Слайд 2
Аналық бездің қатерсіз ісіктері
Ретенционді кисталар әйел жыныс мүшелерінің
ісік тәрізді түзілістеріне жатады. Киста - бұл сұйықтықтың шамадан
тыс көп немесе аз бөлінуіне байланыста пайда болатын іші сұйықтыққа толған түзіліс.
Слайд 3
Киста қуысының сұйықтыққа толуына байланысты ұлғаяды және кез
келген әйел жыныс мүшелерінде кездеседі. Мысалы, вульвада, қынапта, жатыр
мойнында, аналық безде, кең байламда.
Аналық безде фолликулярлы, сары дене және тека-лютеинді кисталар ажыратады.
Слайд 4
Фолликулярлы киста
Атрезия немесе персистенцияға ұшыраған фолликулада кездеседі. Көбнесе
қабыну ауруларынан кейін пайда болады. Диаметр 10-12 см қабырғасы
жұқа, қуысында мөлдір немесе сарғыш-қызыл түсті суйықтық болады.
Слайд 5
Қозғалмалы, жұмсақ, эластикалық. Кистаның бір полюсінде өзгермеген аналық
без тканін байқауға болады. Ішкі қабаты тегіс, жылтыр. Қабырғасы
дәнекер тканнен тұрады.
Слайд 6
Сары дене кистасы
Фолликулярлы кистаға қарағанда сирек кездеседі. Көбнесе
қабыну ауруларынан кейін дамиды. Макро- және микроскопия тексергенде фолликулярлы
кистамен ұқсастығы байқалады
Слайд 7
Параовориалды киста
Аналық без үсті кистасы.
Жатыр қосалқыларымен аналық без арасында пайда болады.
Параовориалды киста жатыр байламдарының арасында орналасуына байланысты, екі капсуласы болады. Өзіндік байлам, кең байлам.
Слайд 8
Параовориалды кистаның өлшемі 20 см –ге дейін болуы
мүмкін. Қабырғасы жұқа қозғалысы шектелген және қасынан өзгермеген аналық
безбен жатыр түтікшесін ажыратуға болады. Кистаның ішкі қабаты тегіс жылтыр және жалпақ цилиндр тәрізді эпителиймен қапталған
Слайд 9
Теколютеинді киста
Бұл ұрық көпіршігінен, хорионэпителиома салдарынан болады. Егерде
негізгі ауруды емдесе бұл клеткалардың өздігінен жойылып кету қабілеті
бар
Слайд 10
Клиникасы
Көбнесе ретенционды киста етеккірдің бұзылуымен жүреді. Кей жағдайларда
асқыну болуы мүмкін: Киста аяғының бұралуы және қоректенуінің бұзылысы
яғни жедел іш теспесінің клиникасы.
Слайд 11
Диагностикасы
Бимануальды тексеру арқылы жатырдың оң немесе сол жағынан
көлемі 10-12 см-ге жақын жұмсақ, қозғалмалы және ауырсыну сезімі
аз түзілісті анықтаймыз.
Слайд 12
Ересек жастағы әйелдерде ретенционды киста диагнозын қойғанда өте
сақтықпен және қатерлі ісіктің жоқ екендігіне көз жеткізіп қойылады.
Слайд 13
Дифференциальды диагностикасы
Жатыр миомасымен.
Қатерлі ісіктерімен.
Тубоовориалды түзілістермен
Слайд 14
Емі
Аса үлкен емес ретенционды кисталар қабынуға қарсы терапия
қолданғанда өздігінен жойылып кетеді. Бұл терапияны 4-6 апта жүргізу
қажет.
Слайд 15
Егерде жүргізілген ем тиімсіз болса хирургиялық жолмен емдейді.(аналық
без резекциясы, кейде аналық безді толығымен алып тастайды).
Егерде
параовориалды киста болса жатырдың кең байламыннан сылып алып тастайды.
Слайд 16
Алдын алу
Жыныс мүшелерінің жедел қабыну ауруларын дер кезінде
емдеу.
Организмдегі гормоналды өзгерістерді зерттеу.
Аналық безде кистасы бар әйелдердің
диспансеризациясы.
Ретенционды кистаны дер кезінде анықтап емдеу.
Слайд 17
Аналық бездің қатерлі ісіктері
Аналық безі рагі онкологияның күрделі
проблема болып саналады. Әлемде соңгы жылдары жиілігі жоғарлауда. Жатыр
мойны рагінен кейін 2 орынды алады. Ал өлім аналық безі рагі салдарынан өлім көрсеткіші 1 орында түр.
Слайд 18
Бірінші рак деп аналық безді алғаш рет зақымданған
қатерлі ісіктер айтады. Бұл папилярлы немесе безді құрылымының қатерлі
эпителильды ісік.
Екіншілік аналық безі рагі қатерсіз және шекаралық ісіктерден пайда болады.
Слайд 19
Метастатикалық аналық безі рагі (Крукенберг ісігі) – біріншілік
ошақ асқазан-ішек жолдарында, асқазанда, сүт безде, қалқанша безде жатырда
болуы мүмкін. 40 жасқа дейін жиі кездеседі. 60—70% асцит кездеседі.
Слайд 20
Жіктелуі
І саты – ісік аналық безбен шектелген
Іа –
бір аналық безбен шектелген, асцит жоқ, ісік капсуласы интактті
Іб-
екі аналық безбен шектелген, асцит жоқ, ісік капсуласы жарылған
Ів - екі аналық безбен шектелген, асцит бар, шайындыда рак клеткалары бар
Слайд 21
II саты – бір немесе екі аналық без
зақымданған және жамбас астауына тараған.
ІІа саты – жатырға
және жатыр түтіктеріне метастаз берілген
ІІб – жамбастын басқа мүшелеріне тараған, асцит және ісік клеткалары шайындыда анықталмайды
ІІв - жамбастын басқа мүшелеріне тараған, асцит және ісік клеткалары шайындыда анықталады