Презентация на тему к открытому уроку на тему: Формы глагола 7 класс

ва тюрлю тапшурув языв ишлер
булан беклешдирмек.

1 сыдра – Сыпатишлик
2

сыдра – Атишлик
3 сыдра – Гьалишлик

къалибинден этмек:

1 сыдра

Сыпатишлик
2 сыдра Атишлик
3 сыдра Гьалишлик

2 сыдра

3 сыдра

Сюреген Сюрегенлик Сюргендокъ
Чачгъан Чачмакъ Чачып
Оьсген Оьсгенлик Оьсмейли
Чёплей Чёплемек Чёплегинче
Юклежек Юклежеклик Юклегенли
 

бёлюгюне гёре сёзлер излей:

Сыпатишликлер

Эдиллер бою наркъамыш,
Еликгенлер чыгъып онда от ятар.
Аталардан осал тувгъан уланлар
Тюелеге минип чыкъса, ит хабар.
Аталардан батыр улан ким тувса,
Тувдургъанлар билмес ону, ят билер.

(халкъ йыры)

(айтыв)
Гьеч бомакъдан геч болмакъ да къолайдыр
(айтыв)
Аз ва асил сёйлейгенлик, оьзюн саламат тутуп билегенлик.
Бары халкъгъа бир йимик абур этегенлик – бу агьлюдегилени асил къылыгъы.

къалгъынча.

(Й. Къазакъ)
Минг бурлугъуп къарай гетдим артыма.
(Й. Къазакъ)
Мен оьзюм бир оьз анамдан тувгъанлы
Минегеним семиз сари ат эди.
(халкъ йыры)

болуп геле, баш гелишде.
Тувгъан – сыпатишлик, гетген заманда къоллангъан, жумлада белгилевюч болуп геле.
Тувдургъанлар – атлыкъны орнунда къоллангъан сыпатишлик, жумлада ие болуп геле, баш гелишде.

Болмакъдан - атишликлени 1 тайпасы, чыгъым гелишде

къоллангъан

Сёйлейгенлик
Билегенлик
Этегенлик - атишликни 2 тайпасы, гьалиги заманда къоллангъан


 

Къарай
Тувгъанлы
 

Ол гезиклетип оланы гётерип гёрсете, гьар сыдрадагъылар оьзлени къалиплерине

гёре къыйышагъанларын билме тарыкъ ва язып алалар, сонг шоланы баш къалиплеге къошуп, сёзлер эте. Сёзлер булан жумлалар къуралар.

чыкъгъандокъ (гьалишлик)
- макъ

бармакъ (атишлик)
- ажакъ болажакъ (сыпатишлик)
- гъынча баргъынча (гьалишлик)
- агъан барагъан (сыпатишлик)
- йгенлик сёйлейгенлик (атишлик)

къаршыдашлар (антонимлер) язмакъ: 
алып

ачып
гелип уянып
юрюп гётерип
ятып минип

туруп
минип – тюшюп
ачып – ябып
гётерип – тюшюрюп
уянып –

юхлап
 

гьакъында башлангъан хабарны узата:

агъа-ини ханлыкъ эте болгъан. Сыпатишлик, атишлик, гьалишлик. Гьарисини буланы

иши болгъан…

Соравлар:
1. Биз гечип

турагъан предметни ишин англатагъан уллу бёлюкден тил гесим.
2. 2 бет, теклик санав, буйрукъ багъыш деген недир?
3. Ишликни биз биринчилей гечген бутагъы, атлыкъланы алдында гелеген къалиби.
4. Оьзюнде атлыкъны ва ишликни белгилери бар къалип.
5. –ып, - гъанлы, - докъ къошумчалары булангъы къалип.
6. Иш буссагьат юрюлегенни гёрсетеген заман
7. –ма, -ме къошумчалары ёкъ ишликлер къайсы формада бола?
8. Этилеген иш башгъа предметге гёчеген ишликлер.
9. Предметни белгисин англатагъан тил гесим.