Презентация на тему Анафилактикалық шок

гемодинамикалық бұзылыстарға, сондай-ақ басқа ағзалар мен жүйелер қызметінің бұзылуына

ұласатын, аллергенмен қайта жанасуға қарсы туындаған жіті жүйелік аллергиялық реакция 

теңіз тағамдары, жаңғақтар, бал, сүт, жұмыртқа, бұршақтар және т.б.);
Дәрілік

(анальгетиктер, антибиотиктер, сульфаниламидтер, витаминдер және т.б.);
өсімдіктердің тозанына;
тұрмыстық (латекс, парфюмерия, тұрмыстық химия, шан, ұй жануарларының жүні);
жәндіктердің тістегенінен ағзаға түскен заттарға; үлкен ұлпалар үстінде антигеннің IgE байланыс;
активтелген үлкен ұлпалардан медиаторлардың босауы (гистаминнің, простагландиндердің, лейкотриендердің, тромбоциттердің активация факторлары және т.б.);
аллергиялық реакцияның сыртқы көрінісі тез дамуына (ерте фазасы) әкелетің тіндерге және мүшелерге медиаторлардың әсері;
6-8 және одан көп сағаттан кейін соңғы фазасы дамуы мүмкін, аллерген әсер ететін орында басқа ұлпалармен қайта медиаторлардың шығарылуы.

гемодинамикалық (коллаптоидтық); ·                   асфиксиялық; ·                   церебралды; ·                   абдоминалды. Ағымы бойынша [1,2]: ·                   жіті қатерсіз; ·                  

жіті қатерлі; ·                   ұзаққа созылған; ·                   қайталанатын (рецидивті); ·                   абортивтік. Ауырлық дәрежесі бойынша [1]: ·                   I дәрежесі; ·                   II дәрежесі; ·                   III дәрежесі; ·                   IV дәрежесі.

және мазасызданумен белгісіз ауырлық сезімдері (үрейлену, өлімнен қорқу, «қалақаймен

күйдіру» немесе «ыстық қарып өту») түріндегі жіті туындайтын дискомфорт жағдайы; ·                   күрт әлсіреу, бастың айналуы; ·                   естің (сананың) бұзылуы; ·                   басқа, тілге және бетке келетін қанның толысуын сезіну; ·                   беттің, қол мен бас терісінің шаншуын және қышуын сезіну; ·                   бастың ауыруы; ·                   қинала тыныс алу; ·                   жанға батарлық жөтел; ·                   жүрек тұсындағы ауырсынулар немесе жүрек соғысы; ·                   төс артындағы ауырлық немесе кеуде қуысын қысу сезімі; ·                   лоқсу, құсу; ·                   құрсақ қуысындағы ауырсынулар.    

дамитын гемодинамикалық бұзылыстардың басым түсуімен): жүрек тұсындағы күшті ауырсынулар. ·                   асфиксиялық нұсқасы: жөтел; дауыстың

қырылдауы; тұншығу. ·                   церебралды нұсқасы: қорқудың/қозудың пайда болуы; ·                   абдоминалды нұсқасы («жалған жіті қарын» деп аталатын симптоматиканың дамуымен): эпигастральді аймақтардағы жанға батарлық ауырсынулар. Шоктың жіті қатерлі ағымы кезінде шағымдар кезеңі болмайды. Кенеттен естен танып, жүректің тоқтауы және клиникалық өлім болады [1].

белсенділігі жоғары дәрілік препараттарды қабылдау; ·                   дәрілік заттарды ұзақ уақыт,

әсіресе, қайталау курстарымен қолдану; ·                   депо-препараттарды пайдалану; ·                   полипрагмазия; ·                   дәрілік және химиялық заттармен ұзақ уақыт кәсіптік жанасыу

(шеткі тамырларды); тахикардия (сирек - брадикардия, ырғақсыздық (аритмия)); жүрек үні қатаң; АҚ

жылдам төмендейді (ауыр жағдайларда ДАҚ анықталмайды); тыныс алудың бұзылуы (алқыну, ауыздан көбік ағумен қиналып карлыға тыныс алу); қарашықтар үлкейген және жарыққа жауап қайтармайды. ·                   гемодинамикалық (коллаптоидтық) нұсқасы: АҚ күрт төмендеуі; тамыр соғуының әлсіз болуы және оның жиі жоғалып кетуі; жүрек ырғағының бұзылуы; шеткі тамырлардың спазмы (бозару) немесе олардың кеңеюі (жайылған «жалынды гиперемия») және микроайналым қызметінің бұзылуы (тері жабындарының мәрмәрлығы, цианоз). ·                   асфиксиялық нұсқасы: ларинго- және/немесе бронх спазмының дамуы; тыныс алудың ауыр жіті жеткіліксіздігі белгілерінің пайда болуымен көмейдің ісінуі; айқын гипоксиямен респираторлық дистресс-синдромның дамуы.         церебралды нұсқасы: құрысу синдромының дамуы; психомоторлық қозу; науқас есінің (санасының) бұзылуы; тыныс алудың ырғақсыздығы (аритмия); вегетативтік-тамырлық бұзылыстар; менингиалдық және мезенцефалдық синдромдар. ·                   абдоминалды нұсқалары: ішпердені тітіркендіру белгілерінің болуы

тиісті қарқынды терапияның ықпалымен толық тоқтатылады. ·                   жіті қатерлі: АҚ жылдам төмендеп

кететін  (диастолалық — 0 мм рт. ст. көрсеткішіне дейін) жіті басталумен, есінің (сананың) бұзылуымен және бронх спазмы құбылыстары бар тыныс алу жеткіліксіздігі симптомдарының өрістеуімен сипатталады; аталмыш нысаны қарқынды терапияға жеткілікті резистентті болып табылады және өкпенің ауыр ісінуінің, АҚ берік құлдырауының және терең коматоздық жай-күйдің дамуымен өрістейді; АШ неғұрлым жылдам дамыса, өлімге әкеліп соқтыруы мүмкін ауыр АШ дамуының мүмкіндігі соғұрлым жоғары (сондықтан адекватты терапия жүргізіліп отырған кездің өзінде АШ-тың бұл ағымына жағымсыз нәтиженің болуы тән. ·                   ұзаққа созылған ағымы: бастапқы белгілері кәдімгі клиникалық симптомдармен шапшаң дамиды, шокқа қарсы белсенді терапия уақытша және ішінара әсер береді; кейін клиникалық симптоматика онша жіті болмайды, бірақ емдік шараларға резистенттілігімен ерекшеленеді. ·                   қайталанатын ағымы: симптомдарды алғашқы тоқтатқаннан кейін қайталанған жай-күйдің туындауы тән, салдарлы соматикалық бұзылыстар жиі туындайды. ·                   абортивтік ағымы: шок тез өтеді және қандай да бір дәріні қолданбай-ақ жеңіл тоқтатылады.

(САҚ және ДАҚ қалыпты мөлшерден 20-40 мм рт.ст. төмен); ·                   аурудың

алдын ала хабаршылардан басталуы (бөртулер, тамақтық жыбырлауы және т.б.); ·                   есін біледі (санасы сақталған); ·                   жүректің қызметі сақталған; ·                   шокқа қарсы терапияға жеңіл көнеді; ·                   жеңіл дәрежедегі АШ ұзақтығы бірнеше минуттан бірнеше сағатқа дейін. II дәрежесі: ·                   САҚ 90-60 мм рт.ст. шегінде, ДАҚ 40 мм рт.ст мөлшеріне дейін; ·                   есін жоғалтудың болмауы; ·                   алқыну; ·                   асфиксия (көмейдің ісінуінің салдарынан); ·                   тахикардия, тахиаритмия; ·                   шокқа қарсы терапияға жақсы көнеді.

0 мм рт.ст шамасында; ·                   цианоз; ·                   біртіндеп есін жоғалту; ·                   құрысу

синдромы; ·                   тамырдың дұрыс емес, жіп тәріздес соғуы; ·                   шокқа қарсы терапияның әсері аз. IV дәрежесі: ·                   клиникасы шапшаң дамиды; ·                   бірден есін жоғалту; ·                   АҚ айқындалмайды; ·                   шокқа қарсы терапияның әсері болмайды; ·                   5-40 минуттың ішінде өлімге әкелетін нәтиже болады. Мыналардың: ·                   демиелинизациялаушы үдерістің; ·                   аллергиялық миокардиттің; ·                   гепатиттің; ·                   невриттің кейінгі асқынулары дамуы мүмкін.

рентгенологиялық зерттеу алдында анамнез жинау әдістемесі: ·                   этиологиялық маңызы бар

аллергендерді қамтитын дәрілік заттарды, тағам өнімдерін алып тастау мақсатымен аллергологиялық анамнезді жинау; ·                   фармакологиялық анамнезді жинау (премедикация мәселесін және тағайындаудан және пайдаланудан алып тастау керек болатын препараттар немесе олардың туындалары, айқасқан реакция беретін қасиеттері бар препараттар туралы ақпарат жинау мәселесін шешу мақсатымен); ·                   ауырлаған аллергологиялық анамнез кезінде келесі деректерді нақтылау қажет: қай препаратқа реакция дамыды; препаратты енгізу жолы; препарат не үшін қолданылды; препарат қандай мөлшерде қолданылды; реакцияның клиникалық көрінуі; дәрілік затты қабылдағаннан кейін қандай уақыт аралығында реакция туды; реакция немен тоқтатылды; бұрын дәрілік заттарға реакциялар болды ма; реакциядан кейін осы топтағы препараттар қолданды ма; қандай препараттарды қабылдайды және жақсы көтереді.

нұсқаулар болмаған кезіндегі дәрілік препараттармен тері тесттері ақпараты жоқ

және көрсетілмеген; ·                   себептік маңызы бар аллергенді нақтылауға бағытталған барынша егжей-тегжейлі аллергиялық зерттеуді жіті реакцияны тоқтатқаннан кейін және қасарыс (рефрактерлік) кезеңі аяқталғаннан соң өткізеді, диагностикалаудың зертханалық әдістерін пайдаланған дұрысырақ болады; ·                   оң фармакологиялық анамнез кезінде дәрілік аллергия диагнозын нақтылау үшін күдікті препаратпен провокациялық тесттер: тері, тіласты және толық терапевтік мөлшердегі тесттер жоспарланған тәртіпте, тек қана көрсетімдер бойынша, реанимация және қарқынды терапия блоктарына жақындатылған жағдайларда аллерголог–иммунолог дәрігермен өткізіледі, өйткені анафилаксиялық шоктың даму мүмкіндігі жоққа шығарылмаған. Медициналық кабинеттерді жарақтандыруға қойылатын талаптардың сақталуы: ·                   шокқа қарсы жинақтың және анафилаксия дамуы кезінде алғашқы көмек көрсету жөніндегі нұсқаулықтың тек емшара бөлмелерінде ғана емес, гистамин бөлінуін ынталандырушы әсерге ие препараттарды қолданумен диаггностикалық зерттеулер (мысалы, рентгенді-контрастық зерттеулер) жүргізілетін кабинеттерде де, стоматологиялық кабинеттерде де міндетті түрде болуы [3]. Фармакотерапия қағидаларын сақтау: ·                   полипрагмазиядан сақтану; ·                   ДЗ тек көрсетімдер бойынша ғана тағайындау; ·                   ДЗ енгізгеннен кейін пациентті кемінде 30 минут бойына бақылау;  

реакцияны тоқтату жөніндегі ұсынымдарды түсіндіру қажет; ·                   дәрілік препараттарға, жарғаққанатты

жәндіктердің шағуына және тағам өнімдерін анафилаксиясы бар пациентті шокқа қарсы, 1,0 мл ампулалардағы 0,1% адреналин гидрохлоридін қамтитын жинақпен қамтамасыз ету; ·                   себептік маңызы бар немесе айқасқан реакция беретін дәрілік заттарды қолданбау (бұл ретте дәрілік заттың әртүрлі фармацевтикалық компаниялармен өндірілетін синонимдерін ескеру); ·                   себептік тағам өнімін тұтынбау; ·                   жарғаққанатты жәндіктердің шағуынан сақтану және т.б. Ауырлаған аллергологиялық анамнезі бар пациенттердің медициналық құжаттамасын таңбалау: ·                   науқастың амбулаторлық және/немесе стационарлық картасының сыртқы бетінде аллергиялық реакция тудырған дәрілік затты, реакция болған күні мен оның клиникалық көрінуін көрсету қажет. Десенсебилизациялаушы терапия: ·                   себептік маңызы бар дәрілік затты өмірлік көрсетімдер бойынша қолдану қажеттілігі кезінде; ·                   аллерголог-иммунолог дәрігердің бақылауымен жүргізіледі.