Презентация на тему Кома. Жіктемесі. Клиникасы. Диагностикасы. Емдеу тактикасы

Клиникасы. Диагностикасы. Емдеу тактикасы. Пайдаланылған әдебиеттер.
Жоспары:

ессіз жағдай.ОЖЖ-ң координациялық қызметінің бұзылысымен, тұтас ағза деңгейінде өздігінен

реттелуге және гомеостазды ұстап тұруға мүмкіншілігін жоғалтқан жеке жүйелердің автономды қызмет етуімен сипатталатын ОЖЖ-ң жеткіліксіздік жағдайы; естің тануымен, қозғалыс, сезімтал және соматикалық, оның ішінде өмірлік маңызды қызметтердің бұзылысымен көрінеді.

Этиология: Біріншілік:бас ми жарақаты(соққы алу, бас ішілік

гематома) цереброваскулярлы аурулар(ми ішілік, субарахноидальды қан құйылу, ми инфаркті) , ОНЖ инфекциялары (менингит,энцефалит), ісіктер, қояншық ұстамалар. Екіншілік: метаболикалық бұзылыс(гипогликемиялық диабеттік кетоацидоз, кетоздық емес гипергликемиялық жағдай, уремия, бауыр жетіспеушілігі) гипоксия(өкпе аурулары,анемия,шок,Моргани-Адамс-Стокс синдромы,миокард инфаркті). Сыртқы әсер: уланулар(алкогольмен,этиленгликольмен,иісті газбен, дәрілік заттармен).

түрлерін ажыратамыз: Есеңгіреу (беткей және терең) Сопор Комалар (I-III

сатысы).  Естің бұзылу дәрежесін Глазко шкаласы арқылы анықтаймыз.

ес бұзылуының бастапқы фазасы, ми қыртысы қорғанысының тежелуіне байланысты.

Немқұрайлық, ұйқышылдық психикалық және қозғалыс белсенділігінің төмендеуі, сөйлеу қабілеті бұзылысының болуы мүмкін. айқын емес бір буынды жауап береді. Сопор (Глазго шкаласы бойынша 9—12 балл) — есі төмендеген, бірақ мимикалық реакция түрінде күшті дыбыстарға, жарық және аурулық тітіркендіргіштерге реакциясы сақталған, сұрақтарға айқын емес бір буынды жауап береді. Қарашық, түбірлік, жұтатын рефлекстер сақталған, сіңірлік рефлекстері жоғары, тері рефлекстері төмендеген, еріксіз зәр шығару.

балл): науқасты ояту мүмкін емес, бірақ аурулық тітіркендіргіштерге реакциясы

қарапайым ретсіз қимылдар түрінде сақталған. Терең кома (II сатысы, Глазго шкаласы бойынша 5—6 балл): науқас аурырсынулық тітіркендіргіштерге қимыл қозғалыспен жауап береді. Атониялық кома (III сатысы, Глазго шкаласы бойынша 3-4 балл):өте ауыр аурулық тітіркендіргіштерге реакциясының толығымен жойылуы. Атония, арефлексия, тыныс алудың бұзылысы немесе жойылуы, жүрек қызметінің жоғалуы.

немесе ми тінінің зақымдалуы (бас миының ауыр жарақаты) нәтижесінде

дамиды. Комалық жағдайлар шығу тегіне және патогенезіне байланысты ажыратылады, соған байланысты терапевтикалық шаралар қолданылады. Этиологиясына байланысты жіктелген команың классификациясында 30-ға жуық түрі көрсетілген. Соның ішінде бір бөлігі жеке ауруларға емес бір топ аурулар мен синдромдарға жатады.

Эпилепсиялық кома;
3. Гипоксиялық кома;
4.

Бүйректік кома;
5. Бауырлық кома;
6. Диабеттің кома;
7. Уремиялық кома;
8. Геморрагиялық кома;

Кома түрлері

Геморрагиялық инсульт кезінде де байқалады. Көбінесе жасы ұлғайған адамдарда,

жүрек,қантамыр ауруларында кездеседі. Миға қан құйылғанда болады, аурудың беті күрең тартып, дем алысы тереңдеп, шуыл пайда болады.

ажыратады. Токсикогенді кезең (ағзада арнайы токсикалық эффект тудыратын әсер

етуші заттың белгілі бір мөлшерде болуы). Соматогенді кезең (токсикалық агентті бұзу немесе жоюдан кейін пайда болып, мүшелер мен жүйелердің құрылымдарымен функцияларының бұзылыстарымен көрінеді). Бет тері жамылғысы гиперемирленген, дене қызуы төмендеген болады. Құсу, еріксіз дәреттін бұзылуы байқалады. Қарашықтары аздап тарылған, ал гипоксия кезінде олар кеңейген болады.Тыныс алу бұзылысының аспирациялы-обтурациялық түрін анықтайды,кейде механикалық асфиксия болуы мүмкін. Пульс жиі, бірақ әлсіз болады. Алкоголді заттарға гидролизді және сульфитті спирттерді, денатураттарды, одеколондар мен лосьондарды, политураларды, желімдерді жатқызады.

Жарақаттық кома. Әртүрлі жарақаттар

әсерінен пайда болған: бастың ауруы,лоқсу, құсу, психомоторлы қозу. Жалпы милық симптоматика ,менингеальды белгілер бас ми ісіктері кезінде беруіде мүмкін.Брадикардия және сирек тыныстың кеш стадиясындағы тахикардия мен тахипноэ.

құнарлы заттар жетіспеушілігінен болады. Өте жедел оттегі жетіспеушіліктен ми

жасушалары 5 минутта өле бастайды.Бір себебі болып тромбоэмболия жатады. Тромб артерияны бітеп,содан оттегі жетіспей жүрек тоқтайды.комадағы науқастың мойны, аяқ қолдары көгереді,науқас бірнеше минут ішінде өліп кетуі мүмкін.

кома. Бүйрек ауруларында (пиелонефрит, жедел бүйрек жетіспеушілігі) кездеседі. Кома

біртіндеп дамиды бас ауру, анемия,бозару,құлақ шуылы болады.Бұл организмнен азоттық қалдықтардың шығарылуы нашарлағанан пайда болады. Науқастың аузынан аммияк иісі шығады мен терісінде тұзды кристалдар көрінеді.

шамадан тыс болуынан гипергликемиялық әсер пайда болады.
Гипогликемияда кома жедел

дамиды, ашығу, қалтырау, денесінде діріл сезімдері пайда болады, есінен танады, ұзаққа созылмайтын құрысу құбылыстары байқалуы мүмкін. Есінен танған кезде суық тер мол шығады.
Гипергликемияда кома әдетте сусамырға шалдыққан науқастарда біртіндеп, тәулік бойы дамиды, ауыз іші құрғайды, шөлдейді, қандағы қант мөлшері 2-3 есеге артады.
Команың бұл түрі көбіне сусамыры бар науқастарда болады. Науқас мүлде есінен танады. Терісі құрғайды, жылылық сезіледі, ауыздан ацетонның немесе алманың иісі шығады.

ауруларының асқыну нәтижесінде дамитын патологиялық үрдіс.

уытты заттармен, мысалы, дихлорэтаннен, дихлофостан, алкогольден және т.б. заттардан

уланудан пайда болады.
Тері сарғаяды, көздің ағы сары түсті. Науқастың психикасы өзгереді, сандырақтайды, күндіз ұйқышыл, түнде ұйқы қашқан, дене қызуы өте жоғары емес. Содан кейін есінен біртіндеп тана бастайды. Аузынан бауырдың иісі немесе тәттілеу иіс шығады.

ағзаға қандай да бір токсиндердің енуінен пайда болады. (инекция

арқылы т.б) Эндотокскалық. Ағзаның улы токсин дерді қандай да бір себептерге байланысты бөліп шығаруы.

мен бактериялардың түсуінен пайда болатын кома.

шкаласы қолданылады.
Команы анықтау үшін арналған глазго шкаласы
Команы

анықтау

анық сана
13-14 балл бұлыңғыр
9-12 балл сопор
4-8

балл кома
3 балл соңғы кома
Коматозды жағдайдағы науқастарда айқын гипоксия байқалады. Жүрек қантамыр ауруларында гипоксияның бірнеше түрлерін ажыратады.

терең рефлекстер. Сезімталдылық. Бұлшықет тонустары. Пассивті қозғалыс. Менингиальді симптомдар .

зерттеулер. Рентгенография МРТ КТ Ангиография

жақсарту. В - қалыпты тынысты қалыптастыру С - жүрек қан

тамыр жүйесінің жұмысына қарау: тез АҚК қалыптастыру (криссталойд жəне каллойд ерітіндісін құю) миокард жетіспеүшілігі кезінде бөтен препараттарды енгізу (допамин, добутамин) немесе вазопрессорларды (адреналин, норадреналин, мезатон) айналымдағы қанның массасын қалпына келтірмей вазопрессорларды енгізу қауіпті.

тағайындаймыз. Патогенетикалық және симптоматикалық ем : (Антиагреганттар,антикоагулянттар, дезинтоксикациялық терапия, плазмаферез,

гемосорбция,осмотикалық диуретик,тырыспаға қарсы препараттар,инфекция табылса антибиотиктер)

мл. Қандағы глюкоза деңгейін тексерген соң Тиамин 100 мл. Налоксан 0.4

мл в.в

Т.А.Скоромец
С. Қайшыбаев «Неврология» Алматы,2003ж.
Гусев Е.И., Коновалов А.Н., Скворцова

В.И., «неврология и нейрохирургия», ГЭОТАР – Медиа, 2007
А.А. Михайленко «Клиническая неврология: семиотика и топическая диагностика» Санкт-Петербург, 2012