Презентация на тему Презентатция по татарскому языку на тему Алмашлык

көмеш тамчы Сагынып көткән яз килә. Көннәр җылы, күктә

алсу Нур сибеп кояш көлә, Җәйгә шатлык, безгә бәхет Яз белән бергә килә.

турындагы белемнәрен тирәнәйтү;
Үстерешле - укучыларның логик фикерләү сәләтен,

иҗади активлыкларын үстерү; төркемнәрдә эшләп, дустанә мөнәсәбәт булдыру;
Тәрбияви – туган җиргә олы хөрмәт, мәхәббәт хисләре тудыру; аның гүзәл табигатенә сакчыл караш тәрбияләү.

7 төркемчәсе бар.
1. Зат алмашлыклары
2.

Күрсәтү алмашлыклары
3. Билгеләү алмашлыклары
4. Сорау алмашлыклары
5. Юклык алмашлыклары
6. Билгесезлек алмашлыклары
7. Тартым алмашлыклары

сез – II зат – тыңлаучылар.
Ул, алар – III

зат – сөйләмдә катнашмаган, әмма шулар турында сүз барган зат яки предметны белдерүчеләр.

ул, шул, шушы, әнә, менә, теге – зат яки

предметка күрсәтә.
Бу, шушы, менә - иң якын аралыкны, шул, ул – уртача аралыкны, әнә - ерак аралыкны күрсәтә.
Андый, мондый, шундый – предмет билгесенә ишарәли.
Алай, болай, шулай, шушылай –эш-хәл билгесенә ишарәли.

барчасы, бөтен, бөтенесе, һәммә, һәммәсе – зат, предметларга тулаем

күрсәтәләр, күплек формасында булалар.
Һәр, һәрбер, һәрберсе, һәркем, һәрнәрсә, һәркайсы, һәртөрле, үз-үзе, үзләре – аерым зат, предметларны белдерәләр.

саннарына һәм хәлләренә күрсәтәләр.
Кем, ни, нәрсә - билгесез булган

зат, предметка күрсәтү өчен кулланыла.
Нинди, кайсы – зат, предмет билгесенә, ничә, ничәнче, ничәшәр – санына, ник, ничек, нигә, ни өчен – эш-хәлнең үтәлү сәбәбенә күрсәтәләр.

алмашлыгы алдыннан һич яки бер сүзен ялгау белән ясала:

һичкем, бернәрсә, һичнинди, беркайчан.
Һич һәм бер сүзләре аерым булганда да юклык алмашлыгы булып киләләр.

–дыр, -дер; -тыр, - тер кисәкчәләре кушылып ясала: әллә

кем, кемдер, ничектер.
Алар билгесез зат, предметка (әллә кем, әллә нәрсә), аның билгесенә (ниндидер), санына (әллә ничә), эш-хәрәкәт билгесенә (әллә ничек) күрсәтәләр.

–ныкы, -неке кушымчалары ялганып ясалалар: синеке, аныкы, тегенеке, моныкы.

эш.
246 нчы күнегү, 144 нче бит.
Анда җырлый җирдә һәр

таш,
Кул изи һәрбер агач.
Анда кайтсам, мин дә башка,
Анда мин дә - сандугач.
“Туган ягым - алтын бишек”

күзләрем,
Менә синең күзләрең,
Менә минем сул кулым,
Менә минем уң кулым,
Уң

кулларны бирешик
Булырсың минем дустым.

алмашлыгы.
Сорау алмашлыгы.
Тартым алмашлыгы.
Билгесезлек алмашлыгы.

алмашлыгы.
Сорау алмашлыгы.
Тартым алмашлыгы.
Билгесезлек алмашлыгы.

тыңла, ... .
Ир-егет үзе өчен туа, ... .
Кем

эшләми, ... .
Акыллы сүзен ... .
Үзе әдәпсез, ... .
Һәр ялтыраган ... .
Бөтен халык берьюлы суласа, ....

ү ш л ы ө к
Ребусны чишик

1) модаль сүз төркеменә

2) мөстәкыйль сүз төркеменә
3) бәйләгеч сүз төркеменә
2. Алмашлыкның ничә төркемчәсе бар?
1) өч
2) дүрт
3) биш
4) җиде
3. Бу, теге, әнә, шундый, тегеләй, болай – нинди алмашлыклар?
1) билгеләү алмашлыклары
2) күрсәтү алмашлыклары
3) сорау алмашлыклары
4) тартым алмашлыклары
4. Алмашлык җөмләдә нинди җөмлә кисәге булып килә
1) ия, хәбәр, тәмамлык
2) аергыч, хәл, хәбәр
3) ия, хәбәр, аергыч, тәмамлык, хәл
4) аергыч, тәмамлык, хәл

күнегү, 146 нчы бит – бирем буенча;
2 вариант

– туган як турында, алмашлыклары булган, 5 мәкаль, яки әйтем язып килергә;
3 вариант – алмашлыклар кулланып күрше шәһәрдә яшәүче дустыгызга хат языгыз.

була алалар.
Мин укыйм. ( ия)
Бу ул! (хәбәр)
Андый сүз әйтмә.

(аергыч)
Тегеләрдән зур сәлам. (тәмамлык)
Менә шулай языгыз. (хәл)
7 яшендә Асияне – мине – чит шәһәргә алып китәләр. (аныклагыч)

дә үтиләр.
Газинур яр кырыенда утыра, ул шуннан су өстен

күзәтә.

һ.б.
Парлы: андый-мондый, әнә-менә, алай-болай, аннан-моннан һ.б.
Тезмә: әллә нинди, әллә

кайчан һ.б.