Презентация на тему Ділдік лингвистика негіздері

қоданбалы деңгейімен, әлеуметтік мәселені көтеретіндігімен маңызды. Тіл білімінің жаңа

саласы ділдік лингвистиканы негіздеуге, оны пән ретінде айқындауға арналғандығымен, бұрын зерттелмегендігімен де өзекті.

түсінігін қарастыру, оның ұлттық санамен байланысын зерттеу және сол

арқылы ұлттық діл түсінігін қарастыру. Ұлттық діл және оның тілдегі бейнесін анықтау үшін эксперименталдық талдау жасау.

түсініктер, ұлттық діл, ұлттық сана және тарихи жады.

аударғанда «mens, mentis» сөзі ақыл, ойлау, пайым, ойдың көрінісі

деген мағынаны білдіреді.

болуы; -қоғамдық жағдай; -саясат.

тұрғыда қалыптасқан өзінің «кодына» кез келген жағдайда, тіпті апаттық

жағдайда да адал миллиондаған адамдардың мінез-құлықтары»

көрінетін діл. Ділдік лингвистиканың зерттеу мақсаты – тіл мен

ділдің бірлігі мен ерекшелігін функционалдық, когнитологиялық бағытта зерделеу.

қылу – 14; малды ұру/тебу – 9; адамға/жануарға қиянат

жасау – 8; ақты төгу – 7; айналаға зиян келтіру – 5; жақсының қадірін білмеу – 4; дұрыс білім бермеу – 3; біреуге жала жабу – 2; жасы кішіге қысым көрсету, өзгенің ісіне кедергі болу, босқа шашылу, аяушылық жасамау, қыздың көз жасына қалу, жетімге көмектеспеу, ысырапшылдықты білмеу, кесірі тиеді, сәбиді қоқысқа тастау, мүгедек адамға көмек көрсетпеу, асты қорлау, құстың ұясын бұзу – 1.

– 5; күлді басу, шаш жаю – 4; туысымен

араласпау, таңдайын қағу, табалдырықта тұру – 3; бүйірін таяну, қастандық жасау, түнде тырнақ алу, ата-ананы құрметтемеу, үйді айналу, үйде ысқыру, кір суды басу – 2; қолды төбесіне қою, досты бағалай білмеу, екі досты айыру, адамдар бір-бірін сыйламау, адамға қиянат жасау, құдыққа түкіру, зиянды заттардың алдын алмау, түнде суға бару, қараңғыда терезеден қарау, біреуді өсектеу, босағада тұру, ерсі қылық жасау, асыра сілтеу, қарғысқа қалу, жұма күні кір жуу, қасірет жасау, мысықты тебу, ақты төгу,тырнақты шашу, жаман ырым жасау, адамның көңілін қалдыру, үлкен қателік жасау, ұрлық жасау, тізесін құшақтау, балаға көп айқайлау, белді таяну, әйел адамға қол көтеру – 1

сыйламау – 8; өтірік айту – 7; үлкеннің алдын

кесу – 6; орынсыз күлу – 5; өсек айту – 4; ерсі қылықтар көрсету, сөзінде/уәдесінде тұрмау, үлкен кісіге қарсы сөйлеу – 3; өтірігі ашылу, балағат сөз айту, жамандық ойлау/жасау, біреуді жамандау – 2; тәртіпсіздік көрсету, ананы сыйламау, тәкаппар болу, әдепсіздік көрсету, аузыңды шайнаңдату, қонаққа қабақ шыту, ата-ананы ұятқа қалдыру, мәдениет сақтамау, дөрекі сөйлеу, үлкенмен сөз таластыру, ұятты нәрселер жасау, жұрттың көзінше сүйісу, біреуге жала жабу, көзқарасы төмен болу, артық сөз айту, қарызды қайтармау, қыздардың кіндігін ашып жүруі, артына сөз ердірту, өзін-өзі ұстай алмау, ер адамнан жоғары шығу, үлкен кісі отырғанда баланы ұру, біреудің ала жібін аттау, ар-намыстан аттау, абыройы төгілу – 1.