Слайд 2
В Казахстане
Қазақстанда
Ежегодно проводится 95-100 тыс. абортов,
11% из них среди детей и подростков.
Жыл сайын 95-100
мың аборт жасалып жатады, оның ішінде 11% жасөспірімдер мен балалар арасында.
У 50% женщин после аборта возникают различные осложнения, в т.ч. и бесплодие.
50% әйелдерде аборттан кейін неше түрлі асқынулар туындап, тұқымсыздық пайда болады.
Высокий уровень заболеваемости инфекциями передаваемыми половым путем.
Жұқпа аурулардың жоғары деңгейде болудағы себеп жыныстық жолдардан таралған сырқаулар болып табылады.
Слайд 3
В Казахстане
Қазақстанда
Растет сексуальная активность подростков на фоне низкой
информированности в области охраны репродуктивного здоровья(начало вступления в сексуальные
отношения 14,5 лет)
Репродуктивті денсаулықты сақтау облысынан ақпараттың төмен фонында жасөспірімдердің арасында сексуалдық белсенділік өсуде (сексуалды қарым-қатынасқа түсудегі жас 14,5 жас)
20% девочек – подростков имеют гинекологические заболевания, в том числе инфекции, передаваемые половым путем.
20% қыз-балалар гинекологиялық ауруларға шалдыққан, оның ішінде жұқпа аурулар жыныстық жолмен таралған.
Ранние половые отношения –одна из причин развития суицидального поведения.
(по данным Национального центра ЗОЖ)
Ерте жыныстық қатынастар суицидтік мінез-құлықтың тууына бірден бір себеп (СӨС ұлттық орталықтың мәліметі бойынша)
Слайд 4
Кодекс РК о здоровье народа и системе здравоохранения
от 18 сентября 2009 года
«Халық денсаулығы және
денсаулық сақтау жүйесі туралы» Қазақстан Республикасының 2009 жылғы 18 қыркүйектегі Кодексі
Слайд 5
Глава 17
17-тарау
Охрана репродуктивных прав человека
Адамның репродуктивті сақтау
құқығы
Статья 96. Права и обязанности граждан в сфере
охраны репродуктивных прав
96-бап. Репродуктивті құқықты қорғау жөнінде азаматтардың міндеттері мен құқықтары
Граждане имеют право на:
1. Азаматтар құқылы:
1) свободный репродуктивный выбор;
1) еркін репродуктивті таңдау;
2) получение услуг по охране репродуктивного здоровья и планированию семьи; (подростки до 18 лет – только в присутствии родителей или опекуна)
2) отбасыны жоспарлау және репродуктивті денсаулықты сақтау бойынша көрсетілген қызметті алу;(18 жасқа дейінгі жасөспірімдер - тек ата ананың қатысуымен).
3) получение достоверной и полной информации о состоянии своего репродуктивного здоровья;
3) өзінің репродуктивті денсаулық күйі туралы толық және тиянақты ақпарат алу;
Слайд 6
4) лечение бесплодия, в том числе с применением
современных вспомогательных репродуктивных методов и технологий, разрешенных
в Республике
Казахстан;
4) бедеулікті емдеу, оның ішінде Қазақстан Республикасында рұқсат етілген қазіргі қосымша репродуктивті әдістер мен технологияларды қолдану.
5) донорство половых клеток;
донорлық жыныстық жасуша;
6) использование и свободный выбор методов контрацепции;
6) контрацепция әдісін еркін таңдау және қолдану ;
7) хирургическую стерилизацию;
7) хирургиялық стерилдеуді;
8) искусственное прерывание беременности;
8) жасанды жолмен жүктілікті тоқтату;
9) защиту своих репродуктивных прав;
9) өзінің репродуктивті құқықтарын қорғау;
Слайд 7
10) свободное принятие решения относительно количества детей и
времени их рождения в браке или вне брака, интервалов
между рождениями, необходимых для сохранения здоровья матери и ребенка;
10) Ана мен бала денсаулығын сақтауға мақсатымен балалар санына, олардың некеде немесе некеден тыс туылуына, олардың туылу интервалына қатысты шешімдерді еркін қабылдау;
11) хранение половых клеток.
11) жыныстық жасушаларды сақтау.
2. Несовершеннолетние имеют право на охрану репродуктивного здоровья, а также на получение нравственно-полового воспитания.
2. Камелетке жасы толмаған жастар репродуктивті денсаулықты сақтауға , сонымен қоса адамгершілік-жыныстық тәрбие алуға құқылы.
3. Граждане обязаны соблюдать права, свободы и законные интересы других граждан при осуществлении своих репродуктивных прав.
3. Азаматтар өздерінің репродуктивті құқықтарын жүзеге асыру барысында басқа азаматтардың заңды мүдделерін және еркіндіктерін, құқықтарын ұстануға міндетті.
Слайд 8
Словарь семинара:
Семинардың сөздігі:
под нравственно-половым воспитанием следует понимать триединство
духовно-нравственного, сексуального и медико-гигиенического воспитания и образования детей и
подростков
адамгершілік - жыныстық тәрбие деп балалар мен жасөспірімдердің рухани – адамгершілік, медициналық – гигиеналық және сексуалды тәрбие мен білімнің бір тұтастығы деп түсінеміз.
сексуальное образование определяется как подход к преподаванию знаний, связанных с полом и отношениями, которое соответствует возрасту и вписывается в культурные рамки, посредством предоставления научной, неосуждающей информации.
сексуалды білім деп – мін сөзге келмейтін ақпарат пен ғылымды ұсыну арқылы мәдениет шеңберінен шықпайтын, жас шамасына сәйкес келетін жыныс пен қарым-қатынасқа тиісті білім беру жолы болып табылады.
Слайд 9
репродуктивное здоровье - это важнейшая составляющая общего здоровья
человека, каждой семьи и общества в целом. Оно подразумевает
состояние полного физического, психического и социального благополучия, характеризующее способность людей к зачатию и рождению детей, возможность сексуальных отношений без угрозы заболеваний, передающихся половым путем, гарантию безопасности беременности, родов, выживание и здоровье ребенка, благополучие матери, возможность планирования следующих беременностей, в том числе предупреждение нежелательной.( По определению Всемирной организации здравоохранения)
репродуктивті денсаулық – тұтас қоғам мен әрбір отбасының, адамның жалпы денсаулығының маңызды құрамдас бөлігі. Ол баланың дүниеге келуі мен ұрықталуына адамдардың қабілеттілігін сипаттайтын толық физикалық , әлеуметтік және психикалық күйдің саулығын, жыныстық жолмен берілетін ауруларды тудырмайтын сексуалды қарым - қатынас құру мүмкіндігін, жүктіліктің қауіпсіздігіне кепілдігін, баланың денсаулығы мен түрткілесуі, анасының амандығын, келесі жүктілікті жоспарлау мүмкіндігі , сонымен қатар қажетсіз жүктілікті болдырмауды ескертуді қарастырады.
Слайд 10
К службам охраны репродуктивного здоровья относятся: женские консультации,
роддома, службы планирования семьи, сельские больницы, фельдшерские пункты и
др.
Репродуктивті денсаулықты сақтау қызметтеріне келесілер жатады: әйелдер консультациялары, перзентханалар, отбасын жоспарлау қызметі, ауылдық емханалар, фельдшерлік пунктілер және т.б.
Научно-методическую помощь службам репродуктивного здоровья оказывают Республиканский Центр охраны здоровья матери и ребенка, кафедры акушерства и гинекологии при медицинских университетах.
Ғылыми-әдістемелік репродуктивті денсаулық қызметтеріне ана мен бала денсаулығын сақтау Республикалық Орталығы, мединициналық университеттер қабырғасындағы акушерлік және гинекология кафедралары көмек көрсетеді.
Слайд 11
Каирской Международной конференцией по народонаселению в 1994 г.
дано право:
Халық саны бойынша Каир Халықаралық конференциясында 1994 жылы
келесідей құқықтар берілген:
на равноправие полов;
ерлер мен әйелдер теңдігіне;
на вступление в брак и создание семьи;
некеге тұру және отбасы құруға;
на личную и семейную жизнь;
жеке және отбасылық өмірге;
на любое количество детей в семье;
отбасындағы балалардың кез-келген санына
на образование и медицинскую информацию
білім алуға және медициналық ақпарат алуға.
Слайд 12
Сексуальное образование начинается в раннем детстве и
продолжается на протяжении юношества и совершеннолетия.
Сексуалды білім
жастайынан басталып, жасөспірімдік шақ пен камелетке жасқа толғаннан кейін де жалғасады.
Применительно к детям и молодежи, оно ставит своей целью содействие и защиту сексуального развития.
СБ балалар мен жастарға қатысты, сексуалды дамуды қорғау мен көмектесуді өзіне мақсат етеді
Все дети и подростки имеют право на доступ к сексуальному образованию, соответствующему их возрасту.
Барлық балалар мен жасөспірімдер өз жастарына сай сексуалды білім алуға құқылы.
Слайд 13
Роль педагогов, их понимание и подготовка, а также
структурные рамки, в которых они могут действовать, играют чрезвычайно
важную роль в обеспечении высококачественного сексуального образования и профилактики
рискованного поведения
Қатерлі мінез-құлықты алдын алу және сапалы сексуалды біліммен қамтамасыз етуде педагогтардың түсіністігі мен дайындығы, сонымен қатар олар әрекет ете алатын құрылымдылық шегі аса маңызды рөл атқарады.
Слайд 14
Базовые требования к СО
СБ қойылатын негізігі талаптар
Участие молодежи
Жастардың қатысуы
Интерактивные методы
Интерактивті
әдістер
Доступное информирование
Жетімді ақпараттандыру
Многосекторная структура (участвуют врачи, педагоги, общественные организации)
Көпсекторлы құрылым(дәрігерлер, мұғалімдер, қоғамдық ұйымдар қатысады)
Сотрудничество с родителями
Ата-анамен ынтымақтастықта болу
Гендерная чувствительность(в равной степени и юноши ,и девушки получают сексуальное образование)
Гендерлік сезімталдық (ер балалар да, қыз балалар да сексукалды білім жайында бір деңгейде алады).
Слайд 15
Миф 1
Всеобъемлющее образование в
вопросах сексуальности поощряет молодых людей к ведению половой жизни.
Сексуалдылыққа
қатысты сұрақтарды қамтитын білім жастарды көп жағдайда жыныстық өмір салтына итермелеуі мүмкін.
Слайд 16
Исследования показывают, что лица, прошедшие СО, обычно позже
начинают половую жизнь, а начав ее, имеют меньшее число
сексуальных партнеров и чаще используют контрацептивы.
Зерттеулер көрсетеді сексуалды білім алған адамдар жыныстық өмірді кешінен бастайды, ал бастаса сексуалды партнерлердің саны аз және контрацептивтерді жиі қолдана бастайтын болады.
Слайд 17
Миф 2
Предоставление молодым людям информации
о СРЗ будет лишь вводить их в замешательство. Они
слишком молоды, чтобы решать, что для них лучше.
Жастарға сексуалды репродуктивті денсаулық туралы ақпарат беріп қайта оларды адастырып, абыржытып аламыз. Олар тым жас, не жақсы екенін өздігінен шешім қабылдай алмайды.
Слайд 18
Образование в вопросах сексуальности развивает у молодых
людей критический и осознанный подход к своему репродуктивному здоровью
и сексуальности.
Сексуалдылыққа қатысты сұрақтарды қамтитын білім жастардың өздерінің репродуктивті денсаулығына және сексуалдығына саналы және сыни көзқараспен қарауды үйретеді.
Слайд 19
Знания об особенностях строения и функционирования своей
репродуктивной системы позволят молодым людям самим принимать обоснованные решения
в отношении своего здоровья .
Репродуктивтік жүйенің құрылуы мен жұмыс істеу ерекшеліктері туралы білім - жастарға өзінің денсаулығына қатысты өздігінен шешімдер қабылдауға мүмкіндік береді.
Слайд 20
Миф 3.
Всеобъемлющее образование в вопросах сексуальности
нацелено на отмену традиционных ценностей
Жеңсіктікке(сексуалдылыққа) қатысты сұрақтарды тегіс қамтитын
білім дәстүрлі құндылықтарды жоюға бағытталған.
Слайд 21
СО не отвергает ценности. Напротив, вместо навязывания молодежи
определенных ценностей, оно помогает молодежи выявлять свои собственные ценности
и наделяет их способностью вести свою жизнь в соответствии с ними.
СБ құндылықтарды жоймайды. Керісінше, белгілі бір құндылықтарды жоюдың орнына, ол жастарға өзінің жеке құндылықтарын табуға және сол құндылықтарға сәйкес өзінің өмірін жүргізе білу қабілеттілігін нығайтуға көмектеседі.
Слайд 22
Основные моменты этапов развития подростков
Жасөспірімдердің даму кезеңдерінің
негізгі сәттері
Слайд 29
Функции семьи
Отбасының атқаратын қызметтері
воспитательная /тәлімдік
хозяйственно – бытовая /шаруашылық-тұрмыстық
эмоциональная
/эмоционалды
духовного обогащения /рухани байыту
социальная /әлеуметтік
сексуальная /сексуалды
репродуктивная /репродуктивті
образовательная /білім беру
связано с физиологией
физиологиямен байланысты
рождение детей
Бала туылуы
медицинское наблюдение
медициналық қадағалау
медицинский контроль
медициналық
тексеріс
специальный язык общения (терминология)
Қарым-қатынасудың (терминология) арнаулы тілі
меры предотвращения заболеваний
ауруға шалдығудың алдын ала- шаралары
связано с эмоциями
эмоциялармен байланысты
Взаимоотношения
өзара қарым-қатынаста болу
Общение
байланысу
Самоконтроль
өзін-өзі бақылау
общий язык общения
қатынасудың ортақ тілі
безопасное поведение (предотвращение насилия, безопасный секс или воздержание…)
қауіпсіз тәртіп (зорлықты алдын-ала болдырмауы, қауіпсіз жыныстық қатынас немесе ұстанымдылық)
Репродуктивное здоровье
Репродуктивті денсаулық
Сексуальное здоровье
Жыныстық денсаулық
Слайд 31
Факторы, влияющие на состояние
репродуктивного здоровья
Репродуктивті денсаулықтың
күйіне
әсер ететін факторлар
Социально-экономическое положение
Әлеуметтік-экономикалық жағдай
Культурные и религиозные
традиции
Мәдениетті және діни әдет-ғұрыптар
Экология
Экология
Социально-значимые заболевания(наркомания ,туберкулез и т.д)
Әлеуметтік-мәнді аурулар(нашақорлық,туберкулез және т.б)
Слайд 32
Сексуальное насилие
Жыныстық зорлық
Статья
120 УК РК - Изнасилование - половое сношение с
применением насилия или с угрозой его применения к потерпевшей или к другим лицам либо с использованием беспомощного состояния потерпевшей.
ҚР ҚК 120-бабы . Зорлау
Зорлау, яғни жәбірленушіге немесе басқа адамдарға күш қолданып немесе оны қолданбақшы болып қорқытып не жәбірленушінің дәрменсіз күйін пайдаланып жыныстық қатынас жасау
ПОМНИТЕ!
ЕСІҢДЕ САҚТА!
Чаще всего изнасилование заранее спланировано
и насильник знает жертву.
Көбіне зорлаушы зорлауды алдын-ала жоспарлайды және құрбанды біледі.
Большинство насильников женаты или имеют сексуальных партнеров.
Зорлаушының көпшілігі үйленген немесе жыныстық серіктестері бар.
Слайд 34
Главная причина изнасилований — не желание сексуального
контакта, а стремление насильника подавить и унизить свою жертву,
продемонстрировать свою власть над ней.
Зорлаудың басты себебі - жыныстық байланысқа түсу емес, зорлаушының өзінің құрбанын қорлау, құрбанының үстінен өз билігін көрсету болып табылады.
Насильники - люди с большими психологическими проблемами, которых привлекает сам процесс унижения, чувство безграничной власти. Мужчины, насилующие женщин – слабые мужчины.
Зорлаушылар - шексіз билік сезімі , қорлау сияқты процесстерге қызығатын , психологиялық проблемалары бар адамдар. Әйелдерді зорлайтын ерлер - әлсіз ерлер.
Слайд 35
Если вы подверглись секс.насилию:
Егер сіз озбырлыққа душар болсаныз:
1.
Поговорите с психологом Психологпен сөйлесіңіз
2. Оставьте на теле доказательства
и следы насилия (не смывайте, перед экспертизой не ешьте и не пейте)
Денеде қалған айғақтар мен іздерді жойманыз (сараптама алдын жуынбаныз,ешнарсе ішпеніз, жемеңіз)
3. Заявите об изнасиловании в полицию
Полицияға зорлық болғаны жөнінде арыз беріңіз
4. Попросите ,чтобы вами занимался работник полиции женского пола
Сізбен әйел полиция жұмыскері шұғылдансын деп сұраңыз
5. Попросите следователя сохранять ваше имя и адрес в тайне
Тергеушіден сіздің аты-жөніңізді және мекен-жайды құпияда сақтауын
өтініш жасаңыз
6. Вы можете попросить кого-либо сопровождать вас в суде
Сотта Сізбен біреу еріп журуіне өтініш жасасаңыз болады
7.Пройдите мед.обследование на наличие ИППП и ВИЧ/СПИДа
Жыныстық жолмен жұғатын вирустық инфекциялар және ЖИТБ ауруларынан
Медициналық тексеруден өтініз