Слайд 2
2. Аударма (трансформация) - мағынасын сақтай отырып, идеяларды
таныс жүйеге, формаға ауыстыру:
формуланы сөзбен айтып беру;
графиктi оқып
беру;
суреттi түсiндiру;
мәліметті өз сөзiмен мазмұндау.
3. Мысалдар - мәлiметтi, ойды дұрыс түсiнгендiктi көрсетедi.
4. Анықтамалар:
атау немесе түсiнiктiң мағынасын өз сөзiмен жеткiзу;
таныс және түсiнiктi сөздермен анықтамаларды тұжырымдау (анықтамалар жаттанды немесе оқулықта келтірілгендерді қайталамауы керек).
Слайд 3
Қолдану түрінің мазмұны:
Белгiлi бiр проблеманы шешу үшiн мәлiметтi
қолдану немесе iске асыру;
оқушы/студент мұғалiмнiң/оқытушының көмегiнсiз таныс емес проблеманы
өзiнше шешуi керек;
ұстаз тек шешiмге емес, шешу процесiнiң құралуына да назар салуы керек, өйткенi шешу жолы шешiмнiң өзiнен де маңызды болуы мүмкiн.
Слайд 4
Талдау (анализ) түрінің мазмұны:
зерттеу нысанының құрылымын анықтау мақсатымен
оны құрамдас бөлiктерге жiктеу;
оқушы/студент әртүрлi бөлiктердiң қалайша жұмыс iстейтiндiгiн
және нәтижеге қалай жеткiзетiндiгiн анықтайды, түсiндiредi.
Түсiнуден талдау мәлiметтi терең өңдеумен, игерумен ерекшеленедi.
Талдаудың түрлерi:
1. Негiзiн тану;
2. Астарлы мағынаны ажырату;
3. Қозғаушы күшті (мотивацияны) анықтау.
Слайд 5
1. Негiзiн тану – құрамдас бөлiктерге жiктеу (мәлiметтiң
негiзгi түсiнiктерi арасындағы қатынастарды көрсету үшiн оқушылар/ студенттер оның
шеңберiнен шығуы керек), айтылған ойды дамыту.
2. Астарлы мағынаны ажырату – екi тұжырымның қатынасын көрсетудi талап етедi (тура көрсетiлмеген шешiмдер, ассоциациялар, себеп-салдар келтiрiлуi мүмкiн).
3.Мотивация – себептердi айқындау. Оқушы /студент тура және жасырын (астарлы) мағына мен әрекеттердi танып, өз ойларын дәлелдер арқылы қорғауы керек.
Слайд 6
Синтез түрінің мазмұны:
жаңа мазмұн тудыру мақсатымен элементтердi шығармашылықпен
бiрiктiру;
болжау, шарттылық, мүмкiндiк ұғымдарын қолданып, өз тәжiрибесi негiзiнде жаңа
модель (құрылым) құрастыру.
Жұмыс және нәтиже түрлерi:
шығармашылық жанрлар.
жоспар құрастыру немесе тәжiрибе қою, өткiзу.
абстрактылы ұғымдармен негiзделетiн нәтижелер.
Слайд 7
Бағалау түрінің мазмұны:
даулы және пiкiрталас туғызатын мәселелер бойынша
шешiм қабылдап, оны дәлелдейді;
оқушылар /студенттер өз ойларын, идеяларын,
пайымдауларын мазмұндап, оларды негiздейді;
оқушылар өз позицияларын нақтылық, логикалық жүйелiлiк, дәйектiлiкке негіздеуі қажет.
Слайд 8
ОҚУШЫЛАРҒА (ҮЙРЕНУШІЛЕРГЕ) БЕРІЛЕТІН ТАПСЫРМАЛАР МАЗМҰНЫ
Білу
Анықтау, қайталау, белгілеу,
санап шығу, еске түсіру, атау, назар аудару, жаттау.
Түсіну
Аудару,
сөзбен қайта құрастыру, сипаттау, анықтау, түсіндіру, жеткізу, ерекшелігін анықтау, өз орнына қою, әңгімелеп беру, мәлімдеп беру, салыстыру, айырмашылығын көрсету, ұқсастықтарын келтіру, графикті оқып беру, суретті түсіндіру, өз сөзімен айту, анықтаманы тұжырымдау
Слайд 9
Қолдану
Интерпретациялау, қолдану, бір нәрсеге тіркеу, пайдалану, көрсетіп беру
(жұмыс ретін, қағидасын), ережесін сақтап орындау (рөлді орындау), практикада
қолдану, иллюстрациялау, идеяларға жүгіну, жазып көрсету, реттеу, нобайын салу.
Талдау (анализ)
Бөліп шығару, талдау, бөлу, баға беру, санап шығару, тәжірибе жасау, тестілеу, салыстыру, қарама-қарсы қою, сынау, диаграммамен көрсету, тексеру, талқылау, анықтап сұрау, салыстыру, мәселені шешу, категорияларға бөлу.
Слайд 10
Жинақтау (синтез)
Құрастыру, жоспарлау, ұсыну, жасау, сөзбен құрастыру,
құрастыру/ретімен қою, жинақтау, шығармашылықпен орындау, ұйымдастыру, дайындау, жасап беру.
Бағалау
Тиянақтау, салмақтау, бағалау, рейтингілеу, салыстыру, қайта қарастыру, рет-ретімен қою, сұрыптау, таңдау, өлшеу, жазу, жақтап не жоққа шығаратын дәлелдер келтіру.
Слайд 11
Таным мен ойлау деңгейі бойынша:
білу шкаласын «төменгі» деп
бағаланады;
түсіну мен қолдану шкаласын «орта» деп бағалаймыз;
Талдау (анализ), синтез
және бағалау шкалаларын «жоғарғы» деп бағаланады.
Слайд 12
ОҚУШЫЛАРҒА (ҮЙРЕНУШІЛЕРГЕ) ҚОЙЫЛАТЫН СҰРАҚТАР (МЫСАЛДАР)
Білу
Ұлы Отан
соғысы қашан басталды?
Бастауыш деген не?
Жай бөлшектер қалай жазылады?
Египеттiң
астанасы қай қала?
Слайд 13
Түсіну
1. Түсiндiрме:
Х пен У арасындағы
айырмашылық қандай?
Батыс және Шығыс Қазақстанның рельефiн салыстырыңыздар.
2. Аударма:
Түсiнгенiңiздi
өз сөзiңiзбен айтып беріңіз;
Зерттеуiңiздi таблица жүзiнде көрсетiп, қысқаша мазмұндап берiңiз;
Шығарманың сюжетiн өз сөзiңiзбен әңгімелеп берiңiз.
3.Мысалдар:
Тақырып (анықтама) бойынша мысал келтiрiңiздер.
4.Анықтамалар:
3-сынып оқушысына түсiнiктi болатындай етіп проблеманың анықтамасын берiңiз;
Осы атауды өз сөзiңiзбен түсiндiрiп берiңiз.
Слайд 14
Қолдану
оқушыларда /студенттер де метафора мен теңеу туралы
түсiнiк бар (Білім), олардың айырмашылығы да белгiлi (Түсiну), ендi
олар Абайдың “Қыс” өлеңiнде метафора мен теңеу қандай бейнелерді құрастыратындығын айтып беруi керек.
“Қалай қолдануға болады? Жасап көр. Не бiлгiң келедi? Таблица, график жаса” тапсырмаларына сәйкес.
