Презентация на тему Соматикалық аурулары бар науқастарға психотерапиялық және анестезиялогиялық көмек көрсету

және оның алдын алу.
Жергілікті анестезия түрлері, қолдану көрсеткіші.
Заманауи анестетиктер

турлері.
Анестезия қолданғанда қателіктермен асқынулар, жою жолдары.

психологиялық жағдайы ескерілмесе,жүргізілген ем толық өткізілді деуге болмайды.Бұл тістерін

жоғалтқан науқастарды ортопедиялық емдеуге толық қатысы бар деуге болады.Себебі толық немесе жартылай тісінен айырылған науқас психологиялық жарақаттаушы факторларға тап болады(адамдармен қарым-қатынас жасау қиындығы,тағамды толық шайнай алмай қиналу,сыртқы көрінісінің эстетикалық бұзылыстары және т.б.).Осындай науқастарда осы факторлардың әсерінен неврозды реакциялар мен невроздар дамиды.Сол себептен дәрігер бірінші қабылдаудан бастап науқаспен жақсы қарым –қатынас орната және сеніміне кіре білуі керек.Сол кезде ғана ем нәтижесі дәрігер үшін де науқас үшін де жақсы жәрежеде болмақ.Осы факторларды ескере отырып қазіргі кезде науқасты емге психотерапиялық даярлаудың маңызы зор деп айтуға толық болады.

жағынан үрейленеді. Оның себебі бұрын стоматологта болғанда ауру сезімдеріне

іштей дайындалу болып табылады.Эмоциялық күйзеліс протездеудің әсіресе, алмалы- салмалы протрезге беймделе алмау , сонымен қатар отбасы мүшелері протезге деген әр түрлі жағымсыз көз қарасы.Эмоциялық күйзелістің әр жаста, сау адам мен психикалық ауытқулары бар адамдар , сонымен қатар алғаш рет және бірнеше рет ортопедиялық көмек алып отырғанда әр түрлі көрініс беретін табиғи құбылыс.

үшін, ми қан айналымында бұзылыстары бар, гипертониялық аурулары бар,

диабетпен және түрлі психикалық ауытқулары бар адамдар үшін қажет емес жағдай.
Ортопед –стоматологқа баратын көптеген науқастар дәрігер қабылдауында эмоциялық жағынан үрейленеді. Оның себебі бұрын стоматологта болғанда ауру сезімдеріне іштей дайындалу болып табылады.Эмоциялық күйзеліс протездеудің әсіресе, алмалы- салмалы протрезге беймделе алмау , сонымен қатар отбасы мүшелері протезге деген әр түрлі жағымсыз көз қарасы.Эмоциялық күйзелістің әр жаста, сау адам мен психикалық ауытқулары бар адамдар , сонымен қатар алғаш рет және бірнеше рет ортопедиялық көмек алып отырғанда әр түрлі көрініс беретін табиғи құбылыс.

әрқашан қимыл әрекеттерінде көріне бермейді.Соған байланысты бірнеше терминдерді атап

өтсек болады.
Эмоциональді тырысу(напряжение)-спецификалық емес нейрогуморальді үрдіс,эмоциональді компонент басымырақ көрінетін жұмыс істеу немесе қарым –қатынас кезінде пайда болатын сезім.Бұл сезім көбінесе экстремальді жағдайларда болады,бірақ қорқыныштың жоғары дәрежесі бар науқастарда дәрігерге езінде де байқалады.
Эмоция-сыртқы және ішкі тітіркендіргіштерге адамның субъективті қайтаратын жауабы.
Қорқыныш-дәрігер қабылдауы алдында немесе қабылдау кезінде пайда болатын науқастың субъективті сезімі.

3 негізгі айқындалу сатысын ажыратуға болады:
1. Төмен дәрежелі

қорқыныш сезімі бар науқастар.Бұл науқастарда сыртқы өзгерістер байқалмайды.Бірақ анамнез жинау барысында Өзімді ыңғайсыз сезінемін,кішкене қорқып отырмын деген сөздерін ести аламыз.Қабылдау барысында бұл науқастар сабырлы,дәрігермен қарым-қатынасқа жақсы түседі,дәрігер манипуляцияларына қарсылық білдірмейді, адекватты жауап қайтарады,қабылдауға іштей дайын және өте жинақы.Өздерінің қорқыныш сезіміне критикалық көзқараспен қарайды.

көрінісі әрқилы көрінеді.Бір науқастар өздерін сабырлы,жинақы ұстауы мүмкін.Бірақ оларды

жоғарғы ерін,алақанның терлеуі,көз қарашығының кеңеюі немесе тарылуы,пульс жиілігінің артуы,гипер немесе гипосаливация белгілері білдіреді.Ал кейбір науқастарда ұзақ уайымдау сезімі,қимыл-қозғалыс,мимика ,көзқарасының өзгерістері байқалады.Сонымен қатар демалу жиілеп,дауыс тембрі,ырғағы сөйлеу тездігі :жөтелу,тұтығу,сөз аяғын жұту,дауыс дірілі өзгерістері байқалады.Ерінді тістеу немесе қысу,ауыз бұрышының төмендеуі,қабақтардың дірілі,жиі жыпылықтау,маңдайын тыржитып көзін жұмады немесе бақырайтып ашу,тері жабындысының түсі өзгеруі,қимыл-әрекеттері әсіресе қолдарын қабыстырып кеуде аймағында қысып ұстап отыру,тремор байқалады.

шағымданады.Ол науқастардың бет әлпеті бозарып,денелерін суық тер басып,көзқарасында қорқыныш

сезімі болады.Креслода бұл науқастар өте мазасыз,көп ұсақ қимылдар жасайды,тез қимылдайды,тіптен дәрігер манипуляциялар жүргізу барысында кедергі келтіріп,қолдарын қағады.Бұл науқастар өте қауіпті топқа жатады,себебі дәрігердің жұмыс істеу аспаптары өте өткір,абразивті дәрігердің науқастың шырышты қабатын,жұмсақ тіндерін жарақаттап алу қаупі мол.

әсер көрсететін дәрігер жасаған және айтқан барлық шаралар .Психотерапия

толық классикалық принциптермен сәйкес келеді,яғни “Ауруды емес,науқасты емдеу қажет ”принціпі.Толық ем тек пайда болған соматикалық ақауды ғана емес,онымен қатысты пайда болған психологиялық жағдайды да қалпына келтіруге бағытталуы тиіс.Жүргізілген ем нәтижесі көп жағдайда науқастың емге деген көзқарасына тікелей байланысты.Сол себептен дәрігер-науқас қарым қатынасы жақсы орнатылуы тиіс.Қабылдау кезінде психотерапия жүргізудің негізгі спецификалық белгілері:науқастарда қорқыныш пен уайым шақыратын әртүрлі стоматологиялық манипуляциялармен бірге жүретін (тістің қатты тіндерін егеу,инъекция,тіс қақтарын алу,қалып алу)ауру сезімі.Сонымен қатар эстетикалық,сөйлеу бұзылыстары,тағамды толық шайнай алмай қиналу да науқастарға өте маңызды.Сонымен,психотерапиялық көмек мақсаты-эмоциональді тырысу мен неврозды реакцияның алдын алу және науқастардың стоматологиялық ем туралы дұрыс емес түсініктерін түзетуболып табылады .

:
пациенттің функционалдық жағдайын бағалау;
адекватты жансыздандыруды таңдау. (премедикация немесе

медикаментті дайындау);
Анестиктердің түрлерін патологияға сәйкес вазоконстриктордағы ерітінді концентрациясына байланысты таңдау;
Алдағы стоматологиялық жоспарларға мұқият қарау ;
Пациенттерді бақылауға ұсыныс жасау;

сезгіштігін уақытша жояды, және аферентті аппараттың перифериялық жүйкесінің өткізгіштігін

блокада жасайды, ойды, сананы өзгертпейді , сондықтан оларды жергілікті жансыздандыру немесе антисептиктер деп атайды.

астма, жабық бұрышты глаукома, бір мезгілде пайдалану,бета -адреноблокаторлар, бауыр

ауруының ауыр формасы, порфирия, тамыр егу, бір мезгілде пайдаланатын МАО моноаминоксидаза тежегіштері, 3 циклді антидепрессанттармен ЦНС, қатерлі анемиямен бірге қолдануға болмайды.

ауруы, естің бұзылуы, естен айырылу, тыныс алудың бұзылуы немесе

тоқтап қалуы мүмкін,бұлшық еттің жыбырлауы, құрысуы, көздің қаратуы, дипиопия, соқырлық. Жүрек қан тамырлары қан жүйесінің жұмысының бұзылуы жағынан (қанның ұюы гемостаз). Артериальді гипотензия, тахикардия, брадикардия. Респиратор жүйесінен :диспноэ, апноэ. ЖКТ органдары жағынан: лоқсу, құсу.
Аллергиялық реакциялар: ринит, тері гиперемиясы, қышу, ангио – невротикалық ісік, еккен жердің ісінуі,қабынуы, анафилактикалық сандырақ

қолдану жөніндегі нұсқаулық.
Дәрілік түрі инъекция жасауға арналған ерітінді, эпинефринмек

40 мг + мкг мл. Өндіруші 3 м Еспе АГ (Германия). Фармакологиялық түрі жергілікті жансыздандыру. Халықаралық атауы артикаин + эпинефрин.
Дәріханадан босату шарттары : рецепт бойынша.

қажет:
наркоз аппаратының дұрыс істеп жатқанын тексеру
қиын тыныс жолдарына арналған

жиынтықтың болуын және қол жетімділігін тексеру
кеңірдек интубациясына арналған жиынтықтың болуын тексеру
жансыздандыруға арналған дәрілерді шприцке жинау,содан басқа шприцтарды маркирлеу,дәрінің атын көрсету керек.

болып табылады.Ол шырыш асты қабығына,сүйек қабына және сүйек ішіне

анестетикті енгізу арқылы орындалады.Бұл жансыздандыру түрі әртүрлі стоматологиялық операцияларда-тістерді және тіс каналдарын емдеуде және тіс ұлпасына операция жасалғанда қолданылады,сонымен қоса кез келген стоматологиялық араласулар үшін жансыздандырудың 60 минут аралығында орындалуы жеткілікті болып табылады.

Эфирлер(кокаин, новокаин, декаин, бензофурокаин) және амидтер (лидокаин, тримекаин, бупивакаин,

мепивакаин, артикаин).

кокаин

новокаин

бензофурокаин

айналымның бұзылуы
Ларинго және бронхоспазм
Кеңірдекке интубация жасау кезіндегі асқынулар

мепивакаин

жансыздандыру жіктеледі :

1. Беткі қабатқа

қолданылатын анестезия : кокаин, лидокаин, анестезин, пиромекаин, декаин.
2. Инфильтрация және өткізгіш анестезияға қолданатын препараттар :
новокаин, тримекаин, бензопурокаин, рехлокаин, мепивокаин, ультракаин.
3. Жұлынға эпидуральді анестезия кезінде қолданатындар : совакаин, маркаин.
4. Анестезияның барлық түрлеріне қолданатын: лидокаин.

СӘЙКЕС АНЕСТЕТИКТЕР БӨЛІНЕДІ :

1. Қысқа әсер - 30- мин.

(новокаин, мепивокаин)
2. Орташа әсер - 1- 1.30 сағат. (тримекаин, лидокаин, артикаин , цептомест).
3. Ұзақ әсер - 2 сағат. (бупивикаин, этидокаин, ноопин, самеридин).

таңдау.(Жүйке ұлпасына).
Препаратты егуден кейінгі аурудың басылуы.
Диффузиялық қабілеттілігі жақсы.
Қысқа жасырын

кезең.
Ұзақ әсер ету, ұлпаға қайта әсер ету.
Төменгі улылық.
Улы аллергиялық реакциялардың болмауы.
Тұрақтылықты сақтау, жоғарғы температураға шыдамды болу.
Вазоконстриктормен бірге болу.

ерітіндіні карпуладан ұлпаға жеткізеді. Карпульді технологияда пайдаланатын иненің негізгі

элементі металл түтікше, конулья инемен шприцті байланыстырады. Түтікше диаметрі - иненің ұзындығы-ұшынан конульяға дейін.

Карпульді ине

Стоматологиялық ине

келген науқастың индивидуальді өзіндік ерекшелігі бар.Әрбір науқастың көңілін тауып,дұрыс

ем көрсету дәрігер міндеті.Сол себепті науқастың тек сырқат түріне ғана көңіл аудармай,науқастың өзін емдеуге тырысуымыз керек.Психотерапия –бұл үлкен ғылым саласы,оны меңгеру өте қиын.Бірақ стоматология саласында бұл көмекті дәрігер көрсететіндіктен психотерапия ұғымын дұрыс түсініп меңгеруі қажет деп ойлаймын.