Презентация на тему проекта Йыван Кырла

июньышто икымше гана «Путёвка в жизнь» кинофильм ончыкталтын.

- корно ден творчествым шымлаш.
Задаче-влак:
Туныктышо Григорьева Р. А. деч

Йыван Кырла нерген йодышташ;
Районный ден школьный библиотекыште поэтын творчествыже нерген материалым кычалаш;
Газет ден журнал материалым шымлаш;
Материалым иктыш чумыраш;
Презентацийым чонаш.

шарлыш лÿмемат.
Кок ий модым
Мый киношто,
Кок ий годым чарныде.
Кö чыта

гын,
Мыйым ужын,
Ончлде да воштылде!..»

2016 ий Россий кино идалык. Марий калык палышаш, шарнышаш тÿня мучко чапландарыше тале енжым, кугешнышаш тудын дене.

мартыште (у стиль дене 17 мартыште) йорло кресаньык ешеш

шочын. Ачажым поян – влак орландарен – индырен пуштыныт. Кырла изинек неле пашаш кычкалтын: кÿтÿм кÿтен, поян – шамыч деке тарзылыкеш пурен, кÿченат кошташ логалын… Шуко орлыкым, ойгым ужшо тулык рвезе ончыкыжым тунемашак шонен.

«Шож мелна гай шочмо сурт…»

кече!
Кап-кыл мучко
Вÿр модеш!
Мыйым ыштыш
Марий вате
«Иле, - мане –

Шер теммеш!»

Шернур педтехникум пеленсе шымияш школышто шуя. Школышто тунеммыж годым

литератур деке шÿманын, утларакше поэзий деке тудын чонжо шупшын.

тудын
выступлений деч посна эртен огыл.
Тидын нерген туныктышо, вараже

мер
пашаен Олык Ипайын пелашыже
Зинаида Яковлева шарналтен: «Тÿран
вургем чиен, йолыштыжо – йыдал.
Веселан шыргыжын, калык ончык
лектын, марла почеламутым лудеш.
Туге сайын лудеш, кö улметымат,
кушто шинчыметым мондет. Молодец,
Кырла! – ала-кö кычкырале».

Удмурт, Марий кундем гыч cтудент-влак тунемыныт. Шинчымашым нöлташ, литературым,

йылмым йöраташ Гурий Гаврилович Кармазин, Валерьян Михайлович Васильев полшеныт. Марий студент-влак ваш-ваш кылым кученыт, концертым, спектакльым шынденыт, каныш касым эртареныт.

тунеммаште Йыван Кырла дене йокрокым шижын огынал. Шке мыскараж

дене эре воштылтен.
Тыгерак студент Кузнецов шарналтен: … Икана студенческий столовойышто тыгай онай лие. Рвезе-влак коклаште ала-кö мыланна каласыш:
- Таче мемнан у повар пукшаш тÿналеш.
- А кö тудо тугай?
-Теве ужыда.
- Господа! Сегодня я для вас приготовил специальный обед. Будем знакомы: я – шеф-повар турецкой столовой Тефик Заде-Оглы.
Сайрак ончална – Йыван Кырла. Тыге Кырла мыланна киношто модмыж деч ончычак усталыкшым ончыктен.

йÿд гыч Мыйым лукто Госрабфак.
Олык гане
Койын кийше
Корным почо
Пеш

умбак.

1929 ийыште кенежым Москвашке каен да кинотехникумыш пурен.

«Путёвка в жизнь» первый йÿкан фильмым шындаш тÿналын. Фильмыште

20-шо ийлаште беспризорник-влакым чумырымо трудовой коммуна нерген каласалтеш. Моло йолташыж дене пырля Йыван Кырлат массовкышто модаш коштын.

кычкыралмек, беспризорник-влак кушко гына шылын огытыл (печкеш, яшлыкыш, нуным

шÿдырен луктеденыт). Тиде сценкыште вочко гыч монгол шÿргывылышан, тошто, лаптыргыше ÿдырамаш шляпам упшалше беспризорник койо. Чоян ончышо анысыр шинчан чурий коймек, эше шляпа дене, чыланат воштылаш тÿнальыч, да ку-ку манын уэш шылмекыже совым кыраш тÿнальыч.
- Тиде кö?
- Кушеч?
- Да вет тиде Мустафа!
- Тиддеч сайжым от му!
- Теве тиде Мустафа.

кудалеш, йоратыме «Ой, луй модеш, луй модеш» мурыжым муралта.

Мурын авторжо Пётр Ланов.

гана «Путевка в жизнь» ончыкталтын.1931 ий
«Путёвка в жизнь»

Николай Владимирович Экк эн талантливый режиссёр, Баталов, Жаров, Йыван

Кырла кугу чапым налыныт. «Путевка в жизнь» фильмым 120 утла элыште ончыктеныт, калыкым куандареныт. Тыгай кугу олаште Нью-Йоркышто 6 тылзе ончыктеныт. Тылеч вара Германий, Франций, Италий, Индий, Болгарий калыкым куандареныт. Вес эллаште ончыктымо деч толшо шортньö Челябинский тракторный заводым ышташ, тÿрлö машина ден оборудованийым налаш каен.

«Путёвка в жизнь»

влак

гана эртаралтеш. Республикысе школлаште тунемше-влак шке мастарлыкыштым ончыктат.

шотышто министерствыже поэт да киноартист Йыван Кырлан шочмыжлан 100

ий темме лӱмеш медальым ямдылен.
Ший тӱсан шарныктышан медальын авторжо – марий художник Сергей Таныгин. Тудын ик могырныжо Йыван Кырлан портретше, йырже «Служение народу», «Калык верч тыршаш» манын возымо. Шеҥгел могырыштыжо «100 лет Йывану Кырле», «Йыван Кырлалан 100 ий» манме. Покшелныже кок могырышкыла чоҥештыше кок кайыкым сӱретлыме.

Киноартист да поэт лÿмеш у медаль