Слайд 2
3 зонаның қайсысы мұнайға ең бай болып табылады?
Слайд 3
Не себептен мұнай-мен газ өңдіру жұмыстары көбнесе тек
шельфта жүргізіледі?
Слайд 4
Теңіз кен орындарын игеруді қиындататын қандай факторларды білесіз?
Слайд 5
Мұнай тұтастары не себептен пайда болады?
Слайд 6
ШЕЛЬФТЕ ІЗДЕУ БАРЛАУ ЖҰМЫСТАРЫ. ГИДРОГЕОЛОГИЯЛЫҚ РЕЖИМ ЭЛЕМЕНТТЕРІ.
Слайд 7
Барлау жұмыстары
Мұнай газ жиналатын геологиялық құрылымдардың орнын анықтау
мақсатында
жүргізілетін барлау жұмыстары үш фазада орындалады:
Алдын – ала геологиялық
информацияны алу мақсатында регионалды зерттеулер.
Геологиялық құрылымды жалпы зерттеу, мұнай – газдылығының келешегін бағалау және геолого-геофизикалық әдістермен іздеу бұрғылауға аудандарды даярлау;
Өндірістік категориялар бойынша қорды есептеу арқылы игеруге кенішті (кен орынды) дайындау.
Слайд 8
Барлау жұмыстары
Бірінші фазада графиметриялық және магнитті барлау әдістері,
сонымен қатар спутниктерден жер бетін суретке түсіру, инфрақызыл техника
құралдары арқылы өлшеу жұмыстары жүргізіледі.
Слайд 9
Барлау жұмыстары
Екінші фазада іздеу және бөлшектеп геология –
геофизикалық жұмыстарды орындау жүргізіледі. Кен орынның түюінен үлгі алынып
зерттеледі. Структуралық және параметрлік ұңғылар бұрғыланады.
Слайд 10
Барлау жұмыстары
Үшінші фаза аяқтау болып, кен орынды ашуға
әкеледі (терең барлау бұрғылары). Осы кезде кен орынды қоршау,
ұңғыларды сынау және мұнай газ қорларын есептеу жүргізіледі.
Слайд 11
Гидрогеологиялық режим элеметтері.
• температуралық жағдай.
• жел.
• толқындар.
• ағымдар.
•
су деңгейі.
• теңіздің мұз беті.
• судың химиялық құрамы және
т.б.
Слайд 12
Теңіз кен орындарын барлау және меңгеру кезеңдері
Теңіз кен
орындарын барлау және игеру жұмыстары екі кезеңде жүргізіледі:
бірінші кезңде
мұзды уақытта геологиялық барлау жұмыстары жүргізіліп, техника қолданылуы мүмкін:
екінші кезеңде, яғни мұнай газды өндіру, дайындау, тасымалдауда үздіксіз өндірістік цикл жүргізілетін себептен сенімді, ұзақ мерзімді талаптарға сай келетін техниканы қажет ету.
Слайд 13
Теңіз мұнай кәсіптік құрылымдарды жобалау кезеңінде кен орынның
алаңына гидротехникалық құрылымдарды орналастыру орындары мен сұлбасын анықтау аықтауға
арналған мәліметтер:
толқындардың ең үлкен биіктігі және оларға сәйкес кезең;
жел мен ағымдар жылдамдығының ең үлкен мәндері.
ағым келулерін ескере отырып су деңгейінің өзгерулері;
мұз жағдайлары;
толқындардың биіктіктерінің, кезеңдерінің және параметрлерінің режимді таралуы;
ағым профилі, жел және толықын спектрі, толқындардың топты қасиеттері;
әдеттегі және өте қатты шторымдарда жел жылдамдығының жүрісі, толқын параметрлері.
Слайд 14
Жел режимі
Жел режимі – толқын, ағым, мұз дрейфі
сияқты гидрологиялық элеметтерге әсер ететін негізгі гидрометеорологиялық металургиялық фактор.
Желдің күшін және оның су бассейінінің гидрометеорологиялық күшіне әсерін Бофорт шкаласы арқылы анықтайды.
Слайд 15
Теңіз ағымдары
Теңіз ағымдары – судың қозғылысты жылжуы.
Келесі түрлі теңіз ағымдары болады: өзгеретін, уақытша, кезеңді (сезонды),
тұрақты, орналасуы бойынша: терең бетті, тереңдік.
Слайд 16
Толқын
Толқын деп кез келген деформацияланатын ортада тербелістердің (қозғалулардың)
таралуын айтады. Көптеген толқындардың ішінен ең маңыздысы: гравитациялық және
желді. Есептеу үшін ең маңызды параметрлері – олардың ұзындығы, биіктігі және жиілігі.
Слайд 17
ТЕҢІЗ БҰРҒЫЛАУ ҚОНДЫРҒЫЛАРЫ
Жүзбелі бұрғылау құрылғыларды ұңғы
үстінде орнату тәсілі бойынша екі негізгі кластарға бөледі:
1. Бұрғылау кезінде
теңіз түбіне тірелетін (жүзбелі БҚ өздігінен көтерілетін (ӨКБҚ) және батпалы түрлері);
2. Бұрғылау және меңгеру кезінде жүзбелі күйде болатын (жартылай батпалы бұрғылау қондырғылары (ЖББҚ) және бұрғылау кемелері (БК)).
Слайд 18
Өздігінен көтерілетін жүзбелі бұрғылау қондырғылары
Өздігінен көтерілетін жүзбелі бұрғылау
қондырғылары теңіз мұнай газ кен орындарында барлау кезінде тереңдігі
30-120 м акваторияларда қолданылады
Слайд 19
Өздігінен көтерілетін жүзбелі бұрғылау қондырғылары
Бұл қондырғылар қондырғының корпусы
болып келетін жүзбелі пантоннан, 3 немесе одан көп сырғымалы
тіректі тізбектерден тұрады.
Слайд 20
1 - понтон; 2 - опорная колонна; 3
- устройство подъема опор; 4 - кран; 5 -
буровая вышка;
6 - консоль подвышечного портала; 7 - стеллажи для хранения труб; 8 - жилой модуль;
9 - вертолетная площадка
Слайд 21
Технологиялық жабдықтар
- Ұңғыларды бұрғылауға арналған бұрғылау қондырғысы.
- Бұрғылау ерітіндісін
беруге, дайындауға, регенерациялауға, сақтауға және оның бұрғыланған жыныстан тазартуға
арналған жабдық;
- Ұнтақтәрізді материалдарды сақтау жабдығы;
- Ұңғыны бекіту кезінде цемент ерітіндісін дайындау және айдау жабдығы;
- Ұңғыда электрометрлік және каротажды жұмыстарды жүргізу жабдығы;
- Су асты саға жабдығы;
- Ұңғыны игеруге арналған жабдық;
- Қосымша қондырғылар (көретгіш крандар, кіші механизация қондырғылары т.б)
- Теңіз ластануынан сақтау жабдығы;
- Ұңғыны құру кезінде технологиялық процесті бақылау және басқару жүйелері.
Слайд 22
Бұрғылау нүктесінде тізбектерді көтергіш құралдармен төмен түсіреді және
тұлғада орнатылған қондырғы, инструменттер, құбырлар, материалдар корпуспен бірге тіректі
тізбектер бойымен (корпус түбіне толқын соққылары тимейтін) биіктікке көтеру құралдарымен көтеріледі.
Слайд 23
Цилиндрлі тіректері бар қондырғыларды 45м дейін және 45-75м
диапазонында ци-линдрді және фермендік тіректер-мен қолданады, ал 75м тен
жоғары тереңдікте тек ғана фермендік тіректі қондырғыларды қолда-нады.
Слайд 24
Жүзбелі бұрғылау қондырғыларына қойылатын бірқатар талаптар
- Ұңғыны құру кезінде
бұрғылау қондырғыларының жоғарғы өнімділігі.
- Бұрғыланып аяқталған ұңғыдан ӨЖБҚ – сын
жаңа нүктеге жылдам орнын ауыстыру;
- өте үлкен емес, жақын арақашықтыққа жүзілуін қамтамасыз ету;
- осы жұмыстардың қауіпсіздігін қамтамасыз ету;
- автономдылығы, яғни дұрыс бұрғылауға жеткілікті материалдар қорымен және қызмет көрсету персоналын қажетті тағамдармен, тұру жағдайларымен қамтамасыз ету;
Слайд 25
ӨКБҚ – ны жаңа нүктеге апару.
ӨКБҚ – ны
жаңа нүктеге апару өте жауапкершілікті операцияның бірі. Көп ӨЖБҚ
өздігінен жүрмейді. Олардың тасымалдануы басқа тасымалдау кемелері арқылы жүзеге асады
Слайд 26
ӨКБҚ – ны жаңа нүктеге апару
Буксирлеудің 2 түрі
болады: қысқа жерге апару және ұзақ жерге апару. Қысқа
жерге апару 12 сағатқа дейін созылады және аса ауа райының кепілдігін қажет етпейді.
Ал ұзақ жерге апару 12 сағат көп уақытты алады және тек ғана ауа райы жақсы кезде орындайды (жел, толқынның болмауысыз). Эксперементті зеттеулермен қабылданған, бүксирлеу кедергісі – жалпы судың 80% кедергісі, ал 20% толқын кедергісі құрайды.
Слайд 27
ӨКБҚ үлкен тереңдіктерде тиімді қолдануға негізгі кедедергілер келесілер:
1. Теңіз
бетінде үлкен негіздерді тасымалдау, монтаж және демотаждың қиындығы мен
қымбаттылығы.
2. Тіректердің ұзындығы ұзарту кезінде олардың беріктігінің, тұрақтылығының төмендеуі.
3. Негіздерді теңіз грунт түбінен алу қиындығы.
90м тереңдікке арналған, платформа ауданы – 2600м2.
Слайд 28
ӨКБҚ тіреуіш тізбектердің санына әсер ететін факторлар:
Теңіз тереңдігі.
Метерологиялық
жағдайлар;
Теңіз табанына тізбектердің тірелу әсері.
Теңіз табанынан тізбектерді шығарып алу
әдісі.
Теңіз табаны;
Көтерілетін корпустың (тұлға) жалпы салмағы.