Что такое findslide.org?

FindSlide.org - это сайт презентаций, докладов, шаблонов в формате PowerPoint.


Для правообладателей

Обратная связь

Email: Нажмите что бы посмотреть 

Яндекс.Метрика

Презентация на тему по чеченскому языку Ц1ердешнийн суффиксаш

Содержание

Технологически картаКласс: 5 « А»Терахь: 15.04.15.Предмет: нохчийн мотт.Урокан ц1е: Ц1ердешнийн суффиксаш. 1амийнарг карладаккхар.Урокан тайпа: Довзийтаран урокУрокан кеп: Тобанашкахь болх, шаьш беш болу болх, кхолларалин болх.Урокан г1ирс: учебник, ручка, тетрадь, кехаташ, слайдаш.УМК: В.А. Янгульбаев, Ж.М.Махмаев
Урокан ц1е:Ц1ердешнийн суффиксаш. Технологически картаКласс: 5 « А»Терахь: 15.04.15.Предмет: нохчийн мотт.Урокан ц1е: Ц1ердешнийн суффиксаш. 1амийнарг Х1оттош долчун хьесап (гайтамаш) (Урокан 1алашонаш):Предметни (Кхеторан): Ц1ердешнийн суффиксех лаьцна кхетам балар.Метопредметни Урокан кхайкхам:Ненан мотт хаар-х1оранне декхар! 11.05. 2007 ш. Соьлжа – г1ала № 207Нохчийн мотт 1алашбаран, кхид1а шарбаран, Мотт вай лар ца бахь, цуьнан сий ца дахь, вайн къоман сий Стенах олу ц1ердош?Муха хуьлу ц1ердешнаш? Ц1ердешан маса терахь ду?Ц1ердешнийн грамматически классах лаьцна Кластер Оьрсийн маттера т1еэцна дешнаш муха яздо? Д1аеша текст. Оьрсийн меттан Массо а хIуманна духе кхиа гIерташ, бераша шега дечу вопросам, вуно хорошо Айхьа хьайна таллам бе     Массо а хIуманна духе Дешан х1оттаман дакъош дагалаца Физминот Дагахь хаа дезаСуффикс дешан дакъа ду. Ц1ердешнийн суффиксаш екъало шина декъеДешнийн кеп хийцаранДош кхолларан Кеп хийцаран суффиксаш дукхахьолахь жималла гойтуМасала: сара – сараг, ц1а – ц1елиг, Дош кхолларан суффиксаша дешнашна керла маь1на ло.Масала: зурма – зурманча, Атаг1а – атаг1хо 1амийнарг т1еч1аг1дар Ч1ерийлецархо,ХьелийозархоИччархоЗурманчаМангалхо Д1адеша кицанаш Лахара далийна кицанаш т1адамийн метта суффиксаш яхка Аьлла…. Лахара далийна кицанаш т1адамийн метта суффиксаш яхкаАьлларг дети делахь а, ца Шаьш бинчу балхана мах хадабо суьрташца.    Ас тахана дика «Вота мел йоккха елахь а, цуьнан тата хезар дац, нагахь иза тухуш АНАГРАММАШмекха     нахкъолам     рамауг1ар Баркалла!Аш тахана дика болх бира!\ «Йист йоцу х1орд санна,Бу хьуна шортаШа хууш волчуннаВайн нохчий мотт...» Ц1ахь бан болх:
Слайды презентации

Слайд 2 Технологически карта
Класс: 5 « А»
Терахь: 15.04.15.
Предмет: нохчийн мотт.
Урокан

Технологически картаКласс: 5 « А»Терахь: 15.04.15.Предмет: нохчийн мотт.Урокан ц1е: Ц1ердешнийн суффиксаш.

ц1е: Ц1ердешнийн суффиксаш. 1амийнарг карладаккхар.
Урокан тайпа: Довзийтаран урок
Урокан кеп:

Тобанашкахь болх, шаьш беш болу болх, кхолларалин болх.
Урокан г1ирс: учебник, ручка, тетрадь, кехаташ, слайдаш.
УМК: В.А. Янгульбаев, Ж.М.Махмаев

Слайд 3 Х1оттош долчун хьесап (гайтамаш) (Урокан 1алашонаш):
Предметни (Кхеторан): Ц1ердешнийн

Х1оттош долчун хьесап (гайтамаш) (Урокан 1алашонаш):Предметни (Кхеторан): Ц1ердешнийн суффиксех лаьцна кхетам

суффиксех лаьцна кхетам балар.
Метопредметни (Кхиоран 1алашо): Ц1ердешнех 1амийнарг карладаккхар,

т1еч1аг1дар.Юкъара а, долахь а ц1ердешнаш, цхьаллин а, дукхаллин а терахь, ц1ердешнийн грамматически классашца, ц1ердешнийн дожарш, легар. Дешархойн хаарш к1оргдар, шордар. Берийн ойла дешаран т1еерзор.
Личностни (Кхетош - кхиоран 1алашо): Шен матте болу безам кхиор.

 

Слайд 4 Урокан кхайкхам:
Ненан мотт хаар-х1оранне декхар!

Урокан кхайкхам:Ненан мотт хаар-х1оранне декхар!

Слайд 5 11.05. 2007 ш. Соьлжа – г1ала № 207
Нохчийн

11.05. 2007 ш. Соьлжа – г1ала № 207Нохчийн мотт 1алашбаран, кхид1а

мотт 1алашбаран, кхид1а шарбаран, кхиоран, нохчийн культура кхиорехь, къоман

башхалла ларъярехь цо лело маь1на лакхадаккхаран 1алашонца:
«Нохчийн республикехь меттанийн хьокъехь» долчу Нохчийн Республикан законна куьг яздина апрелан
25-г1а де –Нохчийн меттан де д1акхайкхо».
Нохчийн Республикан Президент Р.А.Кадыров

Нохчийн Республикан Президентан Указ


Слайд 6 Мотт вай лар ца бахь, цуьнан сий ца

Мотт вай лар ца бахь, цуьнан сий ца дахь, вайн къоман

дахь, вайн къоман сий а
дужур ду. (М. Сулаев)
Метт…. сий,

вайн сий ца дайа,
Т1еман лар юьлуьйтуш хийца,
Дитина сий дайша, дедайша! (Кибиев М.)
Матт…. шера хилар дац коьртаниг, говза хила веза.
Матт… вайна 1амадо назманаш ала,1амадо биц ца бан вайн наной, дай. 1амадо бохург дан Сийлахьчу Дала… (С-М. Гелагаев).
Матт… мух-мухха а хилар (кхечу меттан дешнех иэдеш дийцар)
– мух-мухха а ойлаяр ду: билгалза, гергарчу хьесапехь.
Хьайн матт…. айпаш ца дохуш, хастам а, сий-лерам а д1алоцунна.
Шен махке болу бакъ безам, шен матт… бацахь, маь1на долуш
бац (К. Паустовский).
Нохчийн матт…. хаза а, хьалдолуш а мотт бац, нагахь кхоччуш
дика хууш хьо велахь. (Л. Толстой).

Предложенийн - дожарийн къепе х1иттаде


Слайд 7 Стенах олу ц1ердош?
Муха хуьлу ц1ердешнаш?
Ц1ердешан маса терахь

Стенах олу ц1ердош?Муха хуьлу ц1ердешнаш? Ц1ердешан маса терахь ду?Ц1ердешнийн грамматически классах

ду?
Ц1ердешнийн грамматически классах лаьцна х1ун хаьа шуна?
Ц1едешнийн маса легар

ду?
Ц1ердешнийн маса дожар ду?




Слайд 8 Кластер

Кластер

Слайд 9 Оьрсийн маттера т1еэцна дешнаш муха яздо?


Д1аеша текст. Оьрсийн

Оьрсийн маттера т1еэцна дешнаш муха яздо? Д1аеша текст. Оьрсийн меттан

меттан дешнаш гочде, нохчийн матте дохуш.


Слайд 10 Массо а хIуманна духе кхиа гIерташ, бераша шега

Массо а хIуманна духе кхиа гIерташ, бераша шега дечу вопросам, вуно

дечу вопросам, вуно хорошо кхеташ, сурт хIоттош, отвечал лора

воккхачу стага.
Цо им дуьйцура: бук, дуб, липа, ель, береза… муьлха дечигаш ю, они мича коьчалшна мега а.
– … ЭгIаза жима маргIал хадо а, кагдан а, птиц баннаш дохо а мегар дац, диканаш, – хьоьхура лесник берашна…
Муха хадор дара кортош тIе зеленые генаш-гIаш хьоькхуш: «Марша догIийла шу, тхан друзья!» -- бохуш санна, хьестало маргIалш. Гечдийр дарий ткъа природа дог хьоьстуш, зевнечу эшаршца шайн жизнь хестош декачу олхазаршна бохам бича?..

Слайд 11 Айхьа хьайна таллам бе
Массо

Айхьа хьайна таллам бе   Массо а хIуманна духе кхиа

а хIуманна духе кхиа гIерташ, бераша шега дечу хаттаршна,

вуно дика кхеташ, сурт хIоттош, жоьпаш лора воккхачу стага.
Цо царна дуьйцура: поп, наж, хьегI, база, дакх… муьлха дечигаш ю, уьш мича коьчалшна мега а.
– … ЭгIаза жима маргIал хадо а, кагдан а, олхазарийн баннаш дохо а мегар дац, диканаш, – хьоьхура хьуьнхочо берашна…
Муха хадор дара кортош тIе баьццара генаш-гIаш хьоькхуш: «Марша догIийла шу, тхан доттагIий!» - бохуш санна, хьестало маргIалш. Гечдийр дарий ткъа Iаламо дог хьоьстуш, зевнечу эшаршца шайн дахар хестош декачу олхазаршна бохам бича?..


Слайд 12
Дешан х1оттаман дакъош дагалаца

Дешан х1оттаман дакъош дагалаца

Слайд 13 Физминот

Физминот

Слайд 14 Дагахь хаа деза
Суффикс дешан дакъа ду.

Дагахь хаа дезаСуффикс дешан дакъа ду.

Слайд 15 Ц1ердешнийн суффиксаш екъало шина декъе
Дешнийн кеп хийцаран
Дош кхолларан

Ц1ердешнийн суффиксаш екъало шина декъеДешнийн кеп хийцаранДош кхолларан

Слайд 16 Кеп хийцаран суффиксаш дукхахьолахь жималла гойту
Масала: сара –

Кеп хийцаран суффиксаш дукхахьолахь жималла гойтуМасала: сара – сараг, ц1а – ц1елиг,

сараг, ц1а – ц1елиг,


Слайд 17 Дош кхолларан суффиксаша дешнашна керла маь1на ло.
Масала: зурма

Дош кхолларан суффиксаша дешнашна керла маь1на ло.Масала: зурма – зурманча, Атаг1а – атаг1хо

– зурманча, Атаг1а – атаг1хо


Слайд 18 1амийнарг т1еч1аг1дар
Ч1ерийлецархо,
Хьелийозархо
Иччархо
Зурманча
Мангалхо

1амийнарг т1еч1аг1дар Ч1ерийлецархо,ХьелийозархоИччархоЗурманчаМангалхо

Слайд 19 Д1адеша кицанаш Лахара далийна кицанаш т1адамийн метта суффиксаш яхка

Аьлла….

Д1адеша кицанаш Лахара далийна кицанаш т1адамийн метта суффиксаш яхка Аьлла….

дети делахь а, ца аьлла… деши ду.
Дика лула… веш…

а тоьлла
Аьхка 1иллина….. 1ай идда.
Сиха…. – сонта, собор – кхета..


Слайд 20
Лахара далийна кицанаш т1адамийн метта суффиксаш яхка
Аьлларг дети

Лахара далийна кицанаш т1адамийн метта суффиксаш яхкаАьлларг дети делахь а,

делахь а, ца аьлларг деши ду.
Дика лулахо вешел а

тоьлла
Аьхка 1иллинарг 1ай идда.
Сихалла – сонта, собор - кхетам

Айхьа хьайна таллам бе


Слайд 21 Шаьш бинчу балхана мах хадабо суьрташца.

Шаьш бинчу балхана мах хадабо суьрташца.  Ас тахана дика болх

Ас тахана дика болх бира, са цхьа

г1алат дацар!
Ас тахана болх бира, амма кхин а дика
балур бу аьлла хета суна!

Суна тахана хало дара, амма ас шорта
къа хьоьгур ду!

4

3


Слайд 22 «Вота мел йоккха елахь а, цуьнан тата хезар

«Вота мел йоккха елахь а, цуьнан тата хезар дац, нагахь иза

дац, нагахь иза тухуш стаг вацахь, 1илма мел к1орга

делахь а адамашна хуур дац, иза дуьйцуш а, 1амош а стаг вацахь».

Слайд 23 АНАГРАММАШ
мекха нах
къолам

АНАГРАММАШмекха   нахкъолам   рамауг1ар   нал(акха хьакха)

рама
уг1ар нал(акха

хьакха)


Слайд 24 Баркалла!
Аш тахана дика
болх бира!\

Баркалла!Аш тахана дика болх бира!\

Слайд 29 «Йист йоцу х1орд санна,
Бу хьуна шорта
Ша хууш волчунна
Вайн

«Йист йоцу х1орд санна,Бу хьуна шортаШа хууш волчуннаВайн нохчий мотт...»

нохчий мотт...»

Шайхи Арсанукаев

Слайд 30 Ц1ахь бан болх:

Ц1ахь бан болх:

  • Имя файла: prezentatsiya-po-chechenskomu-yazyku-ts1erdeshniyn-suffiksash.pptx
  • Количество просмотров: 221
  • Количество скачиваний: 0