Презентация на тему по литература на тему Абай жол

қазақтың тұңғыш эпопеясы. 1-кітабы 1942, 2-сі 1947, 3-сі 1952, 4-томы

1956 ж. жарыққа шықты. «Абай жолы» арқылы қазіргі қазақпрозасы күллі дүние жүзі әдеби классиканың шырқау шыңына шықты. Сөйтіп, 19 ғасырдың 40-50-жылдарын М. О. Әуезов туған әдебиетіміздің даму тарихында бұрын-соңды болып көрмеген ренессансқа айналдырды. Мұның өзі заңды да, өйткені«Абайдай» шығарма бұл тұсқа дейін қазақ әдебиетінде болған емес».

Әуезов Мұхтар Омарханұлы
(1897-1961)

халқын танытамыз. Абай әрқашан біздің ұлттық ұранымыз болуы тиіс.

Н.Ә.Назарбаев

бас кітабы, ол өзінің өлшеулі ғана ғұмырында өлшеусіз шығармашылық

ерлік жасап, өзінің осынау мәңгілік кітабын жазып үлгіріп кетті. Дананың өз ортасынан әрқашан озық, оқшау тұратын даралығы да осы арада жатыр.
«Абай жолы» эпопеясы дүние жүзі халықтарының 116 тіліне аударылған

аға сұлтан, Абайдың әкесі, көрнекті қайраткер.
Зере – Абайдың

әжесі. Өскенбай бидің бәйбішесі, Құнанбай қажының анасы.
Ұлжан - Құнанбайдың екінші әйелі, Абайдың анасы.
Біржан сал — Әйгілі қазақ ақыны, сазгер.
Еркежан - Оспанның бәйбішесі. Сұлу, қылықты, мінезді, көзі ашық
Ділда - Абайдың бірінші әйелі.
Базаралы - Абайдың әкесі Құнанбаймен тартысып, айтысып өткен адам.
Шөже - шыншыл жыршы, ақын.
Бөжей - Жігітек руының билеушісі
Тоғжан - алыстан қарайлайтын қол жетпес арман секілді махаббат таңының үлгісі; әні сәніне, сәні әніне астасқан асыл ару.
Қуандық - ақын қыз
Салтанат - Абайдың досы, ақын қыз,
Әйгерім - жас жігіттің нақ сүйер сұлу жарының аяулы үлгісі...
Дәркембай - кедей жатақтардың бас көтерер адамы, намысшыл,
Мәкен - Абайдың келіні, Әбдірахманның жары, шын аты Мағрипа
Ербол - Абайдың жан досы.
Тәңірберген (Тәкежан) -Абайдың ағасы,Құнанбайдың үлкен баласы.
Өскенбай Ырғызбайұлы - Абайдың атасы, тобықты руының атақты биі

Кітап кейіпкерлері 

ақын ретінде қалыптасуы сол жарты ғасыр ішіндегі қазақ қоғамының барлық саласындағы

өмірдің барлық ойы-қыры, қия-қалтарысымен өріле суреттеледі. Абай арқылы өткен ғасырдың екінші жартысындағы және осы ғасырдың басындағы бүкіл халық тіршілігін, оның көп бұралаң тағдырын, ой-арманын, мақсат-мүддесін, күрес-тартысын... бәр-бәрін түгел шарлап өтеміз.

кейінгі кітаптарда ақын, қайраткер ретінде қиян-қилы қимыл-әрекеттерге көшеді. Осы

желінің ұзына бойында оның тарам-тарам өсу, даму жолдары, белес-белес өрістеу, шарықтау биіктері жатыр. Қаһарман іштей түлеп өседі. Демек, рухани мағынасында Абай, бір жағынан, сыр мен сезімнен, ой мен санадан құйылып жасалған терең психологиялық тұлға. Бас кейіпкердің парасат пен философияға толы болмыс-бітіміндегі қайталанбас қадыр-қасиетте осында жатыр. Абай - кең құлашты, мол тынысты эпикалық тұлға. 

ұшырасады. Әдеттегі түсінікпен атасақ, Құнанбай - жағымсыз кейіпкер. Дұрысында

да солай, кері кеткен кер заманның жанкешті жақтаушысы, рулық-феодалдық жүйенің бір тінін үзгісі, бір өрімін ыдыратқысы келмейтін шынжырлы шонжар - жаңаның жауы, күні өткен, тозығы жеткен көненің жамап-жасқаушысы... 

Құнанбай бейнесі

3 том 1952 жылы
4 том 1956 жылы

“Абай жолы” романы

1949 ж. Мемлекет сыйлығы берілді

1959 ж. Лениндік сыйлыққа ие болды.

АҒА
КЕК ЖОЛЫНДА
ҚАРАШЫҒЫН
ӨКІНІШТЕ
ҚАҚТЫҒЫСТА
ҚОРШАУДА
ҚАЙТҚАНДА
ҚАТ-ҚАБАТТА
ШЫТЫРМАНДА
БЕЛ-БЕЛЕСТЕ
ӨРДЕ
ҚИЯДА
М.Әуезов
(1897-1961 ж.ж.)
“Абай жолы”
Романы.
1 том
3 том
2 том
4

том

том

Абайдың өсу жолы
Құнанбайдың құлдырау жолы

ТОБЫ.

жоқ”
Мағрипа, Мәкен,
Салиха
“Қапастағы еркелер”:
Салтанат,
Нұрғаным, Еркежан
“Күндестің аты –
күндес”:
Айғыз,

Ділдә

“Көзімнің қарасы”
Сүйген жарлары –
Тоғжан, Әйгерім

“Қарашығым қоңыр
қозым...”
Абайдың аналары -
Зере мен Ұлжан

“Жолыңа жаным
құрбан”
Бақытсыз
шерменделер –
Керімбала, Үмітей

Абайдың әжесі. Өскенбай бидің бәйбішесі, Құнанбай қажының анасы. Азан

шақырып қойған аты – Тоқбала. Өскенбай би 5 әйелінен 10 бала сүйген. Зереден Құттымұхамбет (жастай қайтыс болған), Құнанбай, Тайбала туған. Зерені Ырғызбай тұқымдары, барша ауыл адамдары “кәрі әже” деп атаған. Қартайған шағында құлағы естімей қалған Зере немерелеріне дұға оқытып, үшкіртеді екен. Абай әжесін өлеңмен үшкірген. Ақылды, зейінді, мейірімді Зере немерелерінің ішінде Ибраhимді ерекше жақсы көріп, оны Абай деп еркелеткен. Ізгі жүректі, үлкенге қамқор, кішіге пана бола білген Зере әже Абай өміріне, ақындығына игі әсерін тигізген.