Презентация на тему по татарскому языку на тему Аерымланган кисәкләр

эше

куегыз
Хәлләр аерымлана
,
,

билгеләрен куегыз
Аныклагычлар аерымлана
,
,
,
:
,
,

билгеләрен куегыз
Эндәш һәм кереш сүзләр
,
!
,
,

белән бер басым астында әйтелә?

Укыгыз,эндәш сүзне табыгыз.

Дания Гайнетдинова
Әдəбиятыбызның йөзек кашы – Фатих Хөсни
Язучы Фəнил

Галиев

1. Кайсы рәттәге җөмләдә аерымланган хәл бар? 1. Мин, чайканырмын дип, су эзләдем. V  2. Үзе, андый-мондый хәл була күрмәсен дип, тиз генә артка чигенә башлады. (Ш. Усманов) 3. Әхтәри сугышка китеп барды. (А. Гыйләҗев) 2. Төшләремдә, әни, сезне эзлим. Әни сүзе ни өчен өтерләр белән аерымланган? 1. Эндәш сүз ике яктан да өтер белән аерымлана.   2. Җөмлә уртасында килгән кереш сүз ике яктан да өтер белән аерымлана. 3. Өтерләр куелмый.   3. Нәкъ шушында (1) мәйдан уртасында (2) фонтан булыр (3) бәлки (4) кем белә (5) 1. (1) өтер, (2) сызык, (3) өтер, (4) өтер, (5) нокта   2. (1) сызык, (2) сызык, (3) өтер, (4) өтер, (5) сорау һәм өндәү билгесе 3. (1) өтер, (2) өтер, (3) өтер, (4) өтер, (5) сорау билгесе   4. Кайсы рәттәге җөмләдә тыныш билгеләре дөрес куелган? 1. Хәер, мин аны бакчада еш күрәм. (А. Хәсәнов)   2. Кызык, кеше тормышыннан бер генә көнен дә сәгатен дә, минутын да алып ташлап булмый икән. 3. Бар дип тә белмисең ичмаса.   5. Эзләренә, җылы карлар булып, тал мамыгы ява тын гына.(М. Галиев) Бу җөмләдә ни өчен өтер куела? 1. Тиңдәш кисәкләр арасына өтер куела.   2. Җөмлә уртасында килгән аерымланган хәл ике яктан өтер белән аерыла. 3. Үзе бәйләнгән сүздән ерак торучы синтетик иярчен вакыт җөмлә баш җөмләдән өтер белән аерыла.   6. Син, бәлки, йокламыйсыңдыр, талгансың уйга гына. (Н. Сафина) Бәлки сүзе ни өчен өтерләр белән аерыла? 1. Аерымланган хәл ике яктан өтер белән аерыла.   2. Җөмлә уртасында килгән кереш сүз ике яктан да өтер белән аерымлана. 3. Җөмлә уртасында килгән эндәш сүз ике яктан да өтер белән аерымлана.   7. Сал җилкәмә яшел кулларыңны, саумы, дустым -- яшьтәш миләшем. Җөмләдә сызык ни өчен куелган? 1. Ия дә, хәбәр дә исем белән белдерелсә, сызык куела.   2. Мәгънәне ике төрле аңлау куркынычы булганда, сызык куела. 3. Аныклагыч та, аныкланмыш та исем белән белдерелсә, алар арасына сызык куела.   8. Тамырлар (1) көпчәк килеп эләккән саен (2) машинаны әле бер (3) әле икенче якка янтайтып сикертәләр (4) (Г. Шәрәфи) 1. (1) өтер, (2) тыныш билгесе юк, (3) өтер, (4) нокта 2. (1) өтер, (2) өтер, (3) өтер, (4) нокта 3. (1) тыныш билгесе куелмый,(2) тыныш билгесе куелмый , (3) өтер, (4) нокта   9. Кереш сүзләр янында кайсы тыныш билгесе куела? 1. Ике нокта. 2. Сызык. 3. Өтер.   10. Без өчәү -- Сибгать, Гата һәм мин -- пар атта Нәфисәләр артына барып туктадык. (А. Шамов) Сызык ни өчен куелган? 1. Аныклагыч һәрвакыт сызыклар белән аерымлана.   2. Аныклагычлар тиңдәшләнеп килсә, ике яктан сызыклар белән аерымлана. 3. Аныклагыч та, аныкланмыш та исем белән белдерелсә, аныклагыч ике яктан сызыклар белән аерымлана.

1. Кайсы рәттәге җөмләдә аерымланган хәл бар? 1. Мин, чайканырмын дип, су эзләдем. V.. V  2. Үзе, андый-мондый хәл була күрмәсен дип, тиз генә артка чигенә башлады. (Ш. Усманов) 3. Әхтәри сугышка китеп барды. (А. Гыйләҗев) 2. Төшләремдә, әни, сезне эзлим. Әни сүзе ни өчен өтерләр белән аерымланган? 1. Эндәш сүз ике яктан да өтер белән аерымлана.   V 2. Җөмлә уртасында килгән кереш сүз ике яктан да өтер белән аерымлана. 3. Өтерләр куелмый.   3. Нәкъ шушында (1) мәйдан уртасында (2) фонтан булыр (3) бәлки (4) кем белә (5) 1. (1) өтер, (2) сызык, (3) өтер, (4) өтер, (5) нокта   2. (1) сызык, (2) сызык, (3) өтер, (4) өтер, (5) сорау һәм өндәү билгесе 3. (1) өтер, (2) өтер, (3) өтер, (4) өтер, (5) сорау билгесе V  4. Кайсы рәттәге җөмләдә тыныш билгеләре дөрес куелган? 1. Хәер, мин аны бакчада еш күрәм. (А. Хәсәнов)   V 2. Кызык, кеше тормышыннан бер генә көнен дә сәгатен дә, минутын да алып ташлап булмый икән. 3. Бар дип тә белмисең ичмаса.   5. Эзләренә, җылы карлар булып, тал мамыгы ява тын гына.(М. Галиев) Бу җөмләдә ни өчен өтер куела? 1. Тиңдәш кисәкләр арасына өтер куела.   2. Җөмлә уртасында килгән аерымланган хәл ике яктан өтер белән аерыла. V 3. Үзе бәйләнгән сүздән ерак торучы синтетик иярчен вакыт җөмлә баш җөмләдән өтер белән аерыла.   6. Син, бәлки, йокламыйсыңдыр, талгансың уйга гына. (Н. Сафина) Бәлки сүзе ни өчен өтерләр белән аерыла? 1. Аерымланган хәл ике яктан өтер белән аерыла.   2. Җөмлә уртасында килгән кереш сүз ике яктан да өтер белән аерымлана. V 3. Җөмлә уртасында килгән эндәш сүз ике яктан да өтер белән аерымлана.   7. Сал җилкәмә яшел кулларыңны, саумы, дустым -- яшьтәш миләшем. Җөмләдә сызык ни өчен куелган? 1. Ия дә, хәбәр дә исем белән белдерелсә, сызык куела.   2. Мәгънәне ике төрле аңлау куркынычы булганда, сызык куела. 3. Аныклагыч та, аныкланмыш та исем белән белдерелсә, алар арасына сызык куела.   V 8. Тамырлар (1) көпчәк килеп эләккән саен (2) машинаны әле бер (3) әле икенче якка янтайтып сикертәләр (4) (Г. Шәрәфи) 1. (1) өтер, (2) тыныш билгесе юк, (3) өтер, (4) нокта 2. (1) өтер, (2) өтер, (3) өтер, (4) нокта V 3. (1) тыныш билгесе куелмый,(2) тыныш билгесе куелмый , (3) өтер, (4) нокта   9. Кереш сүзләр янында кайсы тыныш билгесе куела? 1. Ике нокта. 2. Сызык. 3. Өтер.   V 10. Без өчәү -- Сибгать, Гата һәм мин -- пар атта Нәфисәләр артына барып туктадык. (А. Шамов) Сызык ни өчен куелган? 1. Аныклагыч һәрвакыт сызыклар белән аерымлана.   2. Аныклагычлар тиңдәшләнеп килсә, ике яктан сызыклар белән аерымлана. V 3. Аныклагыч та, аныкланмыш та исем белән белдерелсә, аныклагыч ике яктан сызыклар белән аерымлана.

276 нчы күнегү
Җөмләләрне 4 төркемгә бүлеп,

күчереп языгыз.
1 төркем – аерымланган иярчен кисәксез гади җөмлә.
2 төркем – аерымланган иярчен кисәксез кушма җөмлә.
3 төркем – аерымланган иярчен кисәкле гади җөмлә.
4 төркем – аерымланган иярчен кисәкле кушма җөмлә.