Слайд 2
Жоспары:
Кіріспе
Этиолгиясы мен патогенезі
Клиникасы
Диагностика
Емі
Слайд 3
Кіріспе
Шашыранды склероз (ШС) – жұлын мен бас ми
нерв талшықтарының миелинді қабығының зақымдалуымен жүретін созылмалы аутоиммунды ауру.
ШС
15 пен 40 жас аралығындағы адамдарда кездеседі.
Слайд 4
Жіктемесі
Процесстің орналасуына байланысты:
1. Церебральді.
2. Спинальді.
3. Цереброспинальді.
Аурудың ағымы бойынша:
1.
Рецидивті-ремиссиялы формасы. Өршу кезеңдерінің аралығында ауру үдеп кетпейді.
2. Ілкі
прогредиентті (үдемелі) формасы. Ауру басталысымен неврологиялық бұзылыстар тұрақты түрде үдей береді.
3. Салдарлық прогредиентті формасы. Неврологиялық бұзылыстар біртіндеп күшейе түседі.
4. Прогредиентті-рецидивті формасы. Əрбір өршуі ілкі үдемелі ағымға үстемелене береді.
Слайд 5
Этиологиясы мен патогенезі
ШС əмбебап патологиялық процесс іске қосылуы
негізінде дамиды. Ол нерв жүйесі жасушаларында, иммунокомпетентті жасушаларда пайда
болатын патохимиялық жəне иммунопатологиялық реакциялардың жиынтық əсерінен дамиды. ШС ауруында иммунологиялық реакциялар, басқа да аурулардағы секілді, аутоиммундық өзгеріске ұшырайды, демек:
- аутоантиденелер пайда болады;
- Т- лимфоциттердің функциялық кемістігі дамиды;
- комплемент белсенділігі мен антидене өндірілу арасындағы тепе-теңдік бұзылады;
- иммундық комплекстер пайда болады.
ШС ауруындағы патологиялық процесс аутоиммундық өзгерістермен байланысты екендігін, ауру өршіген кезде қан құрамында Т-супрессорлар саны жəне олардың белсенділігі кеміп кетуінен аңғаруға болады. ШС ауруы өршу сатысынан ремиссияға ауысқан кезде Т-супрессорлар саны қалыпты жағдайдағыдан керісінше асыңқырап кетеді, ал толық ремиссия сатысында бұл көрсеткіш қалыпты деңгей шамасына келеді.
Слайд 8
Клиникасы
Шағымдар мен анамнез:
- бір немесе екі көздің көруінің
нашарлауы;
- бас айналу жəне жүрек айну;
- сөйлеудің бұзылуы;
- шаршағыштық.
Физикалық
тексеру:
- көру нервінің невриті;
- бір немесе бірнеше аяқ-қолдың спастикалық парезі;
- атактикалық жүріс;
- интенционды тремор;
- түрлі соматосенсорлық бұзылыстар;
- қуық жəне тік ішек дисфункциясы;
- психикалық бұзылыстар, мысалы дезориентация
Слайд 10
Түрлері
Қыртыстық түрі психика бүлінуі мен эпилепсиялық ұстамалармен білінеді.
Гемиплегиялық
түрі
Мишықтық түрі қимыл үйлесімінің бүлінуі, мас адамша жүру,
мүлт кетумен сипатталады. Шарко үштігі кездеседі.
Жұлындық түрі аяқтағы үдемелі парездермен сипатталады.
Көздік түрі көру нервінің ретробульбарлық невриті, көру қабілетінің бұзылуы, қос көрінумен айғақталады.
Слайд 11
Диагностикасы
Негізгі диагностикалық шаралардың тізімі:
1.Неврологиялық қарап тексеру
2. Магнит-резонанстық томография.
3.
МР-спектроскопия
4.Позитронно-эмиссионная томография
Қосымша диагностикалық шаралар:
1. Ми-жұлын сұйықтығының анализі.
2. Компьютерлі томография.
3.
Ревматолог консультациясы.
4. Терапевт консультациясы.
5. Уролог консультациясы.
6. Инфекционист консультациясы.
7. Электроэнцефалография.
8. Электрокардиография.
Слайд 12
Салыстырмалы диагноз
Жұлын ісігі
Бас ми ісігі
Жедел шашыранды энцефаломиелит
Дисциркуляторлы энцефаломиелопатия
Слайд 13
Емі
Патогенетикалық ем
интерферон -
бета-1b , 9,6 млн. МЕ п/к, ч/д; или •
интерферон - бета - 1а, 22мкг и 44мкг п/к ,3 р/нед; или • интерферон - бета - 1а, ампулы, 6 млн. МЕ в/м , 1р/нед.;
Патогенетикалық ем асқыну кезінде:
метилпреднизолон по 500-1000 мг на 400-500 мл физиологического раствора от 3 до 7 инфузий ежедневно в утренние часы;
Слайд 14
Симптоматикалық ем: Спазмға бейімділігін емдеу үшін: • баклофен
5мг,10 мг, 25 мг; Когнитивті бұзылыстарды түзету үшін: •
галантамин 15 мг/сут.; Қандағы микроциркуляцияны жақсарту үшін: • декстран, раствор для инфузий во флаконе 200 мл, 400 мл, 2-3 раза. Зәр шығару жүйесінің жұмысын жақсарту үшін: • при недержании мочи: оксибутинин от 5 до 15 мг/сутки • при учащенном мочеиспускании: десмопрессин 20 мкг/сут или 10-40 мкг интраназально один раз в сутки, спрей; или п/к, в/м, в/в - 1–4 мкг/сут. Депрессияға қарсы препараттар: • флуоксетин 20 мг/сут; • сертралин 50 мг/сут.
Слайд 15
Жаңа әдіс
1995 ж Еуропамен АҚШ-та шашыранды склероздағы бағаналық
жасушаларды трансплантациялау әдісін зерттеді.Ең алғаш 1999 ж А.А.Новиктің басқаруымен
шашыранды склероздағы бағаналық жасушаларға трансплантация жасалды.
2009 ж әлемде 700 операция жасалды.
Слайд 16
Пайдаланылған әдебиеттер
1)http://www.neuroplus.ru/bolezni/rasseyannyy-skleroz/obshchie-svedeniya-o-bolezni-rasseyannyy-skleroz.html
2)Гусев Е. И., Демина Т. Л., Бойко
А. Н. Рассеянный склероз. – М., 1997.
3)Мартынов Ю.С. Неврология.
– М., 2006