Презентация на тему Сарғаю синдромының диагностикасы

және зерттеулерді дұрыс жүргізу.
Мақсаты:

сарғыштану
2.2.Механикалық немесе бауырастылық сарғыштану
2.3. Гемолиздік немесе бауыр

үстілік сарғыштану
III Қорытынды. IV Пайдаланылған әдебиеттер.

Жоспар:

қанда жиналуы салдарынан пайда болатын синдром. Билирубиннің пайда болуы

мен шығарылуы арасындағы тепе – теңдіктің бұзылуы кез келген сары ауруға тән өзгеріс.

Кіріспе

қызыл қоңыр –сары түс
Гемолитикалық үдерістер кезінде лимно сары түстес

сары
Ұзақ уақыт ішкі және бауырдан тыс билиарлы обструкциялар кезіндегі жасыл және қоңыр сарғыш түстері кездеседі.

Негізгі бөлім

Гемолиздік немесе бауыр үстілік сарғыштану
Даму жолдарына қарай сарғыштықтың

3 түрін ажыратады:

саңырауқұлақ уы, химиялық улы заттар, ішімдік, кейбір дәрі-дәрмектер әсерлерінен

бауыр жасушаларының тікелей бүліністері
Ұзақ мерзімде өттің бауырда іркіліп тұрып қалуы
Тура емес билирубиннің қаннан бауыр жасушаларының қабықтары арқылы тасымалдануын, олардың ішінде глюкурон қышқылымен байланысуын және тура билирубиннің бауыр жасушаларынан өт қылтамырларына шығарылуын қамтаамсыз ететін ферменттердің тектік ақаулары – бауырлық сарғыштану дамуын туындатады.

Бауырлық сарғыштану

нәтижесінде өт жолдары мен қан және лимфалық тамырлардың арасында

тікелей байланыстар пайда болады. Осы байланыстар арқылы өттің бір бөлшегі өт шығаратын өзектерге, екінші бөлшегі қанға түседі. Қабынудың нәтижесінде ісінген бауыр жасушалары өт өзектерін қысып, оның ішекке қарай өтуін бұзады, қанға кері сіңірілуін ұлғайтады.

көрінісі болып қанда және зәрде уробилиногеннің пайда болуы есептеледі.

Өйткені бүлінген бауыр жасушалары уробилиногенді ыдырата алмайды. Сонымен бірге, АСТ, АЛТ, гамма-глутамилтранспептидазаның т.б. ферменттердің қанда деңгейі көтерілуі де бауыр жасушаларының бүліністерін көрсетеді.

Бауырлық сарғыштану 3 сатыда өтеді:

қышқылымен байланысуы бұзылады.
Бауыр

жасушалары бүліністерінен, қан және өт қылтамырларының тұтастығы бұзылудан сау жасушаларда өндірілген өт қантамырларына түсіп, онда өт қышқылдары мен тура билирубиннің деңгйін көтереді. Тура билирубин бүйрек арқылы зәрге шығады, содан зәрдің түсі қою қоңыр болады. Холемия синдромы дамиды. Бауырдың нәруыздар түзу қабілеті бұзылғандықтан қанда альбуминнің деңгейі азаяды.

тура билирубинге айналдыру қабілетін мүлде жоғалтады. Осыдан қанда тура

емес билирубиннің деңгейі көтеріледі, тура билирубин азаяды, уробилиноген толық жоғалады. Артынан бауырлық кома дамиды.

ішекке түсуі азаяды, гипохолия дамиды. Гипохолия,ахолияға қарағанда, ас қорытудың

шамалы бұзылыстарына әкеледі. Бірақ бұл кезде бауыр жасушаларының қабынулық, бүліністік өзгерістері нәтижесінде бауырдың барлық қызметтері соның ішінде әсіресе майлардың, нәруыздардың, көмірсуларының, витаминдердің аралық алмасуы, қорғаныстық, усыздандыру қызметтері және қанның ұю үрдістері бұзылады.

өспемен қысылып немесе ішінен таспен, құрттармен, қою өтпен бітеліп

қалғанда өт ішекке түспейді, ол өзінің жолдарында іркіліп , оның қысымы 2,7кПа астам көтеріледі, өт қылтамырлары керіліп, жыртылады. Содан өт қанға тікелей немесе лимфамен түседі. Осыдан қанда тура билирубиннің мөлшері көтеріледі, адамның терісі мен шырышты қабықтары сарғыштанады. Сонымен бірге, қанда өт қышқылы, қалыпты деңгейі 8-80мкмоль/л, холестериннің мөлшері қалыпты деңгейі 150-250мг пайыз, көбейеді. Зәрмен билирубин және өт қышқылы шығарыла бастайды. Сондықтан зәрдің түсі қою қоңыр болады.

Механикалық немесе бауырастылық сарғыштану

байланысты холемиялық синдром дамиды. Бұл кезде өт қышқылдары:
кезбе

жүйкенің рецепторлары мен орталығын қоздырады, жүректің синустық торабын тежейді, қантамрыларының межеқуатын әлсіретеді. Сондықтан АҚ төмендейді, брадикардия дамиды.
ОЖЖ-не уытты әсер етеді. Осыдан организмнің жалпы әлсіздігі, қызбалығы, көңіл-күйдің тұнжырауы, түнде ұйқы қашып, күндіз ұйқы басуы, бас ауыруы және адамның тез қалжырауы байқалады.
Терідегі сезімтал жүйкелердің аяқшаларын қоздырып, қатты қышыну сезімін тудырады.
Эритроциттердің, лейкоциттердің ыдырауына, қан ұюының әлсіреуіне әкеледі.

ахолиялық синдром дамиды. Бұл кезде ішектерде ас қорытылуы бұзылады.

Ішектерде өт қышқылы болмауынан липаза ферменті әсерленбейді, майлардың эмульсиясы болмайды. Осыдан тағаммен түскен майлардың 60-70%-ы қорытылмай, үлкен дәретпен сыртқа шығарылады. Бұны стеаторея деп атайды. Бұл кезде майлардың сіңірілмеуінен майда еритін витаминдердің сіңірілуі бұзылады. Сондықтан да А,Д,Е,К, витаминдерінің жеткіліксіздіктері дамиды.

ыдырауы есептеледі. Олардың ыдырауының артуы химиялық заттармен, биологиялық улармен

уланғанда, тобы немесе резус факторы бойынша сәйкес емес қан құйғанда, дене күйіктері мне үсіктері кезінде тұқым қуалайтын гемолиздік анемиялар т.б. жағдайларда байқалады.

Гемолиздік немесе бауыр үстілік сарғыштану

көкбауырда, сүйек кемігінде тура емес билирубиннің түзілуін арттырады.

Гемолиздік сарғыштану кезінде холемиялық синдром және ішектерде ас қорытылуының бұзылыстары болмайды. Бірақ бұл сарғыштануға бауырлық және механикалық сарғыштанулар қосылуы мүмкін.

Зәрдің түсі қоңыр-қара түске өзгереді. Нәжістің түсі ақшыл, бозғылт

түстес болады. Ұстама және қалтырау болуы мүмкін. Оң жақ қабырға астындағы ауырсыну. Дене массасының және тәбеттің төмендеуі.

Сарғаюдың симптомдары:

бетінше қабылдауы
Ішімдікті қабылдауы
Дене массасының және тәбеттің төмендеуі
Нәжістің және

зәрдің түсі
Сарғаю синдромы бар адамдармен қарым-қатынасы
Қан құйылғандығы және иньекция қабылдауы
Мамандығы

Сарғаю синдромы бар науқастан анықтау қажет:

жетіспеушілігінің белгілері
- Пальмарлы эритема

- Барабан тәрізді саусақтар
- Тырнақтың ақ түстес болуы
- Гинекомастия

Сарғаю синдромы бар науқасты тексеру:

қабының үлкеюі
Спленомегалия
Іш қуысының үлкеюі
Нәжістің және зәрдің

түсі

өт пигменттері және оның туындылары, қанның биохимиялық анализдері бауыр

және басқа да органдардың жеткіліксіздігін анықтау үшін тағайындалады..

Лабораториялық зерттеулер:

әдістері көп мағлұмат береді. Ультрадыбыстық зерттеу әдістері бауырлық және

бауырастылық сарғаюды анықтауға мүмкіндік береді. Көп жағдайда бұл әдіс өт қабындағы тастарды және гепатомегалияны, диффузды және ошақты қабынуларды анықтауға көмектеседі.

Аспаптық зерттеулер:

Сарғаю синдромы кезінде негізгі медикаментозды ем бауыр зат алмасу

процесін жақсартуға бағытталады. Гепатопротекторлар тағайындалады.
эссенциале форте — 2 капсуладан күніне 3 рет,ампулада 5мл көктамырға
сирепар — ішке 25 мг-нан күніне 3 рет
силибор — 1—2 таблеткадан күніне 3 рет
лив-52 — ішке 90—180тамшыдан немесе 2—3 таблеткадан 3—4 рет
гепатофальк планта — ішке 1—2 капсуладан
силибинин —ішке 0,14 г 2—3 рет
рибоксин — ішке 0,6—2,4 г
тыквеол —ішке 1 шай қасықтан 3—4 рет
метионин — 0,5—1,5 г күніне 3—4 рет
гептрал — бұлшықетке және көктамырға
карсил 1—2 дражеден күніне 3 рет
Механикалық немесе обтурациялық сарғаю кезінде міндетті түрде спазмолитиктер — но-шпа, папаверин, дибазол, платифиллин, ремидон қолданылады.

Емі :

спазмолитиктер — но-шпа, папаверин, дибазол, платифиллин, ремидон қолданылады

шырышты қабықтар мен склераның сары түске боялуы бойынша анықталынады.

Сарғыштанудың түрлерін ажыратуды кесте бойынша талдауды жөн көрдік.

Қорытынды