Слайд 3
I.Quyida keltirilgan elementlardan qaysi biri ishqoriy metall ?
1)
Cu
2) Na
3) Fe
4) Pb
2) Na
Слайд 4
II. Quyida keltirilgan kislotalardan qaysi biri kuchli kislota
1) Nitrat kislota
2) fosfat kislota
3) Sulfat kislota
4) xloridkislota
3)
Sulfat kislota
Слайд 5
III. Erimaydigan asos qaysi ?
1) Cu(OH)2
2) Ca(OH)2
3) Ba(OH)2
4)
NaOH
1) Cu(OH)2
Слайд 6
IV. Suyuq metallmas elementni toping
1) oltingugurt
2) xlor
3) yod
4)
brom
4)brom
Слайд 7
V. Quyidagi moddalardan amfoter oksidni toping
1) FeO
2) CuO
3)
ZnO
4) MgO
3) ZnO
Слайд 8
VI. Uglerodni allotropik shakl o’zgarishini ko’rsating
1) ozon
2) karbonat
angidrid
3) grafit
4) is gazi
3) grafit
Слайд 9
VII. Tabiatdagi uchraydigan mineralni toping
1) bo’r
2) gips
3) kvarts
4)
boksit
1) bo’r
Слайд 10
VIII. Quyidagi keltirilganlardan qaysi biri oksid emas
1) BaO
2)
B2O3
3) H2O2
4) N2O5
3) H2O2
Слайд 11
IX. Faol bo’lmagan metallni ko’rsating
1) rux
2) mis
3) kumush
4)
oltin
4) oltin
Слайд 12
X. Quyidagi moddalar orasida qaysi biri organik birikma?
1)
soda
2) Osh tuzi
3) shakar
4) suv
3) shakar
Слайд 13
XI. Quyida keltirilgan moddalardan qaysi biri galogen emas
1)
bor
2) ftor
3) хlоr
4) astаt
1) bor
Слайд 14
XII. Davriy jadvalda nechta davr bor?
1) beshta
2) oltita
3)
yettita
4) sakkizta
Qo’shimcha savollar
3) yettita
II tur
Слайд 16
XIII. Yagona suyuq metallni ko’rsating
1) litiy
2) аluminiy
3) simob
4)
qalay
3) simob
II тур
Слайд 17
XIV. Eng kuchli elaktrmanfiy elementni ko’rsating
1) vodorod
2) xlor
3)
kislorod
4) ftor
4) ftor
II тур
Слайд 18
XV. Moos shkalasi boyicha eng qattiq moddani toping
1)
кvars
2) olmos
3) коrund
4) grafit
2) olmos
II тур
Слайд 19
XVI. Elektrolitni ionlarga parchalanishi qaysi jarayonda sodir bo’ladi?
1)
elektroliz
2) gidroliz
3) dissotsilanish
4) birikish
3) dissotsilanish
II tur
Слайд 20
XVII. Kalsiy gidroksid texnikada qanday ataladi?
1) o’yuvchi natriy
2)
ohak
3) so’nmagan ohak
4) so’ndirilgan ohak
4) so’ndirilgan ohak
II tur
Слайд 21
XVIII. Eritmadagi osh tuzi qanday ajratib olinadi?
1) filtrlab
2)
Magnit yordamida
3) bug’latib
4) tindirib
3) bug’latib
II tur
Слайд 22
XIX. Kimyoviy reaksiya tezligini nima yordamida tezlashtiriladi?
1) indikator
2)
elektolit
3) ingibitor
4) katalizatоr
4) kаtаlizatоr
II tur
Слайд 23
II tur
Toifalar bo’yicha savollar
(fanlararo bog’lanish)
Kimyo va adabiyot
Kimyo
va biologiya
Buyuk kimyogar olimlar
Kundalik turmushda kimyo
Kimyoviy jihozlar
Kimyo va geografiya
Kimyoviy
belgilar
Kimyo va tibbiyot
Kimyo va fizika
Kimyo va atrof muhit
III tur
Слайд 24
Kimyo va adabiyot
М.V.Lomonosov ushbu tabiiy silikat mahsulotiga atab
oda yozgan
Аntuan Sent-Ekzuperi bu modda haqida shunday deb yozgan
edi: «Sen – hayotsan!»
Fantast-yozuvchi Belyaev fikricha, savdogar ushbu modda bilan savdo qilgan.
Dante Aligyeri do’zaxda o’sha moddani hidi keladi deb xato qilgan, aslida bu modda hidsiz
Uglerodning allotropik shakl o’zgarishi ko’p detektivlarda qonli to’qnashuvlarga sabab bo’ladi.
Toifalar ro’yhati
Слайд 25
Kimyo va biologiya
O’simliklardagi hayotiy jarayon quyidagi reaksiyada o’z
aksini topgan: 6CO2 + 6H2O = C6H12O6 + 6O2.
Vena
qon tomiri ushbu moddaga to’yingan
Havo tarbiga kiradigan ushbu gazni faqat (клубенько вые бактерии)bakteriyalar qayta ishlab chiqara oladi.
Oqsillarni chirishi natijasida atmosferaga ushbu zaharli gaz (palag’da tuxum hidi keladigan gaz) ajralib chiqadi.
Kraxmal og’iz bo’shlig’ida fermentlar ta’sirida ushbu moddaga aylanadi.
Toifalar ro’yhati
Слайд 26
Buyuk kimyogar olimlar
Atom-molekular ta’limotni yaratgan mashur
rus olimi kim ?
Ko’pchilik uni taniqli kompozitorligini bilishadi,
lekin kamchilik biladi uni ajoyib kimyogarligini.Bu olim kim?
Metallarning kuchlanish qatorini yaratgani uchun ushbu qatorni shu olim nomi bilan atalgan...
Qaysi shved olimi kimyoviy belgi(simvol)ni yaratgan.
Atom va molekula tushunchasini fanga kiritgan, 20 dan ortiq elementning atom massasini hisoblab topgan olim kim?
Toifalar ro’yhati
Слайд 27
Kundalik turmushda kimyo
Natriy gidrokarbonatning turmushda ishlatiladigan ikkinchi nomi…
Moy
bo’yoqda ifloslangan qo’lni, ushbu oziq-ovqat mahsuloti yordamida ketkazish mumkin…
Ushbu
metalldan tayyorlangan idishda ishqoriy eritmani saqlab bo’lmaydi…
Meva va sharbatlardan hosil bo’lgan dog’ni ushbu tibbiyot preparati yordamida ketkazish mumkin…
Tajribali uy bekasi bu mahsulotni taom tayyorlashda, dazmolni tozalashda, yog’ dog’larini ketkazishda, nohush hidlarni yo’qotishda ham ishlatadi…
Toifalar ro’yhati
Слайд 28
Kimyoviy jihozlar
Nemis olimi Kol’be sharafiga nomlangan kimyoviy idish…
Suyuqlik
hajmini o’lchash uchun ishlatiladigan idish nomi…
Distillangan suv olish uchun
foydalaniladigan asbob nomi…
Kolba va probirka kabi jihozlarni mahkamlaydigan asbob nomi…
Bir-biriga qoshilmaydigan suyuqlik(yog’ va suv)ni ajratish uchun ishlatildigan jihoz nomi…
Toifalar ro’yhati
Слайд 29
Kimyo va geografiya
Yer yuzida eng ko’p tarqalgan element…
Aynan
shu modda «yer qalqoni» vazifasini bajaradi…
Ushbu shaharni tarjimasi «kumush»
ma’nosini anglatadi…
Bu moddani ayniqsa metallurgiya sohasida ko’p ishlatilgani bois «sanoat noni»deb atashadi
Bu rangli metall tarkibida- Boksit va nefelin природные источники этого
Toifalar ro’yhati
Слайд 30
Kimyoviy belgilar (simvol)
Grekchadan tarjima qilganda «yashil» ma’nosini bildiradigan
element nomi…
Avval quyoshda so’ngra yerda kashf qilingan element.
Qadimgi shumer
tilida bu metall nomi «fazoviy»,samodan yo’g’ilgan ma’nosini anglatadi.В переводе с древнего языка шумеров название этого металла означает «небесный», «капнувший с неба».
Davriy jadval yaratuvchisi sharafiga nomlangan element…
Davriy jadavalda muqim joyiga ega bo’lmagan element…
Toifalar ro’yhati
Слайд 31
Kimyo va tibbiyot
Bu gazning suvdagi eritmasi nashatir spirti
deyiladi
Bu element yetishmasligi natijasida qalqonsimon bezi kasalligi (buqoq) vujudga
keladi
Gemoglobin tarkibiga kiruvchi element…
Kariyesga qarshi kurashish uchun bu element birikmasidan tish pastasi tayyorlanadi
Ushbu moddalar yetishmasligi (kichik dozada bo’lsa ham)moddalar almashinuvini buzilishiga va o’limgacha olib keladi
Toifalar ro’yhati
Слайд 32
KIMYO VA FIZIKA
Kimyoviy tok manbalari …
Uran va uranga
o’xshash xossalarni namoyon qiluvchi transuran…. elementlar
Kimyoviy reksiyaning issiqlik
effekti ushbu energiyaning o’zgarishiga bog’liq…
Elektr toki yordamida oddiy va murakkab moddalarni olish…
Dastlab «Х» nurlar deb atalib keyinchalik nomi o’zgartirilgan nurlar
Toifalar ro’yhati
Слайд 33
Kimyo va atrof muhit
Avtomobildan chiqayotgan chiqindi gaz tarkibidagi
…metall birikmasii havoni ifloslantiradi
Ozon qatlamini yemiruvchi moddalar…
Hozirgi vaqtda
kumush XIX asrdagidek qimmabaho hisoblanmaydi, chunki havoda tez qorayadi. Nima sababdan bu tez sodir bo’lyapti
Karbonat angidridni atmosferada to’planishini ekologlar …deb atashadi
Oltingugurt va azot oksidlari atmosferada yig’ilib… deb atalgan ekologik muammoni keltirib chiqaradi.
Toifalar ro’yhati
Слайд 34
II shart natijalari e’lon qilinadi. Beshta eng zo’r
ishtirokchi aniqlangandan so’ng , yutqizgan ishtirokchilarga sovrinlar beriladi.
Слайд 35
III shart: anorganik moddalarning tibbiyotda qo’llanilishi
Слайд 36
Tinchlantiruvchi vosita, bosh miya qobigidagi qo’zg’alish va tinchlantirish
jarayonlarini me’yoriga keltiruvchi vosita sifatida ishlatiladigan moddaningng nomi qanday
ataladi?
а) natriy bromid,
b) natriy xlorid,
c) natriy gidrokarbonat,
d) kalsiy xlorid.
Слайд 37
“Kuldiruvchi gaz” deb ataluvchi narkoz sifatida ishlatiladigan moddaning
formulasi qanday?
а) azot (I)oksidi,
b) azot (II) oksidi,
c)
azot (IV) oksidi d) azot (V)oksidi
Слайд 38
Qon to’xtatuvchi modda sifatida - qon ketganda, asabiylashganda
(nevroz)- tinchlantiruvchi, bronxial astmada va sil kasalligida (tuberkuloz) ishlatiladigan
moddaning nomi qanday ataladi?
а) ammoniy xlorid,
b) kalsiy xlorid,
c) kaliy yodid,
d) bariy sulfat.
Слайд 39
Surtma-malham tayyorlashda ishlatiladigan antiseptik sifatida ishlatiladigan moddaning nomi
qanday ataladi?
а) magniy oksidi,
b) kalsiy oksidi,
c) rux
oksidi,
d) aluminiy oksidi.
Слайд 40
Oshqon-ichak kasalliklarida rentgen tahlilida ishlatiladigan «Bariyli bo’tqa» (Баритова
каша) deb atalgan kimyoviy modda bu….
а) bariy sulfat,
b)
natriy sulfat,
c) kalsiy sulfat,
d) simob sulfat.
Слайд 41
. Kamqonlik «Anemiya»da ishlatiladigan moddaning nomi qanday ataladi?
а)
mis (II) sulfat,
b) temir (II) sulfat,
c) rux
sulfat,
d) kalsiy glukonat.
Слайд 42
Zaharlanishda, oshqozon kislotasini kislotaliligi oshganda, meteorizmda ishlatiladigan moddaning
nomi qanday ataladi?
а) aktivlangan ko’mir, b) asetilsalitsil kislota, c)
kalsiy glukonat,
d) penitsillin.
Слайд 43
Yurak faoliyatini boshqaruvchi, aritmiyaga qarshi ishlatiladigan moddaning nomi
qanday ataladi?
а) kaliy xlorid,
b) natriy xlorid,
c) temir
(III) xlorid, d) kalsiy xlorid.
Слайд 44
Stomatologiyada tishdagi nervni o’ldirish maqsadida ishlatiladigan moddaning nomi
qanday ataladi?
а) bariy oksidi,
b) kalsiy oksidi,
c) mishyak
(III) oksidi
d) aluminiy oksidi.
Слайд 45
. Vodorod peroksidning necha foizli eritmasi- stomatit va
angina kasalliklarida tomoq chayish uchun ishlatiladi?
а) 1%, b) 3%,
c) 5%, d) 30%.
Слайд 46
III shart natijalari e’lon qilinadi. Uchta eng zo’r
ishtirokchi aniqlangandan so’ng , yutqizgan ishtirokchilarga sovrinlar beriladi.
Слайд 47
IV shart: organik moddalarning tibbiyotda qo’llanilishi
Слайд 48
Ekstrakt, emulsiya, nastoyka tayyorlashda ishlatiladigan antiseptik moddaning nomi
bu…
а) etil spirt, b) glitserin, c) metil spirt,
d) formalin.
Слайд 49
Teriga tekkanda qizarish, achishish keltirib chiqaradigan chumolida, gazandao’t
tarkibida uchraydigan….kislota
а) sirka, b) shovul, c) chumoli, d)
limon.
Слайд 50
…kislota- ishqordan zaharlanishda ishlatiladi
а) sirka, b) shovul,
c) chumoli, d) limon.
Слайд 51
Kimyoviy kuyishda, og’ir metall tuzlari bilan zaharlanganda ishlatiladigan
moddaningng nomi qanday ataladi?
а) tal’k, b) glukoza, c) kraxmal,
d) oltingugurt.
Слайд 52
Yurak hurujlarida- …qon tomirni kengaytiruvchi vosita sifatida ishlatiladi
а) bromgeksin, b) analgin, c) aspirin,
d) validol
Слайд 53
.
а) korvalol, b) streptotsid, c) analgin, d)
penitsillin.
Bosh og’rigi, radikulit, miozit, nevralgiya, revmatizm kabi kasalliklarda og’riq
qoldiruvchi vosita sifatida ishlatiladigan moddaning nomi qanday ataladi?
Слайд 54
Stomatologiyada o’griqsizlantiruvchi vosita sifatida ishlatiladigan moddaning nomi qanday
ataladi?
а) lidokain, b) eritromitsin, c) naftizin, d) parasetamol.
Слайд 55
Surtma-malham tayyorlashda asos sifatida ishlatiladigan organik moddaning nomi
qanday?
а) etanol, b) glitserin,
c) kraxmal, d) parafin.
Слайд 56
Dastlab jarroxlikda ishlatilgan antiseptik modda….
а) fenol, b)
glitserin, c) chumoli kislota,
d) benzol.
Слайд 57
Narkotik bo’lmagan analgetik…
а) etanol,
b) morfin,
c) azot
(I) oksidi,
d) analgin.
Слайд 58
IV shart natijalari e’lon qilinadi. Bitta eng zo’r
ishtirokchi aniqlangandan so’ng, yutqizgan ishtirokchilarga sovrinlar beriladi.Yutgan g’olib ishtirokchiga
«Zukko kimyogar» nomi beriladi va qimmatbaho sovrin bilan taqdirlanadi.