Презентация на тему по химию на тему АЛКАНДАР

Si 1s 22s 22p 63s 23p2
Тұрақты 3 изотопы – 28Sі, 29Sі және 30Sі бар.
 Жер қыртысындағы мөлшері 29,5%.
Табиғатта оттектен кейінгі

көп тараған элемент
Кремний (лат. Sіlіcіum) “металл емес” дегенді білдіреді.

орыс ғалымы Н.Н. Бекетов төрт хлорлы кремний мен мырыштыәрекеттестіріп жеке бөліп алған.
Гей-Люссак
Л.Ж.

Тенар 

г/м3, балқу t 1420С, қайнау t 2600С-қа жуық. Өнеркәсіпте Кремний кремнеземді

қыздырып, кокспен тотықсыздандыру, ал таза кремний төрт хлорлы кремнийді мырыш буыментотықсыздандыру арқылы алынады.
Қыздырғанда сутектен басқа кез-келген бейметалмен қосыла алады. Төменгі температурада инертті. Таза кремний темір, мыс, алюминий, қорғасын қорытпаларында қолданылады. Ол мұндай қорытпалардың қышқылдарға төзімді, мықты,электрлік жәнемагниттік қасиеттерін арттырады.
Кремний тау хрусталі немесе кварц (Si02) құрамында болады; ол (Si) қиын балқитын, металдық жылтыры бар, сұр түсті қатты зат. Оның каттылығы алмаздан төмендеу.
Аморфты кремний коңыр түсті ұнтақ, реакцияға түсуі оңай зат.

оттекпен тұрақты қосылысы, ақ түсті қатты зат; балқу t

1728С, қайнау t 2590С. Қышқылдарға төзімді (балқытқыш қышқылда ғана ериді). Жоғары температурада оттек, хлор, сутек, көміртекпен реакцияға түседі. Табиғатта кристалды және аморфты түрінде кездеседі. Кристалды түрінің ең негізгісі – кварц минералы, оның түссіз мөлдіркристалдары тау хрусталі деп аталады. Тау хрусталі әр түрлі қоспаларға байланысты түрлі-түсті болады. Оның жасылдауы – аметист, күңгірттеуі топаз деп аталады. Аморфты Кремний (ІV) оксиді табиғатта аз таралған, ол трепел, инфузор топырағы деп аталатын тау жыныстарының құрамында болады. Химиялық қасиеттері бойынша Кремний (ІV) оксиді қышқылдық оксидтерге жатады. Қалыпты жағдайда сумен әрекеттеспейді. Қыздырғанда негіздік оксидтермен, сілтілермен, карбонаттармен әрекеттеседі. Кремний (ІV) оксиді таза кремний және оның қосылыстарын алу үшін, шыны, отқа төзімді бұйымдар жасауда, жасандысиликаттар дайындауда қолданылады.[1]

Кремний (ІV) оксиді

Кварц әйнегі

жасау
Медицинада
Терезе шынысы
Қыш бұйымдар алу
Күн батереясы, фотоэлементтер
Электроника

2 валентті қосылыстары сирек кездеседі. Кремнийдің негізгі қосылысы –

кремний (ІV) оксиді суда ерімейді және онымен әрекеттеспейді. Сондықтан кремний қышқылын жанама жолмен калий немесе натрий силикаттарының ерітіндісіне қышқылмен әсер етіп алады: SіO32-2H+H2SіO3 H2SіO3 – өте әлсіз қышқыл, суда аз ериді. Қыздырғандакөмір қышқылы тәрізді оңай ыдырайды. Кремний қышқылдарының тұздарын силикаттар деп атайды. Жер қыртысы, негізінен, кремний оксиді мен әр түрлі силикаттардан тұрады. Табиғи силикаттардың құрамы мен құрылысы күрделі болады. Табиғи силикаттарға: дала шпаттары, слюда, асбест, каолинит, т.б. жатады. 

mH2O SiO2 · H2O→H2SiO3 метакремний қышқылы SiO2 ·

2H2O→H4SiO4 ортакремний қышқылы 3SiO2 · 2H2O→H4Si3O8 трикремний қышқылы

алу: 1. Na2SiO3 + H2SO4 = Na2SO4+H2SiO3↓

SiO3ˉ+2H⁺= H2SiO3↓ 2. Кремний қышқылдары кремнийдің кейбір қосылыстарын гидролизінен түзіледі (SiS2 )n + H2O → H4SiO4

– тұтқырлығы жоғары оттексіз

қосылыстар мен оксидтер қоспаларының балқымасын салқындату нәтежиесінде алынатын аморфты қатты зат. Кристалдық заттарға тән торлар шыныда жоқ. Шынының белгілі бір балқу температурасы жоқ. Қыздырғанда 450˚С - тан бастап біртіндеп жұмсарады, 1000-1400˚С арасында сұйықтыққа айналады. Шыны бірден қатпайды, тек біртіндеп қоюланып қатады.

цемент зауыты;
Өскеменде - «Аютас» зауыты;
Ақтөбе, Таразда - шыны ендірісі;
Ленгер, Есік, Өскеменде - кірпіш зауыттары бар.