге?
Міндеттімін
біздің әлі жас
кеуде Жауынгердің ұлымын ғой
Жанын қиған Мәскеуде...
Керегі жоқ бәрінің
Иненің де керегі жоқ дәрінің
Мекен-жайым жер менің
Жерде жүрген ақын деген пендемін
Қалам қағаз , уақыт бер тек аздаған
Мен өмірді жырлау ұшін келгенмін
Болғаным жоқ