Презентация на тему ФРАЗЕОЛОГИЯ

—
1) тілдегі тұрақты тіркестерді қазіргі және тарихи даму тұрғысынан

тексеретін тіл білімінің саласы;
2) бір тілдегі тұтас Фразеологиялық қор

фразеологиясына ғана емес, қазақ тіл біліміне де қосылған елеулі

үлес.

– жан азабын шекті

жылдары қалыптасты. Фразеологияның теориялық негізін қалаушылар ретінде француз ғалымы

Ш. Баллиді, Ресей академигі В. В. Виноградовты атауға болады. Ә. Болғанбайұлы мен Ғ. Қалиев «Қазақ тілінің лексикологиясы мен фразеологиясы» атты еңбекте: «Фразеологизмдердің өз алдына дербес лингвистика саласы екендігін танытатын негізінен үш белгісі бар. Олар: 1) даяр қалпында жұмсалу белгісі, 2) мағына тұтастығы, 3) тіркес тиянақтылығы», – деп жазады. 

және фразеологиялық тізбек болып негізінен үш топқа жіктеледі.

тұтасып, әбден жымдасьш кеткен олар-дың мағыналық жігін ешқандай ажыратуга

болмайтын тұрақты тіркестер жатады.  Мәселен, мұрнынан шаншылып жүр, мұрнына су жетпеді дегеннен қолы тимеді, бұрылуға мұршасы болмады дегенді түсінеміз.

жағынан өте тиянақты болып келеді. Алайда, құрамындағы сөздердің мағынасының

қаншалықты тасалануы, я болмаса, тасаланбауы жағынан елеүлі өзгешеліктері болады. Бұлар ең алғашқы еркін тіркесті ауыспалы мағынада колданудан келіп шығады. Мәселен, ескі жараның аузып ашты дегеннен өткенді қайта қозғады, ұмытып кеткенді еске салды дегенді тү-сінеміз.

ауыспалы мағынада қолданудан келіп шықкан. Яғни тұрақты тіркес сыңарларының

бастапқы лекснкасы: мағынасы бүтіндей жойылмағанымен, жойылуға жақындап, күңгірт тарта бастаған. Мысалы: бота көз, қоян жүрек, асқар бел, тоң мойын, сойдақ тіс, қауға бас.