Слайд 2
КІРІСПЕ
НЕГІЗГІ БӨЛІМ
Этиологиясы
Патогенезі
Мешел ауруына әсер ететін факторлар
Мешел ауруның
жіктелуі және клиникасы
Диагностикасы
Профилактика
Емі
Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер
ЖОСПАР
Слайд 3
Рахит
– ерте жастағы балалардың сүйек тініңдегі минерилизация процесінің
бұзылысынан және витамин «D» дефицитінен пайда болатын полиэтиологиялық ауру.
Қазіргі кездегі көзқарас бойынша мешел — өсіп келе жатқан организмнің Са мен Р қажеттілігі мен оны организмге жеткізетін жүйелердің арасындағы уақытша сәйкессіздік әсерінен болатын ауру. Мешел – 2 жасқа дейінгі балалардың арасында жиі кездесетін ауру.
Слайд 5
Пайда болуына жағдай туғызушы факторлар
Күн сәулесінің жеткіліксіздігі;
Тағамдық факторлар: ерте жасанды және аралас тамақтандыру, қосымша тағамды
кеш енгізу,
жеміс-жидектер мен ботқалардың жетімсіз болуы;
Шала туғандық;
Қозғалыс белсенділігінің жеткіліксіз болуы;
Жүктілік барысының асқынуы;
Бір жасқа дейінгі балалардың аурулармен ұзақ және ауыр дәрежесімен ауруы;
Ұзақ уақыт дірілге қарсы ем қабылдау;
Сіңірілудің бұзылу синдромы ;
Тұрақты ацидозбен жүретін аурлар;
Слайд 6
Күн сәулесі жеткіліксіздігі
Алиментарлы фактор
D витамині жеткіліксіздігі
Ca ішекте сіңірілуі↓
Цитрат синтезі↓
Белок ж/е т.б зат алмасу бұзылыстары
гипокальцемия
Гипофосфатемия
ацидоз
аминоацидурия
Кологен синтезі
бұзылысы
Қалқанша маңы безі ↑
Бүйректе фосфаттар реабсорбциясы ↓
остеокласт↑
остеобласт↓
Сүйек Деминерализациясы
Сүйек түзілу↓
остеопатия
Б/Е гипотониясы
ЖЖ бұзылысы
АІЖ бұзылысы
Слайд 7
Мешелдің жіктелуі /И.М.Воронцов
Слайд 8
Жеңіл дәрежедегі мешел (1 дәреже):
Нерв жүйесі жағынан /мазасыздық, ұйқысының бұзылуы, тершеңдік және басқа
да нейро-вегетативті белгілер/ және
Сүйек жағынан /тершеңдіктің әсерінен желке шаштарының түсуі, үлкен еңбектің қырларының жұмсаруы және басыңқы болуы, жеңіл краниотабес, сонымен бірге аздаған бұлшықет гипотониясымен сипатталады.
Баланың психомоторлық дамуы жасына сай, репарация соңының толық сауығу болады, өтуі тек жедел. Жеңіл дәрежедегі мешел процеске тек бас сүйектерінің қатысуымен жүреді.
Слайд 10
Орташа дәрежедегі мешел (2 дәреже):
Сүйек
жүйесінің айқын көріністерімен (остеопороз, остеомаляция, остеоидты гиперплазия, сүйек өсуінің
гипоплазиясы),
Бұлшықет гипотониясымен,
Нерв және қан түзу жүйесінің өзгеруімен (гипохромды анемия) жүреді.
Сонымен бірге ішкі органдардың қызметінің бұзылуы болады /өкпеде жиі қабыну аурулары, асқазан-ішек трактісінде– тәбеттің бұзылуы, аздаған гепатоспленомегалия және т.б./, қанда – гипофосфатемия, гипомагниемия, гипокальциемия.
Көп жағдайда баланың физикалық дамуы бұзылмайды, бірақ психомоторлық дамуы кешігеді. Өтуі жедел, жеделдеу, рецидивті болуы мүмкін.
Слайд 12
Ауыр дәрежедегі мешел (3 дәреже):
Сүйектегі
айқын деформациялармен,
Нерв жүйесі жағынан (әлсіздік, апатия, психомоторлық дамуда
біршама артта қалу, тәбетінің төмен болуы, ұйқысының бұзылуы)
Ауыр бұлшықет гипотониясы,
Орташа және ауыр дәрежедегі анемия,
Зат алмасу жағынан /декомпенсацияланған ацидоз, гипостатура/,
Ішкі органдар жағынан айқын гепатоспленомегалия, рецидивті пневмония, ішек дисфункциялары т.б өзгерістермен жүреді.
Слайд 14
Ерте рахит 3ай-1жастағы нәрестелерде
Кеш рахит 3-6 жастағы балаларда
Витамин
Д тәуелді рахит
Витамин Д резистентті
Остеомаляция ересектерде болатын рахит
Рахит
формалары
Слайд 18
Емі
Мешел кезіндегі емдеу шараларының мақсаты бұл кальций-фосфор алмасуының
көрсеткіштерін қалыптастыру, метаболикалық ацидозды жою, витамин Д жетіспеушілігін жою.
Мешелді емдеу комплексті болуы қажет және мешелге бейімдейтін барлық факторларды жоюға бағытталуы керек.
Міндетті түрде балаға оның жасына сай дұрыс күн тәртібін ұйымдастырып, әр түрлі тітіркендіргіштерді (қатты жарық, шу т.б.) жою қажет. Таза ауада жеткілікті болып, бөлмені жиі желдетіп отыру керек. Емдік шынықтыру, массаж, гигиеналық ванна қабылдаудың маңызы зор.
Слайд 19
ҚОРЫТЫНДЫ
Мешел кезінде болжам оның ауырлық дәрежесі мен ерте
анықталуына байланысты болады. Бастапқы кезде анықталған және дұрыс емделген
мешел ешқандай салдар қалдырмайды. Емделмеген мешел қаңқаның ауыр деформацияларына, нервті-психикалық және физикалық дамудың тежелуіне, пневмония мен асқазан-ішек трактісінің ауруларының ауыр өтуіне әкеледі.